Członek zarządu może być wyłączony z odpowiedzialności za zaległe podatki, gdy w odpowiednim czasie zgłosi upadłość spółki.
Członkowie zarządu spółek kapitałowych (w tym spółek w organizacji) odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem za zaległości podatkowe spółki.
Odpowiedzialność ta dotyczy zaległości podatkowych spółki z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu, jak również innych zaległości podatkowych, które powstały w tym okresie (np. nienależny zwrot podatku).
Maciej Zaręba, doradca podatkowy w KMPG, podkreśla, że zgodnie z art. 116 Ordynacji podatkowej (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.), podstawowym warunkiem zastosowania odpowiedzialności wobec członków zarządu jest sytuacja, w której egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna. Natomiast gdy upadłość spółki została ogłoszona, członek zarządu odpowiada za zaległości podatkowe spółki, jeżeli wniosek o ogłoszenie upadłości nie został złożony we właściwym czasie, a członek zarządu nie jest w stanie wykazać, że nastąpiło to bez jego winy czy też wskazać mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości w znacznej części.
Prawidłowe zastosowanie wyżej wymienionych przesłanek jest jednak w praktyce utrudnione.
– Dzieje się tak dlatego że w ustawie znajdują się niedookreślone pojęcia, takie jak zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości we „właściwym czasie” czy wskazanie mienia spółki pozwalającego na zaspokojenie zaległości podatkowych „w znacznej części” – twierdzi Maciej Zaręba.
W konsekwencji tych sporów w kwestii zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości „we właściwym czasie” na gruncie orzecznictwa sądów administracyjnych (np. wyrok WSA sygn. akt III SA/Wa 1386/09) wykształcił się pogląd, że jest to termin określony w przepisach ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 175, poz. 1361 z późn. zm.). Zgodnie z nimi zgłoszenie wniosku powinno nastąpić nie później niż w terminie dwóch tygodni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości (tj. gdy spółka nie wykonuje wymagalnych zobowiązań pieniężnych, ewentualnie gdy zobowiązania przekroczą wartość jej majątku).
Ważne!
Odpowiedzialność za zaległe podatki dotyczy również byłych członków zarządu za okres, w którym pełnili oni swoje funkcje