• W jaki sposób ująć monitoring wizyjny w firmie
  • Czy podatek od czynności cywilnoprawnych zwiększa wartość początkową gruntu
  • Jak zaklasyfikować środki na prowadzenie placówek wsparcia dziennego
  • Po jakim czasie wykazywać w sprawozdaniu Rb-N należności wymagalne
Chcemy założyć system monitoringu wizyjnego na terenie zakładu. Jak zaewidencjonować nakłady poniesione w związku z jego zainstalowaniem?

Zgodnie z art. 222 par. 1 kodeksu pracy jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa pracowników, ochrony mienia, kontroli produkcji lub zachowania w tajemnicy informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę, pracodawca może wprowadzić szczególny nadzór nad terenem zakładu pracy (lub wokół zakładu pracy) w formie środków technicznych umożliwiających rejestrację obrazu (monitoring wizyjny).

Cele, zakres oraz sposób zastosowania monitoringu wizyjnego powinny zostać ustalone w układzie zbiorowym pracy, w regulaminie pracy lub w obwieszczeniu. Wprowadzenie monitoringu wizyjnego powoduje – przed jego uruchomieniem – konieczność oznaczenia pomieszczeń i terenu monitorowanego w sposób widoczny i czytelny, za pomocą odpowiednich znaków lub ogłoszeń dźwiękowych.
Na gruncie prawa bilansowego, w przypadku gdy system monitoringu wizyjnego nie jest trwale wbudowany w konstrukcję budynku, stanowi on oddzielny środek trwały. Nakłady poniesione w związku z jego założeniem księguje się:
  • Wn konto 08 „Środki trwałe w budowie”,
  • Ma różne konta (w zależności od zapisów w polityce rachunkowości),
  • oraz (wprowadzenie środka trwałego do ewidencji):
  • Wn konto 01 „Środki trwałe” (system monitoringu wizyjnego),
  • Ma konto 08 „Środki trwałe w budowie”.
Jeżeli natomiast system monitoringu wizyjnego jest trwale wbudowany w konstrukcję budynku, to wydatki poniesione na jego wytworzenie dotyczą ulepszenia budynku i wymagają zaksięgowania:
  • Wn konto 08 „Środki trwałe w budowie”,
  • Ma różne konta (w zależności od zapisów w polityce rachunkowości),
  • oraz (przyjęcie ulepszenia do użytkowania)
  • Wn konto 01 „Środki trwałe” (budynek),
  • Ma konto 08 „Środki trwałe w budowie”.
Podstawa prawna
•art. 222 par. 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. ‒ Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1040; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1495)
•ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2019 poz. 351; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 568)
Spółka zakupiła grunt, który zostanie wprowadzony do ewidencji środków trwałych. Czy podatek od czynności cywilnoprawnych pobrany przez notariusza przy zawieraniu umowy zwiększa wartość początkową gruntu?

Jeżeli zakupiony przez jednostkę grunt spełnia warunki do uznania go za środek trwały, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy o rachunkowości (dalej: u.r.), to pod datą przekazania go do używania powinien zostać wprowadzony do ewidencji środków trwałych. Za dzień przyjęcia gruntu do używania można przyjąć dzień podpisania aktu notarialnego, ponieważ grunty nie wymagają poniesienia nakładów związanych z przystosowaniem do stanu zdatnego do używania.

Zgodnie z art. 28 ust. 2 i 8 u.r. cena nabycia środka trwałego to cena zakupu składnika aktywów, obejmująca kwotę należną sprzedającemu, powiększona o koszty bezpośrednio związane z zakupem. Na tej podstawie pobrany przez notariusza podatek od czynności cywilnoprawnych będzie zwiększał wartość początkową środka trwałego (gruntu) wprowadzonego do ewidencji środków trwałych.
W przypadku gruntu jego wartość początkową może zwiększać – poza podatkiem od czynności cywilnoprawnych (jeśli na jednostce ciążył obowiązek jego zapłaty) – także opłata notarialna oraz opłaty związane z księgami wieczystymi. ©℗
Podstawa prawna
•art. 3 ust. 1 pkt 15, art. 28 ust. 2 i 8 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2019 poz. 351; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 568)
W jakim dziale i rozdziale klasyfikacji budżetowej ująć środki na prowadzenie placówek wsparcia dziennego, których zadania są realizowane w ramach gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych?

