Przedsiębiorca używający nieodpłatnie lokalu na cele związane z prowadzoną działalnością nie zapłaci podatku, jeżeli umowę użyczenia zawarł z najbliższymi.
Początkujący przedsiębiorca lub prowadzący działalność w niewielkim rozmiarze nie zawsze dysponuje własnym, firmowym lokalem. W takiej sytuacji dobrym rozwiązaniem może okazać się użyczenie nieruchomości. Od tego roku osoba użyczająca nie płaci podatku dochodowego od osób fizycznych. Jeżeli natomiast użyczenia dokonują członkowie najbliższej rodziny, z fiskusem nie musi się także rozliczać biorący lokal w użyczenie przedsiębiorca.
Nieodpłatne otrzymanie przez przedsiębiorcę nieruchomości na cele prowadzonej działalności zasadniczo skutkuje powstaniem u niego przychodu podlegającego opodatkowaniu. Wynika to z faktu, że przedsiębiorca uzyskuje określone korzyści, dysponując nieodpłatnie przedmiotem użyczenia, a zatem powstaje u niego przychód z tytułu tzw. nieodpłatnego świadczenia. Przychód taki ustala się według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego budynku lub lokalu (art. 11 ust. 2a pkt 3 ustawy o PIT; t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176).
Takich konsekwencji podatkowych nie ma jednak użyczenie w rodzinie. Osoby pozostające w związkach rodzinnych, użyczające sobie nieruchomość w związku z prowadzoną działalnością mogą liczyć na podatkowe preferencje. Fiskus takie przypadki użyczenia traktuje bowiem ulgowo. Przedsiębiorca korzystający nieodpłatnie z nieruchomości zwolniony jest z podatku dochodowego, jeżeli zawarł umowę użyczenia z osobą zaliczaną do I lub II grupy podatkowej w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn (art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o PIT). I grupa podatkowa obejmuje: małżonka, zstępnych (dzieci, wnuki), wstępnych (rodzice, dziadkowie), pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę oraz teściów. Natomiast w II grupie znaleźli się dalsi krewni: zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych.
Przykładowo: jeśli ojciec zawiera z synem umowę, na mocy której użycza mu na potrzeby prowadzenia firmy swoje mieszkanie, to w związku z takim użyczeniem syn nie będzie musiał ustalać przychodu z działalności.