Przedsiębiorca, który odpłatnie przechowuje u siebie cudze serwery, musi rozliczyć VAT w miejscu siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności przez klienta. Nie świadczy bowiem usługi związanej z nieruchomością – orzekł Trybunał Sprawiedliwości UE.
Sprawa dotyczyła fińskiej spółki będącej operatorem sieci łączności bezprzewodowej. Spółka odpłatnie udostępniała innym podmiotom, w tym z zagranicy, miejsce w serwerowni. Dodatkowo świadczyła inne usługi niezbędne do prawidłowego przechowywania serwerów (np. monitorowała temperaturę i wilgotność w pomieszczeniu, dbała, by nie było przerw w dostawach prądu).
Uważała, że zasadniczo VAT od tych usług nie powinien być rozliczony w Finlandii, chyba że siedziba klienta lub stałe miejsce prowadzenia przez niego działalności gospodarczej znajduje się w Finlandii.
Fiskus uznał inaczej. Stwierdził, że udostępniane przez spółkę szafy serwerowe można potraktować jako nieruchomość w rozumieniu art. 13b rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011. Stwierdził więc, że skoro jest to usługa związana z nieruchomością, to podatek od niej powinien być rozliczony w miejscu położenia serwerowni, czyli w Finlandii.
Sąd pierwszej instancji przyznał rację spółce, ale więcej wątpliwości nabrał sąd odwoławczy i skierował pytanie prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości UE.
TSUE również podzielił wykładnię spółki. Przypomniał, że już wcześniej odnosił się do pojęcia wynajmu nieruchomości (m.in. w wyroku z 28 lutego 2019 r., sygn. C-278/18). Chodzi zatem – wyjaśnił – o przyznane najemcy prawa do zajmowania nieruchomości, tak jakby to on był jej właścicielem, oraz wykluczenia korzystania z tego prawa przez osoby trzecie. Wynajem musi więc mieć bierny charakter.
Zdaniem TSUE w tej sprawie nie ma mowy o tak rozumianym wynajmie, bo fińska spółka nie ogranicza się do biernego udostępniania klientom powierzchni lub miejsca w serwerowni (skoro dostarcza im też media oraz dba o prawidłowe wykonanie usługi). Na dodatek nie jest wykluczone prawo do korzystania z nieruchomości przez podmioty trzecie.
Zdaniem TSUE w tej sprawie nie ma mowy o tak rozumianym wynajmie, bo klientom korzystającym z usług przechowywania w centrum danych nie przysługuje wyłączne prawo do używania części nieruchomości, w której zainstalowano szafy serwerowe. Mogą oni uzyskać dostęp do przydzielonej im szafy serwerowej jedynie po otrzymaniu od osoby trzeciej odpowiednich kluczy, za okazaniem dokumentu tożsamości. Na dodatek nie jest wykluczone prawo do korzystania z nieruchomości przez podmioty trzecie.
Ponadto, aby świadczenie usług mogło zostać uznane za związane z nieruchomością, konieczne jest, aby jego przedmiotem była nieruchomość – zwrócił uwagę unijny trybunał. W jego ocenie szaf serwerowych nie da się uznać za nieruchomość w rozumieniu unijnego rozporządzenia nr 282/2011. Nie są one bowiem integralną częścią budynku i nie są w nim zainstalowane na stałe.

orzecznictwo

Wyrok TSUE z 2 lipca 2020 r., sygn. C-215/19. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia