Sądy nadal pracują, choć w związku z koronawirusem w ograniczonym zakresie. Na stronie NSA można bez trudu znaleźć informacje o orzeczeniach wydanych na posiedzeniach niejawnych. Sąd podaje, którego dnia i w jakich sprawach (sygnatury) zapadły wyroki. Podatnicy mogą się dowiedzieć o wyroku w swojej sprawie, dzwoniąc do sekretariatu właściwego wydziału lub izby (finansowej, gospodarczej lub ogólnoadministracyjnej).
O tym, że sąd będzie działał w ten sposób, mówił prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego Marek Zirk-Sadowski w rozmowie z DGP („Rozpraw nie ma, sędziowie przygotowują się w domu do spraw niejawnych”, DGP nr 54/2020).
− W NSA są dyżury w poszczególnych wydziałach, natomiast sędziowie przeszli na zdalny system pracy. Nie ma rozpraw, sędziowie pracują w domach, przygotowując sprawy. Podobnie pracują wojewódzkie sądy administracyjne – mówił prezes NSA.
Specustawa, nad którą pracował wczoraj Senat, przewiduje, że w okresie epidemii i stanu epidemicznego nie będą się odbywały posiedzenia i rozprawy jawne, czyli otwarte dla stron.
Sędziowie pracują więc w domach, z tym że jedynie nad sprawami rozpatrywanymi na posiedzeniach niejawnych. Wyroki nadal zapadają (w składach trzyosobowych), ale sędziowie uzgadniają orzeczenie zdalnie. Następnie każdy z nich z osobna, przy zachowaniu środków ostrożności, składa w sądzie fizycznie podpis pod wyrokiem.
Z wnioskiem o rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym należy występować już przy składaniu skargi, ale – jak zastrzegł we wspomnianym wywiadzie prezes NSA – w pierwszej kolejności sędziowie zajmują się sprawami z postępowań niejawnych, które już czekają na rozpoznanie. W każdej izbie NSA jest ich po kilkaset.
Obecnie NSA działa w tym trybie na podstawie zarządzeń prezesa NSA:
  • z 25 marca 2020 r. w sprawie ograniczenia pracy sądów administracyjnych w związku z ogłoszonym na obszarze RP stanem epidemii oraz
  • z 12 marca 2020 r. w sprawie odwołania rozpraw oraz wstrzymania przyjmowania interesantów i ograniczenia obsad kadrowych w NSA w związku z istotnym zagrożeniem zakażenia wirusem SARS-CoV-2.
− Zdecydowana większość spraw podatkowych rozpoznawana jest na rozprawie jawnej, dlatego czas epidemii może istotnie przyczynić się do opóźnień w rozpoznawaniu spraw sądowych – mówi Michał Goj, doradca podatkowy i partner w EY.
Dodaje, że zaprzestanie czynności przez sąd lub organ w okresie, którego dotyczy specustawa, nie może być podstawą do ponaglania, skarżenia bezczynności czy nakładania na organy kar za brak aktywności w sprawach.