Udzielenie pożyczki polskiemu podatnikowi przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością poza krajem nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.
JAKI PROBLEM ROZSTRZYGNĘŁA IZBA
Podatnik planuje zawrzeć umowę pożyczki ze spółką z ograniczoną odpowiedzialnością mającą siedzibę w Polsce. Spółka nie jest udziałowcem podatnika. Umowa zostanie zawarta poza Polską, a w dniu jej zawarcia środki pieniężne będące przedmiotem pożyczki znajdować się będą także poza RP - na zagranicznym rachunku bankowym spółki. Przelew kwoty nastąpi bezpośrednio na znajdujący się poza Polską rachunek bankowy podatnika. Czy taka pożyczka będzie objęta podatkiem od czynności cywilnoprawnych?
ODPOWIEDŹ IZBY
W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz.U. z 2007 r. nr 68, poz. 450) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają m.in. umowy pożyczki. Jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób, to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.
Elementami istotnymi dla umowy pożyczki są: obowiązek pożyczkodawcy przeniesienia na własność pożyczkobiorcy określonej ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku oraz obowiązek pożyczkobiorcy zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.
Jeśli miejsce spełnienia świadczenia nie jest oznaczone, to w przypadku świadczeń pieniężnych jest to miejsce zamieszkania lub siedziby dłużnika w chwili powstania zobowiązania. Poprzez miejsce spełnienia świadczenia należy rozumieć miejsce spłaty pożyczki.
Umowa pożyczki jest ważna i podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych niezależnie od wydania pieniędzy. Obowiązek uiszczenia należnego od takiej umowy pożyczki powstaje z mocy samego prawa już z chwilą zawarcia umowy.
Analizując, czy dana umowa pożyczki podlega opodatkowaniu w Polsce podatkiem od czynności cywilnoprawnych, ważne jest, czy w chwili zawarcia umowy pożyczki pieniądze znajdują się na terytorium Polski.
Dla opodatkowania w Polsce nie ma znaczenia obywatelstwo stron konkretnej czynności cywilnoprawnej ani ich miejsce zamieszkania, a także inne okoliczności, w których zostaje dokonana umowa, a zwłaszcza miejsce jej zawarcia. Warunkiem jest jednak, że będące jej przedmiotem rzeczy znajdują się na terytorium Polski albo gdy jej przedmiotem są prawa majątkowe - wykonywane na jej terytorium. Taka sytuacja w omawianej sprawie nie występuje.
Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają czynności wskazane w ustawie, gdy ich przedmiotem są rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, ale jeżeli są spełnione łącznie dwie przesłanki: nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz objęta zakresem przedmiotowym ustawy czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Dla opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych obydwa warunki muszą być spełnione łącznie. Jeżeli zostanie spełniony tylko jeden z nich, nie powstanie obowiązek podatkowy. W rozpatrywanej sprawie umowa zostanie zawarta poza granicami Polski, a więc nie ma znaczenia, czy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium RP.
W konsekwencji planowana umowa pożyczki nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 5 sierpnia 2008 r. (nr IPPB2/436-159/08-2/AS)