JAKI PROBLEM ROZSTRZYGNĘŁA IZBA
Podatnik, zgodnie z rozkazem szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, w okresie od 1 sierpnia 2005 r. do 31 lipca 2008 r. został wyznaczony do pełnienia obowiązków służbowych w Niemczech. W związku z tym podatnik otrzymuje należność zagraniczną, która jest opodatkowana. Podatnik nie jest członkiem służby zagranicznej oraz nie przebywa w podróży służbowej. Czy należność zagraniczna i inne należności zwolnione są z podatku?
ODPOWIEDŹ IZBY
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym w 2005 i 2006 roku, wolna od podatku jest część dochodów osób o nieograniczonym obowiązku podatkowym przebywających czasowo za granicą i uzyskujących dochody ze stosunku pracy, z wyjątkiem wynagrodzenia uzyskiwanego przez członka służby zagranicznej, w wysokości stanowiącej równowartość diety z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, za każdy dzień, w którym była wykonywana praca; zwolnienie dotyczy dochodów nieprzekraczających rocznie równowartości trzydziestu diet.
Zgodnie zaś z brzmieniem art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy o PIT w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2007 r. wolna od podatku dochodowego jest część przychodów w kwocie odpowiadającej 30 proc. diety.
W myśl art. 21 ust. 15 ustawy o PIT w brzmieniu obowiązującym w 2005 i 2006 roku, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 20, nie ma zastosowania do wynagrodzenia za pracę, otrzymywanego przez pracownika w związku z jego pobytem poza granicami państwa w celu udziału w konflikcie zbrojnym lub dla wzmocnienia sił państwa albo państw sojuszniczych, misji pokojowej, akcji zapobieżenia aktom terroryzmu lub ich skutkom, a także w związku z pełnieniem funkcji obserwatorów w misjach pokojowych organizacji międzynarodowych i sił wielonarodowych, o ile otrzymuje świadczenia zwolnione od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 83.
Natomiast zgodnie z treścią art. 21 ust. 15 ustawy o PIT, w brzmieniu od 1 stycznia 2007 r., zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 20, nie ma zastosowania do wynagrodzenia:
  •  pracownika odbywającego podróż służbową poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej,
  •  pracownika w związku z jego pobytem poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej w celu udziału w konflikcie zbrojnym lub dla wzmocnienia sił państwa albo państw sojuszniczych, misji pokojowej, akcji zapobieżenia aktom terroryzmu lub ich skutkom, a także w związku z pełnieniem funkcji obserwatora w misjach pokojowych organizacji międzynarodowych i sił wielonarodowych, o ile otrzymuje świadczenia zwolnione od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 83,
  •  uzyskiwanego przez członka służby zagranicznej.
Stosownie zaś do art. 21 ust. 1 pkt 83 ustawy o PIT wolne od podatku dochodowego są należności pieniężne wypłacone policjantom, żołnierzom, celnikom i pracownikom jednostek wojskowych i jednostek policyjnych użytych poza granicami państwa, w celu udziału w konflikcie zbrojnym lub dla wzmocnienia sił państwa albo państw sojuszniczych, misji pokojowej albo zapobieżenia aktom terroryzmu lub ich skutkom, a także należności pieniężne wypłacone żołnierzom, celnikom, policjantom i pracownikom pełniącym funkcje obserwatorów w misjach pokojowych organizacji międzynarodowych i sił wielonarodowych.
Zwolnienie nie ma zastosowania do wynagrodzeń za pracę oraz uposażeń i innych należności pieniężnych przysługujących z tytułu pełnienia służby na ostatnio zajmowanym w kraju stanowisku służbowym.
Z przytoczonych przepisów wynika więc, że cele pobytu za granicą, wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 83 oraz art. 21 ust. 15, są identyczne, różne są natomiast zakresy podmiotowe, a także rodzaj świadczeń objętych zwolnieniem. W jednym i drugim przepisie uprawnienie do zwolnienia przysługuje jednak pracownikom. Tymczasem żołnierze zawodowi pełnią służbę na podstawie stosunku służbowego, który nie jest stosunkiem pracy w rozumieniu przepisów kodeksu pracy, lecz niepracowniczym, administracyjnym stosunkiem zatrudnienia.
W myśl art. 12 ust. 4 ustawy o PIT za pracownika w rozumieniu ustawy uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy. Z tego przepisu wynika więc, że ustawa o PIT stworzyła własną definicję pracownika i w kategorii osób uznanych za pracowników mieści się również żołnierz zawodowy. Zatem zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy o PIT, będzie dotyczyło również żołnierzy zawodowych przebywających czasowo za granicą i spełniających następujące warunki: zyskujących dochody z wynagrodzenia za pracę, nieotrzymujących wynagrodzenia uzyskiwanego przez członków służby zagranicznej, nieotrzymujących świadczeń zwolnionych od podatku na podstawie ust. 1 pkt 83 ustawy o PIT.
W konsekwencji, jeżeli wnioskodawca spełnia wymienione warunki, to zwolnienie zawarte w art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy o PIT będzie miało zastosowanie w przedstawionej sytuacji.
Decyzja w sprawie interpretacji prawa podatkowego naczelnika Izby Skarbowej w Szczecinie ośrodek zamiejscowy w Koszalinie z 15 listopada 2007 r. (nr DPO-1.14-070-01-53/07).
Ewa Matyszewska