IZBA SKARBOWA W POZNANIU ODPOWIEDZIAŁA DLA GP
Tak
Od nowego roku w przypadku dostawy towarów, dla których nie została określona cena, podstawą opodatkowania będzie wartość rynkowa towarów pomniejszona o kwotę podatku.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług.
Do określenia podstawy opodatkowania umów barterowych, dla których nie określono cen wymienianych usług, zastosowanie mają przepisy art. 29 ust. 9 ww. ustawy.
Stosownie do treści powołanego przepisu w przypadku wykonania czynności, o których mowa w art. 5, dla których nie została określona cena, podstawą opodatkowania jest wartość towarów lub usług obliczona według cen stosowanych w obrotach z głównym odbiorcą (odbiorcami), a w przypadku braku odbiorcy według przeciętnych cen stosowanych w danej miejscowości lub na danym rynku z dnia wykonania tych czynności, pomniejszona o kwotę należnego podatku.
Od 1 stycznia 2008 r. art. 29 ust. 9 ulega zmianie. Według nowego brzmienia w przypadku wykonania czynności, o których mowa w art. 5, dla których nie została określona cena, podstawą opodatkowania jest wartość rynkowa towarów lub usług pomniejszona o kwotę podatku. W art. 2 pkt 27b cyt. ustawy zdefiniowano pojęcie wartości rynkowej. Przez wartość rynkową rozumie się całkowitą kwotę, jaką w celu uzyskania w danym momencie danych towarów lub usług nabywca lub usługobiorca na takim samym etapie sprzedaży jak ten, na którym dokonywana jest dostawa towarów lub świadczenie usług, musiałby w warunkach uczciwej konkurencji zapłacić niezależnemu dostawcy na terytorium kraju. W przypadku gdy nie można ustalić porównywalnej dostawy towarów lub świadczenia usług, przez wartość rynkową rozumie się:
a) w odniesieniu do towarów - kwotę nie mniejszą niż cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a w przypadku braku ceny nabycia, koszt wytworzenia, określone w momencie dostawy,
b) w odniesieniu do usług - kwotę nie mniejszą niż całkowity koszt poniesiony przez podatnika na wykonanie tych usług.
Zmiany zostały wprowadzone ustawą z 19 września 2007 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym.
EKSPERT WYJAŚNIA
MICHAŁ KORBAS
aplikant radcowski, Auxilium Kancelaria Biegłych Rewidentów
Tak
Od 1 stycznia 2008 r. w przypadku umów barterowych, dla których cena nie została określona, podstawą opodatkowania będzie wartość rynkowa pomniejszona o kwotę podatku.
Barter jest to rodzaj wymiany bezpośredniej (bez pośrednictwa pieniądza), polegający na wymianie jednego towaru na drugi. Każda ze stron transakcji barterowej jest jednocześnie nabywcą i sprzedawcą, a ekwiwalentem pieniądza jest towar. Barter jest narzędziem, które umożliwia firmie zaoszczędzenie gotówki i zamianę nadmiaru zapasów lub niewykorzystanych mocy produkcyjnych na produkty i usługi potrzebne do rozwoju firmy.
Do ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług od 1 stycznia 2008 r. wchodzą następujące zmiany mające na celu dostosowanie polskiego prawa do Dyrektywy 2006/112/WE.
W art. 2 pkt 27b wprowadzono definicję wartości rynkowej, która ma szczególnie istotne znaczenie w przypadkach chociażby przywołanej w pytaniu transakcji barterowych, gdy towary lub usługi są wymieniane na inne usługi/towary lub też gdy należność jest określana w naturze albo gdy towary są przekazywane nieodpłatnie lub usługi są nieodpłatnie świadczone lub przekazywane bez ustalania ceny.
Zgodnie z brzmieniem wspomnianego przepisu wartością rynkową będzie całkowita kwota, jaką w celu uzyskania w danym momencie konkretnych towarów lub usług nabywca lub usługobiorca na takim samym etapie sprzedaży jak ten, na którym dokonywana jest dostawa towarów lub świadczenie usług, musiałby w warunkach uczciwej konkurencji zapłacić niezależnemu dostawcy albo usługodawcy na terytorium kraju.
Gdy nie można ustalić porównywalnej dostawy towarów lub świadczenia usług, przez wartość rynkową rozumie się:
  •  w odniesieniu do towarów - kwotę nie mniejszą niż cena nabycia towarów lub towarów podobnych, zaś w przypadku braku ceny nabycia - koszt wytworzenia, określone w momencie dostawy;
  •  w odniesieniu do usług - kwotę nie mniejszą niż całkowity koszt poniesiony przez podatnika na wykonanie tych usług.
Zatem powyższa definicja znajdzie zastosowanie także do czynności określonych w art. 29 ust. 9 ustawy o podatku od towarów i usług - jeżeli należność jest określona w naturze, podstawą opodatkowania jest wartość świadczenia obliczona na podstawie przeciętnych cen stosowanych w danej miejscowości lub na danym rynku w dniu wykonania świadczenia, pomniejszonych o podatek.
Aktualnie zatem, w przypadku wykonywania odpłatnych czynności (wzajemnych) podlegających opodatkowaniu VAT, dla których nie została określona cena, podstawą opodatkowania jest wartość towarów lub usług określona na podstawie cen stosowanych w obrotach z głównym odbiorcą, a w przypadku odbiorcy na podstawie przeciętnych cen stosowanych w danej miejscowości lub na danym rynku z dnia wykonania tych czynności, pomniejszona o kwotę należnego podatku.
Po zmianie z 1 stycznia 2008 r. w sytuacji wykonania odpłatnych czynności (wzajemnych) podlegających opodatkowaniu VAT, dla których cena nie została określona, podstawą opodatkowania będzie wartość rynkowa definiowana na podstawie art. 2 pkt 27b ustawy o VAT, pomniejszona o kwotę podatku.
Opracował ŁUKASZ ZALEWSKI
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 29 ust. 9 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2004 r. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).