Otrzymałem od klienta do rozliczenia fakturę sprzedaży, która dokumentuje dostawę towaru z listy GTU (np. części samochodowe) oraz drugiego towaru, który nie znajduje się w katalogu GTU. Ponadto fakturą tą zostało udokumentowane świadczenie usługi transportu. Jak w takiej sytuacji mam oznaczyć transport? Chodzi konkretnie o to, w jaki sposób przyporządkować transport do poszczególnych pozycji i oznaczyć go GTU. Czy muszę uzyskać od klienta informację, jaka część usługi dotyczy jednego, a jaka drugiego towaru?

TEMAT: JPK_V7

PROBLEM: Jak oznaczać usługi transportowe

Wraz z nowymi zasadami prowadzenia ewidencji VAT i przekazywania jej wraz z deklaracją organom podatkowym w strukturze JPK_V7 prawodawca wprowadził obowiązek oznaczania dostawy niektórych towarów i świadczenia wybranych usług symbolami grup towarowo usługowych (GTU).
Z pytania wynika, że jego autor jest świadomy tego, że usługa transportowa, za którą dostawca towaru obciąża nabywcę, nie ma w takiej sytuacji samodzielnego bytu podatkowego w VAT. Nie wziął on jednak pod uwagę kwestii technicznych związanych ze stosowaniem oznaczeń GTU. Tymczasem to właśnie one decydują o tym, że problem poruszony w pytaniu tak naprawdę nie występuje. Chodzi tutaj o sposób, w jaki powinny być użyte oznaczenia GTU i bynajmniej nie ma znaczenia, czy dane świadczenie zawiera się w konkretnym grupowaniu GTU czy nie.

Symbol dotyczy całego dokumentu

Warto przypomnieć, że oznaczenia GTU nie muszą być zamieszczane w treści faktury. Jeżeli jednostkowy dokument sprzedaży (bo zbiorcze nie są oznaczane GTU) dotyczy dostawy towarów lub świadczenia usług z listy GTU, wówczas przy wpisie takiego dokumentu w ewidencji sprzedaży należy zamieścić stosowne oznaczenie. Przy czym jest to identyfikacja dokonywana w odniesieniu do całego dowodu sprzedaży, a nie na poziomie jego poszczególnych linii. Jest to całkowicie spójne z zasadą, zgodnie z którą w ewidencji sprzedaży VAT (podobnie jak po stronie zakupów) podatnik nie prezentuje poszczególnych pozycji z faktury sprzedaży, a tylko łączne wartości dla poszczególnych stawek. Innymi słowy, jeżeli w fakturze są tylko świadczenia opodatkowane według stawki podstawowej, to w ewidencji zamieszczana jest tylko jedna linia, a gdy mamy do czynienia z dwiema stawkami, wówczas w rejestrze muszą być zamieszczone dwie linie wartościowe itd. Z kolei, jeżeli na danym dokumencie znajduje się towar lub usług z danego GTU (bez względu na to według jakiej stawki jest opodatkowane świadczenie), to konieczne jest oznaczenie całego dokumentu danym numerem GTU. Co istotne, stosowany jest system zerojedynkowy, tzn. gdy w fakturze występuje towar lub usługa z danego grupowania, to do całego dokumentu przy odpowiednim symbolu GTU podatnik wpisuje „1”. Pozostałe pola nie są uzupełniane. W żadnej z pozycji JPK_V7 nie są wykazywane odrębnie wartości czy ilości towarów/usług przyporządkowanych do konkretnego GTU. Bardzo ważne jest również to, że dla danego dokumentu faktury może być przyporządkowany więcej niż jeden symbol GTU. Oznaczenie takie musi być dokonane, jeżeli faktura dokumentuje więcej niż jedną czynność.
Tym samym w przypadku opisanym w pytaniu osoba, która w ramach umowy o usługowe prowadzenie ksiąg prowadzi ewidencję sprzedaży VAT klienta, oznaczy fakturę wartością „1” przy GTU_07. Gdyby w tej fakturze oprócz części do samochodów znalazł się np. komputer, wtedy dla takiego dokumentu księgowy postawiłby jedynkę przy GTU_06 (komputer) i przy GTU_07 (części samochodowe). Bez znaczenia jest to, że w fakturze znajdują się jeszcze inne towary. Sposób oznaczania decyduje o tym, że całkowicie nieistotne jest to, w jakich częściach transport dotyczy dostawy jednego i drugiego towaru.

Dodatkowe świadczenie

Na koniec warto wyjaśnić, z jakiego powodu autor pytania nie zastanawia się nad tym, czy i jak oznaczyć dokument GTU_13, chociaż taki numer jest przeznaczony dla usług transportowych, a w zamian próbuje transport „rozdzielić” pomiędzy towary. Rozwiązanie tej zagadki tkwi w akcesoryjnym charakterze usługi transportowej. Zgodnie z art. 29a ust. 6 pkt 2 ustawy o VAT podstawa opodatkowania z tytułu dokonania dostawy towaru czy wykonania usługi obejmuje koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy. Jeżeli więc dostawca towaru pobiera od nabywcy wynagrodzenie za takie dodatkowe świadczenia, bezpośrednio powiązane z dostawą, to ich wartość uwzględniana jest w podstawie opodatkowania rozpoznawanej tytułem świadczenia podstawowego. Czyli – mimo że w treści faktury jest usługa transportowa, to według VAT nie jest ona wykonywana (a dokładniej nie stanowi samodzielnej czynności opodatkowanej). Nie można oznaczać GTU świadczenia, które nie występuje jako samodzielna sprzedaż według VAT. Oznaczenie GTU nie ma zastosowania, jeżeli towary czy usługi figurujące na liście tworzącej katalog GTU stanowią jedynie elementy składowe, a nie istotę danej czynności.
Tym samym transport – jako element ceny dostarczanych towarów – nie podlega oznaczeniu GTU. Jednocześnie konieczne jest przypomnienie, w jaki sposób stosowane są symbole GTU – dotyczą one całego dokumentu i wskazują wyłącznie, że jest w nim świadczenie danego rodzaju, bez precyzowania takich szczegółów jak wartość czy ilość towarów czy usług. ©℗
Podstawa prawna
•par. 10 ust. 3 rozporządzenia ministra finansów, inwestycji i rozwoju z 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U. poz. 1988; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1127)
•art. 29a ust. 6 pkt 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 106; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1106)