Agencja pracy tymczasowej musiała zapewnić pracownikom z zagranicy noclegi, bo inaczej poszliby oni do konkurencji. Były to więc świadczenia w interesie pracodawcy – uznał WSA w Warszawie.
Sprawa dotyczyła firmy, która zatrudnia cudzoziemców (m.in. z Ukrainy) na umowę o pracę tymczasową lub umowę o świadczenie usług (zlecenia). Agencja użycza następnie personelu podmiotom, z którymi zawiera umowy ramowe. Składają oni zapotrzebowanie na pracowników i określają, przez jaki czas ma być świadczona praca.
Agencja zapewnia pracownikom tymczasowym zakwaterowane w miejscu świadczenia pracy. Częściowo partycypują oni w kosztach (płacą 10–20 zł za dobę). Mieszkają w lokalach zbiorowego zakwaterowania, więc nigdy nie jest tak, że pracownik ma lokal na wyłączność.
Co więcej, agencja wynajmuje lokale z pewną nadwyżką. Ponosi więc stałe koszty wynajmu, bez względu na to, ilu pracowników faktycznie korzysta z noclegów.
Spór dotyczył tego, czy zakwaterowanie jest dla cudzoziemców przychodem ze stosunku pracy.
Agencja uważała, że bez względu na formę zatrudnienia (umowa o pracę czy zlecenie) nie mają oni przychodu z tytułu częściowo odpłatnego noclegu. Podkreślała, że w obecnych realiach rynkowych zapewnienie zakwaterowania leży wyłącznie w jej interesie. Gdyby tego nie zrobiła, zatrudnieni przeszliby do konkurencji. Nie mogłaby więc oferować swoich usług.
Powołała się też na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2014 r. (sygn. akt K 7/13), w którym TK wskazał, że za przychód mogą być uznane świadczenia, które zostały spełnione:
■ za zgodą pracownika/zleceniobiorcy (korzystał z nich w pełni dobrowolnie),
■ w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy/ zleceniodawcy) i
■ przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść, a korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi/zleceniobiorcy.
Agencja uważała, że kryteria te nie są spełnione w odniesieniu do zatrudnianych przez nią cudzoziemców.
Innego zdania był dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Powołał się na ten sam wyrok TK i stwierdził, że gdyby agencja nie oferowała noclegów pracownikom, to musieliby oni sami o nie zadbać i opłacić. Zapewnienie kwater leży więc w interesie zatrudnionych i spółka musi doliczyć im z tego tytułu przychód.
Ustawa o rachunkowości Zmiany 2018. Nowy system sprawozdawczości finansowej >>>>
Nie zgodził się z tym Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie. Orzekł, że w tej sprawie zapewnienie zakwaterowania cudzoziemcom leży w interesie pracodawcy (agencji). – Bez tego pracownicy odeszliby do konkurencji, a agencja nie mogłaby świadczyć swoich usług – podkreśliła sędzia Agnieszka Baran.
Zwróciła uwagę także na to, że agencja kupuje noclegi z pewnym zapasem, co oznacza, że nie da się podzielić kosztów najmu na liczbę pracowników. Innymi słowy, nie można ustalić, jaką korzyść odnieśli.
Wyrok jest nieprawomocny.
W orzecznictwie są rozbieżności
Oddelegowani pracownicy
W wyroku NSA z 29 listopada 2018 r. (sygn. akt II FSK 799/18) sąd uznał, że:
oddelegowani pracownicy muszą płacić PIT od noclegów od nadwyżki ponad 500 zł miesięcznie. Sąd wziął pod uwagę m.in. to, że w ustawie o PIT jest zwolnienie dla zakwaterowania finansowanego przez pracodawcę do kwoty 500 zł miesięcznie (art. 21 ust. 1 pkt 19 ustawy o PIT). Uznał, że dotyczy ono sytuacji, gdy szef opłaca nocleg pracownikowi.
W wyroku z 20 marca 2019 r. (sygn. akt III SA/Wa 971/18) sąd przyznał, że zakwaterowanie w miejscu budowy wiąże się z niedogodnością wykonywanej pracy, a nie przysporzeniem. W związku z tym pracownicy, którym firma opłaca noclegi, nie mają przychodu.
Zleceniobiorcy
W wyroku z 8 sierpnia 2018 r. (sygn. akt I SA/Łd 406/18) WSA w Łodzi orzekł, że zleceniobiorcy (ukraińscy pakowacze) nie muszą płacić PIT od darmowego noclegu, bo leży on w interesie pracodawcy, który czerpie z tego tytułu korzyści ekonomiczne.
W wyrokach z 13 listopada 2018 r. (sygn. akt II FSK 3247/16 i II FSK 3248/16) NSA orzekł, że wartość ponoszonych przez agencje pracy tymczasowej kosztów noclegów dla zleceniobiorców stanowi dla nich przychód podatkowy z działalności wykonywanej osobiście (art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT). Przychód ten w całości podlega opodatkowaniu.
O rozbieżnościach w orzecznictwie mówił również Jan Rudowski, prezes Izby Finansowej NSA w wywiadzie dla DGP – „Kłopotliwy PIT od noclegów. Trzeba jak najszybciej ujednolicić wykładnię przepisów” (DGP nr 102/2019).

orzecznictwo

Wyrok WSA w Warszawie z 13 czerwca 2019 r., sygn. akt III SA/Wa 2299/18.