Podstawą do tworzenia gminnych programów profilaktyki jest art. 41 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (dalej: u.w.t.p.a.). Z jego treści wynika m.in., że prowadzenie działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz integracją społeczną osób uzależnionych od alkoholu należy do zadań własnych gmin. Realizacja tych zadań jest prowadzona w postaci gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych stanowiącego część strategii rozwiązywania problemów społecznych, uchwalanego corocznie przez radę gminy, uwzględniającego cele operacyjne dotyczące profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, określone w Narodowym Programie Zdrowia. Gminny program jest realizowany przez ośrodek pomocy społecznej albo centrum usług społecznych, o których mowa w przepisach o pomocy społecznej, lub inną jednostkę wskazaną w tym programie.

Z kolei funkcjonowanie placówek wsparcia dziennego wynika z art. 18 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (dalej: u.w.r.), gdzie m.in. stwierdzono, że w celu wsparcia rodziny dziecko może zostać objęte opieką i wychowaniem w placówce wsparcia dziennego. Placówkę wsparcia dziennego prowadzi gmina, podmiot, któremu gmina zleciła realizację tego zadania na podstawie art. 190 u.w.r., lub podmiot, który uzyskał zezwolenie wójta.
Z punktu widzenia podanego zapytania znaczenie ma również art. 182 u.w.t.p.a.. Z jego treści wynika bowiem, że dochody z opłat za zezwolenia wydane na podstawie art. 18 lub art. 181 u.w.t.p.a. oraz dochody z opłat określonych w art. 111 u.w.t.p.a. wykorzystywane będą na realizację:
1) gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz Gminnych Programów, o których mowa w art. 10 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii,
2) zadań realizowanych przez placówkę wsparcia dziennego, o której mowa w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, w ramach gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz gminnych programów, o których mowa w art. 10 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii
‒ i nie mogą być przeznaczane na inne cele.
Z powyższego wynika więc jednoznacznie, że dochody z opłat za wydawane zezwolenia mają służyć m.in. zadaniom realizowanym przez placówkę wsparcia dziennego. Skoro więc legalność wydatkowania nie pozostawia wątpliwości, można przejść do aspektu klasyfikacji budżetowej, czyli rozporządzenia ministra finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych. Specyfika ww. programu wymaga doboru adekwatnej klasyfikacji budżetowej w zakresie działu i rozdziału wydatkowego. W tym zakresie odpowiedni będzie dział 851 oznaczony jako „Ochrona zdrowia” oraz rozdział 85154 oznaczony jako „Przeciwdziałanie alkoholizmowi”.
Wydatki na prowadzenie wskazanych placówek wsparcia dziennego ponoszone z dochodów pochodzących z opłat za wydawane zezwolenia na sprzedaż alkoholu (w ramach ww. programu gminnego) należy ująć w dziale 851 i rozdziale 85154. Dodać należy, że analogicznie należy podejść do wydatków ponoszonych w ramach gminnych programów przeciwdziałania narkomanii, z tym że będzie miał zastosowania rozdział 85153. ©℗
Podstawa prawna
•art. 41 ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2277; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1818)
•art. 18 art. 190 ustawy z 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 821)
•art. 10 ust. 2 ustawy z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 852; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 322)
•rozporządzenie ministra finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1053; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1363)
Jestem skarbnikiem gminy. Mam wątpliwość, w jakim czasie wykazać w Rb-N jako należności wymagalne kwoty wykazane w decyzjach, a dotyczące nienależne pobranych świadczeń z pomocy społecznej. W decyzjach są terminy zwrotu tych świadczeń.

