Subskrybuj nas na Youtube
Fiskus może ustanowić zastaw skarbowy na samochodzie, którego współwłaścicielami są podatnik i kredytujący go bank – wynika z dwóch wyroków NSA.
Spór toczył z fiskusem bank, który udzielił podatnikowi kredytu na zakup samochodu osobowego. W celu zabezpieczenia kredytu zawarta została umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie. Mężczyzna przeniósł na bank udział w prawie własności pojazdu w części 49/100. Sam pozostał właścicielem części 51/100.
Przypadający mężczyźnie udział przeszedł ostatecznie na bank w związku z wypowiedzeniem umowy kredytu. Wcześniej jednak (przed wypowiedzeniem umowy kredytowej) fiskus ustanowił na udziale podatnika zastaw skarbowy w związku z zaległościami wobec ZUS.
Bank starał się o wykreślenie zastawu skarbowego (na podstawie art. 42a par. 1 ordynacji podatkowej). Argumentował, że w dniu jego ustanowienia pojazd nie należał wyłącznie do podatnika (ani jego małżonki). Uważał także, że ustanawiając zastaw, naczelnik popełnił błąd, bo wśród praw, które mogą być przedmiotem zastawu, nie wymienia się udziału w prawie własności rzeczy ruchomej (art. 41 par. 1 ordynacji).
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdził jednak, że przy współwłasności ułamkowej każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych i że udział we współwłasności jest prawem zbywalnym. W związku z tym naczelnik miał prawo obciążyć udział należący do podatnika.
Nie zgodził się z tym WSA w Poznaniu. Orzekł, że współwłaściciel rzeczy ruchomej nie może być zastawcą (z wyjątkiem małżonka).
Wyrok ten uchylił jednak Naczelny Sąd Administracyjny. Orzekł, że zastaw skarbowy może być ustanowiony na części ułamkowej rzeczy ruchomej i że może być z niego prowadzona egzekucja. W takim przypadku jedyne ograniczenie dotyczy wielkości zastawu – dodał NSA.
orzecznictwo
Wyroki NSA z 20 czerwca 2018 r., sygn. akt II FSK 1664/16, II FSK 55/18. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
