JAKI PROBLEM ROZSTRZYGNĘŁA IZBA
Podatnik jako osoba fizyczna prowadząca jednoosobowo działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych oraz będąca czynnym podatnikiem VAT darowała matce w całości firmę - przedsiębiorstwo (środki trwałe, wyposażenie, towary, pracownicy, nazwę, należności itp.). Darczyńca prowadził podatkową księgę przychodów i rozchodów. Czy do czasu podpisania cesji z leasingodawcą obdarowany (przejmujący) całe przedsiębiorstwo może traktować faktury wystawione przez leasingodawcę na darczyńcę, jako swój koszt, ponieważ to on pokrywa należności wynikające z tych faktur?
ODPOWIEDŹ IZBY
Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy o PIT.
W konsekwencji, aby dany wydatek można było uznać za koszt, zaistnieć muszą łącznie trzy warunki: celem poniesienia wydatku (bezpośrednim lub pośrednim) powinno być osiągnięcie przychodu, lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów; wydatek ten nie może być wymieniony w zawartym w art. 23 ust. 1 ww. ustawy katalogu wydatków i odpisów, które nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów; musi być prawidłowo udokumentowany.
Sposób prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów oraz szczegółowe warunki, jakim powinna odpowiadać ta księga, aby stanowiła dowód pozwalający na określenie zobowiązań podatkowych uregulowany został w rozporządzeniu ministra finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz.U. nr 152, poz. 1475 z późn. zm.).
Zgodnie z tym rozporządzeniem podstawą zapisów w księdze są dowody księgowe, którymi są: faktury VAT, w szczególności faktury VAT marża, faktury VAT RR, faktury VAT MP, dokumenty celne, rachunki oraz faktury korygujące i noty korygujące, odpowiadające warunkom określonym w odrębnych przepisach.
Faktura VAT stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna w szczególności zawierać imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy.
Zatem dowód księgowy, będący podstawą do zaewidencjonowania określonego wydatku w księgach podatkowych, a w konsekwencji i jego zaliczenia do kosztów podatkowych, powinien być wystawiony na osobę (podmiot), która wydatek ten poniosła.
To oznacza, że w przedmiotowej sprawie wydatki wynikające z przeprowadzonej transakcji, a wystawionych na darczyńcę przedsiębiorstwa faktur nie mogą stanowić dla nabywcy tego przedsiębiorstwa (obdarowanego) kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, także w przypadku ich faktycznego poniesienia. Wydatki te nie są bowiem udokumentowane w sposób określony w obowiązujących przepisach.
Interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Kato- wicach z 10 kwietnia 2008 r. (nr IBPB1/415-44/08/MW/KAN-339/01/08)