Jeszcze przed wejściem w życie regulacji dotyczących nowego JPK_VAT pojawiły się wątpliwości dotyczące konieczności zamieszczania w JPK_V7 oznaczenia „TP” w odniesieniu do transakcji, do których nie mają zastosowania przepisy o cenach transferowych.

Niestety resort finansów udzielił odpowiedzi w tej sprawie dopiero po upływie kilku miesięcy od zadania pytania, a co gorsza, jest ona niekorzystna dla podatników – podobnie jak stanowisko MF będące efektem zapytania poselskiego nr 2067, o którym pisaliśmy w artykule „Po kolejnej odpowiedzi Ministerstwa Finansów wciąż nie wiadomo, kiedy uznać podmioty za powiązane (dodatek Podatki i Księgowość z 22 lutego 2021 r., DGP nr 35).
Oprac. MM

Odpowiedź Ministerstwa Finansów z 16 marca 2021 r. na pytanie DGP

Pytanie DGP: Na mocy rozporządzenia ministra finansów, inwestycji i rozwoju z 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U. poz. 1988; dalej: rozporządzenie) w ramach raportowania JPK_VAT nałożono na podatników obowiązek posługiwania się oznaczeniem literowym „TP”, a tym samym wykazania powiązań istniejących między nabywcą a dokonującym dostawy towarów lub usługodawcą, o których mowa w art. 32 ust. 2 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 106; dalej: ustawa o VAT). Wskazana wyżej regulacja – art. 32 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT – definiuje pojęcie powiazań poprzez odesłanie do art. 23m ust. 1 pkt 5 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1426; dalej: ustawa o PIT) i art. 11a ust. 1 pkt 5 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1406; dalej: ustawa o CIT).
W świetle powyższego powstała wątpliwość odnośnie do obowiązku oznaczania symbolem „TP” w ewidencji JPK transakcji, o których mowa w art. 23n ustawy o PIT oraz odpowiednio art. 11b ustawy CIT. Zgodnie bowiem z treścią art. 23n ustawy o PIT oraz odpowiednio art. 11b ustawy o CIT do wyszczególnionych w niniejszych przepisach kategorii transakcji nie mają zastosowania przepisy Rozdziału 4b ustawy o PIT oraz odpowiednio Rozdziału 1a ustawy o CIT. Wyłączenie niniejsze powinno być konsekwentnie stosowane również do kwestii identyfikowania powiązań, o których mowa w art. 23m ust. 1 pkt 5 ustawy o PIT oraz odpowiednio art. 11a ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT, pomiędzy stronami transakcji, o których mowa w art. 23n ustawy o PIT oraz odpowiednio art. 11b ustawy o CIT.
Zaprezentowany powyżej kierunek wykładni znajduje uzasadnienie przede wszystkim w tym, iż wyłączenie określonych transakcji z reżimu cen transferowych w sposób jednoznaczny wskazuje, iż, w ocenie ustawodawcy, nie można w tych przypadkach mówić o zaniżeniu wyniku do opodatkowania (w tym i w rezultacie istnienia określonych powiązań pomiędzy ich stronami). Z tego też względu – obok formalnego wyłączenia przepisów rozdziału 4b ustawy o PIT oraz odpowiednio rozdziału 1a ustawy o CIT – także i względy natury celowościowej uprawniają do twierdzenia, że powiązania występujące pomiędzy podmiotami realizującymi wyłącznie transakcje, o których mowa w art. 23n ustawy o PIT oraz odpowiednio art. 11b ustawy o CIT, nie powinny skutkować obowiązkiem oznaczania ich symbolem „TP” w ewidencji JPK. W świetle powyższego prosimy, by MF wydało stosowne wyjaśnienia, które w sposób definitywny rozstrzygną powyższą kwestię.
Odpowiedź MF: Zgodnie z § 10 ust. 4 pkt 3 rozporządzenia ministra finansów, inwestycji i rozwoju z 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług, jeżeli między nabywcą a dokonującym dostawy towarów lub usługodawcą istnieją powiązania, o których mowa w art. 32 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, wówczas w JPK_VAT z deklaracją należy stosować oznaczenie „TP”.
Artykuł 23n ustawy o PIT oraz odpowiednio art. 11b ustawy o CIT regulują kwestie transakcji, do których nie stosuje się przepisów o cenach transferowych. Natomiast par. 10 ust. 4 pkt 3 wymienionego powyżej rozporządzenia, który przewiduje obowiązek stosowania oznaczenia „TP”, odwołuje się do definicji powiązań, a nie do transakcji. Przepis ten wskazuje, że ewidencja zawiera dodatkowo oznaczenia dotyczące istniejących powiązań między nabywcą a dokonującym dostawy towarów lub usługodawcą, o których mowa w art. 32 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT (oznaczenie „TP”). Natomiast art. 32 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT odwołuje się do powiązań w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 5 ustawy o PIT i art. 11a ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT. Wskazane odesłanie jedynie do definicji powiązań przesądza o tym, że art. 23n ustawy o PIT oraz 11b ustawy o CIT nie ma znaczenia dla ustalenia obowiązku wskazywania kodu TP dla potrzeb ewidencji sprzedaży w ramach jednolitego pliku kontrolnego.