Analiza podanego stanu faktycznego wymaga w pierwszej kolejności odniesienia się do ustawy o pomocy społecznej (dalej: u.p.s.). W art. 6 pkt 16 u.p.s. postanowiono, że świadczenie nienależnie pobrane to świadczenie pieniężne uzyskane na podstawie przedstawionych nieprawdziwych informacji lub niepoinformowania o zmianie sytuacji materialnej lub osobistej. W wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 16 maja 2008 r. (sygn. akt IV SA/Gl 27/08) orzeczono: „W sytuacji stwierdzenia pobrania nienależnego świadczenia, określonego w art. 6 pkt 16 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. Nr 64, poz. 593 ze zm.) jako świadczenie pieniężne uzyskane na podstawie nieprawdziwych informacji lub niepoinformowania o zmianie sytuacji materialnej lub osobistej, organ administracji uruchamia nadzwyczajne postępowanie administracyjne zmierzające do zmiany lub uchylenia wcześniej wydanego rozstrzygnięcia”.

Z kolei, zgodnie z art. 104 ust. 1 u.p.s. należności z tytułu wydatków na świadczenia z pomocy społecznej, z tytułu opłat określonych przepisami ustawy oraz z tytułu nienależnie pobranych świadczeń podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Jak wynika z art. 104 ust. 3, wysokość należności, o których mowa w ust. 1, podlegających zwrotowi oraz terminy ich zwrotu ustala się w drodze decyzji administracyjnej. Z ww. regulacji wynikają istotne wnioski. Po pierwsze, aktem właściwym do określenia terminu zwrotu wydatków za usługi opiekuńcze jest decyzja administracyjna. Po drugie, świadczenia z pomocy społecznej objęte wspomnianymi decyzjami staną się należnościami wymagalnymi po terminach zwrotu wskazanych w owych decyzjach.
Powyższe ma znaczenie w kontekście wymogów sprawozdawczych określonych w rozporządzeniu ministra finansów z 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych. Tamże m.in. w par. 2 ust. 1 pkt 3 postanowiono, że Rb-N to kwartalne sprawozdanie o stanie należności oraz wybranych aktywów finansowych. Wzór sprawozdania stanowi załącznik nr 3 do rozporządzenia. Z kolei w załączniku nr 9 do tego rozporządzenia ujęto „Instrukcję sporządzania sprawozdań”. Tam w par. 13 ust. 1 zostały wyszczególnione różne tytuły należności, w tym: papiery wartościowe, pożyczki, gotówka, depozyty, wymagalne należności, pozostałe należności. W odniesieniu do wymagalnych należności dookreślono, że są rozumiane jako wartość wszystkich bezspornych należności, których termin płatności dla dłużnika minął, a które nie zostały ani przedawnione, ani umorzone. Są to należności wynikające głównie z dostaw towarów i usług (np. niezapłaconych w terminie faktur), prawomocnych orzeczeń sądu, udzielonych poręczeń i gwarancji. Jednocześnie wskazano, że kategoria ta nie obejmuje należności wymagalnych z tytułu papierów wartościowych, pożyczek i kredytów, depozytów, odsetek od wymagalnych należności czy też innych należności ubocznych. W sytuacji, w której zostanie zawarta ugoda pomiędzy wierzycielem a dłużnikiem i należność uprzednio wymagalna zostanie zrestrukturyzowana (t.j. wierzyciel wyznaczy nowy harmonogram spłat), należność przestaje być wymagalna i nie podlega wykazaniu w wierszu N4. Należność staje się wymagalna w rozumieniu rozporządzenia, licząc od dnia następnego po upływie terminu płatności wskazanego w dokumencie zapłaty lub zapisanego w umowie.
Z zestawienia ww. regulacji prawnych wynika więc, że ujęcie opisanych w zapytaniu należności (jako wymagalnych) w odpowiedniej pozycji sprawozdania Rb-N będzie możliwe po upływie terminu zwrotu świadczenia wskazanego w decyzji administracyjnej. ©℗
Podstawa prawna
•art. 6 pkt 16, art. 104 ust. 1 i 3 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1507; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 2473)
•par. 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia ministra finansów z 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1773)