Abonament medyczny dla członka rodziny to taki sam wydatek pracodawcy jak świadczenie dla pracownika – uważają eksperci. I oceniają, że może być uwzględniany w rozliczeniach. Fiskus protestuje.
ikona lupy />
Koszt uzyskania przychodów / Dziennik Gazeta Prawna
Wykupione przez firmę pakiety nieobowiązkowych świadczeń medycznych są przychodem pracownika. Po wyroku NSA z 24 października 2011 r. (sygn. akt II FPS 7/10) nie ma już co do tego wątpliwości. Pracodawcy mają jednak możliwość zaliczenia wydatków związanych z zapewnieniem opieki zdrowotnej o charakterze dodatkowym i nieobowiązkowym do kosztów podatkowych. Możliwość ta została wprowadzona od 1 stycznia 2007 r. (uchylono art. 23 ust. 1 pkt 60 ustawy o PIT oraz art. 16 ust. 1 pkt 65 ustawy o CIT, które wprowadzały zakaz uwzględniania w kosztach takich świadczeń). Wcześniej przedsiębiorcy mogli pomniejszać swój przychód tylko o nakłady związane z finansowaniem obowiązkowych świadczeń zdrowotnych wynikających z przepisów kodeksu pracy.
Oferowane pracownikom abonamenty często dotyczą członków ich rodzin. W początkowym okresie funkcjonowania nowych przepisów organy podatkowe nie widziały przeszkód, aby wydatki na opiekę zdrowotną również w tym zakresie stanowiły koszt podatkowy pracodawcy (por. np. interpretację dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 11 grudnia 2008 r., sygn. ITPB3/423-554/08/PS). Ostatnie interpretacje nie pozostawiają jednak wątpliwości, że takie wydatki kosztem uzyskania przychodów nie są (por. np. stanowisko dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 12 marca 2012 r., sygn. ILPB3/423-601/11-2/JG).
W ocenie ekspertów podatkowych fiskus się myli.

Korzyść dla pracodawcy

Marzena Rączkiewicz, kierownik zespołu księgowości płacowej w Roedl & Partner, wskazuje, że znane od wielu lat problemy publicznej opieki zdrowotnej przyczyniły się w ostatnich latach do wzrostu popularności abonamentów medycznych. Niewątpliwie przynoszą one wiele korzyści zarówno przedsiębiorstwom, jak i pracownikom.
– Niestety, wraz ze wzrostem ich popularności rosną także problemy podatników, zaskakiwanych niespójnymi interpretacjami fiskusa – komentuje ekspert.
Jeszcze nie tak dawno trwały rozważania, czy abonamenty medyczne powinny podlegać opodatkowaniu jako nieodpłatne świadczenia dla pracowników. Nie było też pewne, czy będą zwolnione z VAT.
Zdaniem Marzeny Rączkiewicz wzorcem powinny być dla nas inne kraje Unii Europejskiej, które dawno dostrzegły ścisły związek pomiędzy finansowaniem opieki medycznej pracownikom i ich rodzinom a zyskami firm.
– Stan zdrowia pracownika i jego rodziny bez wątpienia ma związek z przychodami pracodawcy i jego wynikami finansowymi – podkreśla ekspert.
Tłumaczy, że z jednej strony abonament medyczny dla członków rodziny pracownika jest atrakcyjnym bonusem rzeczowym i stanowi ważny element systemu motywacyjnego wielu firm, który zachęca do lepszej i wydajnej pracy. To z kolei wpływa na osiągane przez firmę przychody.
Z drugiej strony, zagwarantowanie opieki medycznej członkom rodziny stanowi ważny element profilaktyki zdrowotnej. – Niedopuszczanie do powstawania chorób, szczególnie w przypadku dzieci, oraz minimalizowanie ich następstw ogranicza absencję chorobową pracowników, skraca czas przebywania na zwolnieniu (w przypadku konieczności sprawowania opieki nad chorym potomstwem) i przerw w pracy, a tym samym pozwala pracodawcy zabezpieczyć źródło przychodów – wylicza Marzena Rączkiewicz.

Mniej nieobecności

Arkadiusz Michaliszyn, partner w CMS Cameron McKenna, dziwi się, że ta sprawa jest przedmiotem tylu kontrowersji.
– Sfinansowanie opieki zdrowotnej rodzinie jest rodzajem świadczenia pracodawcy na rzecz pracownika. Jest to forma wynagrodzenia za jego pracę – tłumaczy.
W jego ocenie ten argument jest wystarczający, aby wydatek taki zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Wnikanie czy zapewnienie opieki zdrowotnej rodzinie przekłada się na efektywność pracy pracownika i uzależnianie od tego możliwości zaliczenia tego rodzaju wydatków do kosztów podatkowych miałoby tyle samo sensu, co wnikanie, czy taki sam skutek ma przyznanie pracownikowi podwyżki.
Uwagi te mają zastosowanie do wszelkich innych niepieniężnych świadczeń, np. opłacenia szkoły dzieciom zatrudnionego, wydania pracownikowi biletów do kina czy na mecz piłki nożnej. – Tego rodzaju wydatki zawsze będą kosztem uzyskania przychodu, gdyż w zamian za nie pracownik świadczy pracę – uważa Arkadiusz Michaliszyn.
Ekspert zwraca również uwagę na pewną niespójność niektórych interpretacji odmawiających prawa do potrącenia tego typu wydatków. Izby skarbowe różnicują świadczenia na opiekę zdrowotną pracownika oraz jego rodziny, tłumacząc, że te pierwsze przekładają się na jego efektywność, obniżają absencję itp., a drugie takiego skutku nie odnoszą. – Jest chyba oczywiste, że choroba członka rodziny może mieć dokładnie taki sam wpływ na pracę pracownika, jak choroba jego samego – stwierdza Arkadiusz Michaliszyn.
Dodaje, że dobrze by było, gdyby inne organy państwa, jakimi są władze skarbowe, nie rzucały kłód pod nogi tym, którzy zapewniając sobie opiekę zdrowotną, na własną rękę odciążają państwo w realizacji konstytucyjnego obowiązku.