Wywiad skarbowy jest jedną ze szczególnych form kontroli skarbowej i ma na celu gromadzenie informacji o podmiotach, które są podejrzane o popełnienie przestępstwa skarbowego.

Wywiad skarbowy jest jednostką organizacyjną podlegającą pod Ministerstwo Finansów. Do podstawowych zadań Wywiadu Skarbowego, które są zawarte w ustawie o kontroli skarbowej należy przede wszystkim uzyskiwanie, gromadzenie, przetwarzanie oraz wykorzystywanie informacji o dochodach, obrotach, rzeczach i prawach majątkowych podmiotów, które podlegają kontroli skarbowej.

Zapobieganie i ujawnianie przestępstw, o których mowa w art. 228–231 Kodeksu karnego, popełnianych przez osoby zatrudnione lub pełniące służbę w jednostkach organizacyjnych podległych ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych należy wyłącznie do zadań wywiadu skarbowego i nie mogą one być wykonywane przez inne jednostki organów kontroli skarbowej.

Do tych przestępstw zalicza się: przyjmowanie korzyści majątkowych lub osobistych albo ich obietnicę; powoływanie się na wpływy w instytucji państwowej, samorządowej, organizacji międzynarodowej albo krajowej lub w zagranicznej jednostce organizacyjnej dysponującej środkami publicznymi albo wywołując przekonanie innej osoby lub utwierdzając ją w przekonaniu o istnieniu takich wpływów i podejmowanie działań pośrednictwa w załatwianiu sprawy w zamian za osiągnięcie korzyści majątkowej; przekraczanie uprawnień przez lub nie dopełnianie obowiązków przez funkcjonariuszy publicznych i działanie w ten sposób na szkodę interesu publicznego lub prywatnego.

Jak działa wywiad skarbowy

Pracownicy wywiadu skarbowego w ramach czynności operacyjno-rozpoznawczych mają prawo do obserwowania i rejestrowania obrazu zdarzeń w miejscach publicznych oraz dźwięki, który tym zdarzeniom towarzyszy. To działanie jest jednak uprawnione tylko i wyłącznie w toku czynności podejmowanych w celu ustalenia sprawców oraz uzyskania i utrwalenia dowodów przestępstw skarbowych.
W celu zapobiegania lub wykrywania przestępstw skarbowych wywiad skarbowy może korzystać z danych o których mowa w ustawie o prawie telekomunikacyjnym oraz informacji, które identyfikują podmioty korzystające z usług pocztowych.

Przy wykonywaniu swych zadań wywiad skarbowy współdziała z organami, służbami i instytucjami państwowymi, w tym z Policją, Agencją Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Centralnym Biurem Antykorupcyjnym, Strażą Graniczną, Służbą Celną oraz z właściwymi organami i instytucjami państw członkowskich Unii Europejskiej.

Pracownikom wywiadu skarbowego przysługuje prawo do stosowania środków przymusu bezpośredniego oraz posiadania i użycia broni palnej.