Wyjaśnił, że w tym wypadku nie ma zastosowania art. 108 ust. 1 ustawy o VAT. Przepis ten mówi, że kto wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, musi go zapłacić. Dyrektor KIS podkreślił, że obowiązek zapłaty wykazanego podatku dotyczy tylko tych przypadków, w których kwota podatku została wykazana na fakturze.
Jeżeli zatem został wystawiony inny dokument sprzedaży niż faktura (paragon fiskalny), w którym wykazano kwotę podatku należnego, to jego wystawca nie ma obowiązku zapłaty wykazanej kwoty podatku, jeżeli sprzedaż była zwolniona z VAT – stwierdził organ.
Błąd serwisanta
Interpretacja dotyczyła niecodziennej sytuacji: spółka zwolniona podmiotowo z VAT ze względu na wysokość obrotu (nieprzekraczającą rocznie 200 tys. zł) poinformowała serwisanta kas o swoim zwolnieniu, ale mimo to serwisant ustawił w kasie jako właściwą stawkę 23 proc. VAT. Gdy spółka postanowiła skorzystać z ulgi na zakup kasy (700 zł), została poinformowana, że najpierw musi uregulować podatek od zaewidencjonowanej sprzedaży.
Zaskoczony tym jej przedstawiciel zadzwonił na infolinię KIS. Tam dowiedział się, że spółka nie ma obowiązku zapłaty kwoty podatku wykazanej na paragonie, jeżeli sprzedaż podlegała zwolnieniu z VAT. W tym wypadku bowiem wartość sprzedaży z wykazanym podatkiem należy przyjąć jako sprzedaż zwolnioną. Spółka musi natomiast założyć dodatkową ewidencję korekt sprzedaży (zarejestrowanej w kasie), z której będzie wynikać kwota korekty sprzedaży i podatku należnego oraz przyczyna korekty.
Potwierdził to również dyrektor KIS w wydanej interpretacji indywidualnej. Wyjaśnił, że kasa rejestrująca, a w szczególności jej pamięć fiskalna, zostały skonstruowane w sposób, który uniemożliwia jakąkolwiek ingerencję zarówno podatnika, jak i podmiotów wykonujących serwis techniczny kas rejestrujących. To oznacza, że dane raz wprowadzone do kasy fiskalnej (transakcja zakończona wydrukowaniem paragonu) nie podlegają już modyfikacji. Korekta danej transakcji (treści paragonu fiskalnego) jest możliwa jedynie przed wydrukowaniem paragonu, czyli zapisaniem danych w pamięci fiskalnej ‒ podkreślił organ.
Można poprawić
Zarazem jednak dyrektor KIS dodał, że zakaz ingerencji w pamięć fiskalną nie oznacza zakazu korekty samej transakcji sprzedaży. Wyjaśnił, że w tej sytuacji nie mają zastosowania par. 3 ust. 4 i 5 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących (Dz.U. z 2019 r. poz. 816 ze zm.). Przepisy te mówią, w jaki sposób należy dokonać korekty ewidencji w razie oczywistej pomyłki. Dyrektor KIS przyznał, że co prawda przepisy nie przewidują możliwości skorygowania w kasie fiskalnej błędnie zaewidencjonowanej sprzedaży i podatku należnego, jeżeli błędy te nie są efektem oczywistej pomyłki, ale ‒ jak stwierdził – brak takiej regulacji nie może pozbawiać podatnika prawa do korekty, gdy można wykazać, że obrót z danej transakcji był inny niż kwota na paragonie albo gdy paragon nie odzwierciedla stanu faktycznego.
Skoro kasa nie pozwala na skorygowanie danych zapisanych w pamięci fiskalnej (tj. po wydrukowaniu paragonu), to korekta błędnych zapisów powinna być dokonywana za pomocą innych urządzeń księgowych – stwierdził dyrektor KIS. Wyjaśnił, że spółka powinna założyć tzw. ewidencję korekt, z której będzie dokładnie wynikać kwota korekty sprzedaży i podatku należnego.
Ewidencja taka nie ma określonego wzoru, ale wskazane jest, aby zawierała co najmniej dane niezbędne do ustalenia przyczyn zaistniałej korekty, a zapisy w niej widniejące pozwalały na określenie prawidłowej kwoty obrotu i podatku należnego – dodał organ.
OPINIA
Paragon to nie faktura
Magdalena Jaworska doradca podatkowy, radca prawny i starszy menedżer w MDDP

Womawianej sprawie nie ma zastosowania art. 108 ustawy oVAT, ponieważ mamy tutaj do czynienia zparagonem, awięc zinnym niż faktura dokumentem ewidencjonującym sprzedaż. Artykuł 108 ustawy oVAT nakazuje zapłatę podatku, ale wynikającego zwystawionej faktury. Sankcja ta nie dotyczy więc paragonu znienależnie wykazanym VAT, tak jak miało to miejsce womawianej interpretacji indywidualnej.

Nie wyobrażam sobie innej wykładni brzmienia art. 108 ustawy oVAT. Przepis ten odnosi się bowiem jedynie do faktur. Podejście dyrektora KIS nie jest więc zaskakujące iwpisuje się w stanowisko przyjmowane dotychczas wpraktyce orzeczniczej.
Co więcej, art. 108 ustawy oVAT nie powinien być automatycznie stosowany do każdego przypadku, gdy podatnik wystawił błędnie fakturę znienależnym VAT. Warto otym pamiętać, w szczególności waspekcie wyroku TSUE z18 marca 2021 r. wsprawie pustych faktur (C-48/20). Zorzeczenia tego wynika, że podatnik działający wdobrej wierze może skorygować błędnie wystawione faktury zwykazaną nienależnie kwotą VAT nawet wtrakcie postępowania kontrolnego.
Oczywiście omawiana interpretacja dyrektora KIS dotyka jedynie kwestii możliwości skorygowania błędnie zaewidencjonowanej sprzedaży inie odnosi się do możliwości skutecznego odzyskania zurzędu podatku, gdyż taka sytuacja w analizowanej sprawie nie miała wogóle miejsca (spółka była zwolniona podmiotowo inie składała deklaracji VAT, ajedynie spytała, czy musi rozliczyć podatek, który został omyłkowo wykazany na paragonach). Organ nie odniósł się więc do możliwości odzyskiwania podatku nadpłaconego wwyniku zastosowania wyższej stawki VAT przy sprzedaży paragonowej. Kwestia ta jest natomiast ciągle kwestionowana, co pokazują również ostatnie interpretacje podatkowe.
Interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 16 marca 2021 r., sygn. 0114-KDIP1-3.4012.721.2020.2.MPE