NIP jest podstawowym numerem służącym do identyfikacji podmiotów objętych obowiązkiem ewidencyjnym, tj. będących podatnikiem, płatnikiem podatku lub płatnikiem składek na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne. Jak przypomina Marcin Sidelnik, starszy menedżer w PwC, podmioty te zobowiązane są do posługiwania się NIP na wszystkich rodzajach dokumentów związanych z wykonywaniem zobowiązań podatkowych oraz niepodatkowych należności budżetowych, do których poboru są zobowiązane organy podatkowe lub celne.

– W konsekwencji obowiązek ten obejmuje również osoby fizyczne składające rozliczenia za 2010 rok – podkreśla Marcin Sidelnik.

Jednak – jak dodaje ekspert – w ramach programu e-Podatki realizowanego przez Ministerstwo Finansów prowadzone są prace nad uproszczeniem i usprawnieniem systemu ewidencji oraz identyfikacji podatników i płatników. Głównymi celami tych prac są m.in. scentralizowanie ewidencji podatkowej i zwolnienie z obowiązku rejestracyjnego podmiotów i płatników ewidencjonowanych w rejestrze PESEL przez wprowadzenie mechanizmów integracji z rejestrem PESEL.

Według Marcina Sidelnika pozwoli to na automatyczne nadawanie NIP ogromnej większości osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i ograniczenie obowiązku posługiwania się w kontaktach z administracją podatkową jedynie numerem PESEL.

1 lipca 2011 r. zgodnie z planami MF ma zostać zlikwidowany NIP dla osób fizycznych nieprowadzących firm