Czy transakcje łańcuchowe, gdy towar przemieszczany jest do innego państwa UE i jest przedmiotem więcej niż jednej umowy, traktować jako wewnątrzwspólnotową dostawę?
Typowym przykładem transakcji łańcuchowych jest dostawa, w której podatnik A sprzedaje towar pośrednikowi (podatnikowi B), który z kolei odsprzedaje go podmiotowi C, natomiast transport dokonywany jest bezpośrednio od podmiotu A do podmiotu C. Kwestia ta uregulowana jest w art. 22 ust. 2 ustawy o VAT (tylko gdy wysyłka dokonywana jest przez pośrednika – podmiot B). Przepis ten wskazuje, że jako wewnątrzwspólnotową dostawę towarów (WDT) należy uznać dostawę pomiędzy A i B, jeśli podmiot B udowodni (na podstawie warunków dostawy), że wysyłkę należy przyporządkować jego dostawie (B do C).
W przypadku gdy podmiot B nie podejmie kroków zmierzających do udowodnienia, że za WDT należy uznać jego dostawę na rzecz podmiotu C, przyjmuje się automatycznie, że za WDT należy uznać pierwszą dostawę (pomiędzy A i B). Rozwiązanie to niewątpliwie upraszcza rozliczenia VAT, choć niekiedy może potencjalnie dojść do naruszenia przepisów unijnych i orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości UE.
W jednym z wyroków w sprawie C-430/09 Euro Tyre trybunał odniósł się do transakcji, w których podmiot B posłużył się numerem VAT państwa UE innego niż państwa dostawy oraz zadeklarował sprzedawcy (podatnikowi A), że towar zostanie wywieziony do innego państwa unijnego (transakcja na warunkach INCOTERMS ex Works).
Następnie podatnik B dokonał dostawy towaru na rzecz podmiotu C i uznał swoją transakcję za WDT (zastosował do niej zwolnienie z prawem do odliczenia). Trybunał wskazał, że jeśli podmiot B uzyskał prawo do rozporządzania towarem jak właściciel na terytorium państwa pierwszej dostawy, wskazując na zamiar przetransportowania towaru do innego kraju UE i posługuje się numerem VAT innego państwa UE, za WDT należy uznać pierwszą dostawę (dokonaną przez podmiot A), o ile prawo do rozporządzania towarem jak właściciel przeszło na podmiot C już w państwie przeznaczenia.