PYTANIE PODATNIKA
IZBA SKARBOWA W ŁODZI ODPOWIEDZIAŁA GP
Zawsze gdy przepisy odnoszą się do podatników, należy brać pod uwagę zarówno osoby fizyczne, jak i prawne.
Podstawę do wydania zaświadczenia o niezaleganiu w podatkach lub stwierdzającego stan zaległości związanych z działalnością gospodarczą stanowi zgoda podatnika wyrażona na piśmie, z jego podpisem i pieczęcią używaną dla celów tej działalności. Podatnikiem w rozumieniu przepisów Ordynacji podatkowej jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu. Takie uregulowanie w przepisach Ordynacji podatkowej oznacza, że w każdej sytuacji, gdy przepisy odnoszą się do podatników, należy brać pod uwagę zarówno osoby fizyczne, jak i prawne.
EKSPERT WYJAŚNIA
Możliwość wyrażenia przez podatnika zgody na wydanie nabywcy zaświadczenia w formie podpisu z pieczęcią używaną dla celów działalności gospodarczej nie jest ograniczona wyłącznie do osób fizycznych.
TOMASZ ROLEWICZ
starszy konsultant, Pricewaterhouse-Coopers
Zgodnie z przepisem par. 5 ust. 2 rozporządzenia w sprawie zaświadczeń wydawanych przez organy podatkowe, w przypadku zaświadczeń o wysokości zaległości podatkowych zbywającego związanych z działalnością gospodarczą wystarczająca jest zgoda zbywcy wyrażona na piśmie, z jego podpisem i pieczęcią używaną dla celów tej działalności. Ustawodawca złagodził tutaj ogólne rygory towarzyszące uzyskiwaniu takich zaświadczeń - jeżeli bowiem zaświadczenie wydawane na wniosek osoby trzeciej nie dotyczy zobowiązań podatkowych podatnika związanych z działalnością gospodarczą - niezbędna jest pisemna zgoda podatnika z podpisem urzędowo lub notarialnie poświadczonym.
Z treści przepisów wspomnianego rozporządzenia nie można, moim zdaniem, wyciągnąć wniosku, że możliwość wyrażenia przez podatnika (zbywcę składników majątkowych) zgody na wydanie nabywcy zaświadczenia w formie podpisu z pieczęcią używaną dla celów działalności gospodarczej (bez konieczności urzędowego lub notarialnego poświadczenia podpisu) jest ograniczona wyłącznie do osób fizycznych.
Podatnikiem zbywającym składniki majątku, które są związane z działalnością gospodarczą, może być zarówno osoba fizyczna, jak i osoba prawna. Każdy z tych podmiotów może być w takim samym stopniu zainteresowany wskazaniem przez urząd skarbowy nabywcy wysokości ewentualnych zaległości podatkowych, za które solidarnie z podatnikiem może ewentualnie odpowiadać nabywca wnioskujący o wydanie takiego zaświadczenia.
W świetle powyższego, podatnik zasadnie oczekiwał na wydanie przez urząd skarbowy zaświadczenia w terminie siedmiu dni od złożenia przez niego wniosku wraz ze zgodą podatnika (zbywcy) wyrażoną na piśmie, z podpisem podatnika i pieczęcią używaną dla celów tej działalności.
Jeżeli siedmiodniowy termin na wydanie zaświadczenia nie został przez urząd skarbowy dotrzymany, wnioskodawcy przysługuje prawo do złożenia ponaglenia na naczelnika urzędu skarbowego do dyrektora właściwej izby skarbowej. Uprawnienie to przewidziane jest w art. 141 par. 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej, który ma odpowiednie zastosowanie także do wydawania zaświadczeń, zgodnie z art. 306g Ordynacji podatkowej. Jeśli dyrektor izby skarbowej uzna ponaglenie za uzasadnione, wyznaczy nowy termin na wydanie zaświadczenia przez naczelnika urzędu skarbowego.
Odrębną sprawą pozostaje forma poinformowania wnioskodawcy przez urząd skarbowy o tym, że w ocenie organu złożony wniosek o wydanie zaświadczenia zawiera braki w zakresie udokumentowania zgody podatnika na wydanie zaświadczenia.
Naczelnik urzędu skarbowego powinien przyjąć wniosek, a następnie wezwać podatnika do uzupełnienia braków wniosku, jeżeli wniosek w ocenie organu zawierał braki. Takie działanie organu podatkowego byłoby uzasadnione w świetle treści art. 169 par. 1 w związku z art. 306g Ordynacji podatkowej, który również jest odpowiednio stosowany w sprawach zaświadczeń. Należy podkreślić, że działając w powyższy sposób, naczelnik urzędu skarbowego nadal zachowałby siedmiodniowy termin na wydanie zaświadczenia. Siedmiodniowy termin dla organu podatkowego obliczany byłby - zgodnie z par. 5 ust. 3 wspomnianego wcześniej rozporządzenia - od dnia złożenia oświadczenia podatnika wyrażającego zgodę.
Naczelnik urzędu skarbowego prawdopodobnie wybrał prostszą dla siebie drogę postępowania. Zamiast zastosowania wyżej wspomnianej instytucji uzupełnienia, istniejących, jego zdaniem, braków wniosku o wydanie zaświadczenia, organ podatkowy postanowił nieformalnie (przez telefon) przekonać wnioskodawcę, aby ten złożył kompletny, w ocenie urzędu, wniosek.
Niemniej jednak w świetle przepisów omawianego rozporządzenia urząd skarbowy powinien był zaakceptować wniosek w kształcie złożonym przez czytelnika, tj. zawierający zgodę podatnika (zbywcy) wyrażoną na piśmie, z podpisem podatnika i pieczęcią używaną dla celów tej działalności.
O CZYM WARTO PAMIĘTAĆ
  • Należy uzyskać zgodę zbywającego na wydanie z urzędu skarbowego zaświadczenia o jego zaległościach podatkowych
  • Trzeba złożyć kompletny wniosek o wydanie zaświadczenie do właściwego naczelnika urzędu skarbowego
  • Jeżeli siedmiodniowy termin na wydanie zaświadczenia nie został dotrzymany, wnioskodawca może złożyć ponaglenie do dyrektora izby skarbowej
Opracował ŁUKASZ ZALEWSKI
PODSTAWA PRAWNA
■ Par. 5 ust. 1-3 rozporządzenia ministra finansów z dnia 22 sierpnia 2005 r. w sprawie zaświadczeń wydawanych przez organy podatkowe (Dz.U. nr 165, poz. 1374 z późn. zm.).
■ Art. 141 par. 1 pkt 1, art. 306g oraz art. 306k ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).