■ Postępowanie przed Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości w sprawach podatkowych może być zainicjowane przez różne podmioty, np. państwa członkowskie, Komisję Europejską, sądy krajowe. Czy sam podatnik może wystąpić do ETS?
- Nie, podatnik nie może wystąpić do ETS. Podatnik może doprowadzić do wszczęcia postępowania przed ETS tylko pośrednio poprzez doprowadzenie sporu z organami podatkowymi do etapu skargi na decyzję do WSA lub kasacji do NSA (w przypadku wątpliwości polski sąd przedłoży ETS pytanie prejudycjalne). Podatnik ma również możliwość złożenia skargi do Komisji Europejskiej. Odnosząc się do tej możliwości trzeba wyjaśnić, że każdy podmiot jest uprawniony do złożenia skargi na jakikolwiek środek krajowy (ustawę, rozporządzenie, decyzję administracyjną) lub praktykę, którą uważa za niezgodną z przepisem lub zasadą prawa wspólnotowego za pomocą skargi bezpośredniej. Skarga bezpośrednia jest kierowana do Komisji Wspólnot Europejskich. Co ważne, postępowanie jest wolne od opłat.
■ Do tej pory kontakt polskich organów z ETS sprowadzał się głównie do zadawania pytań prejudycjalnych. Jakie konsekwencje ma udzielenie odpowiedzi na takie pytanie?
- Sąd krajowy przedkłada Trybunałowi pytania dotyczące wykładni albo ważności przepisów prawa krajowego. Sąd krajowy będący adresatem orzeczenia jest związany dokonaną wykładnią przy rozstrzyganiu rozpatrywanej przez siebie sprawy. Orzeczenie wiąże również inne sądy krajowe, które zetkną się z identycznym problemem. Trzeba tu podkreślić, że mimo iż jedynie sąd krajowy może skierować pytanie, to każdy uczestnik postępowania przed tym sądem może brać udział w postępowaniu przed ETS.
■ Czy orzecznictwo ETS wiąże również organy podatkowe?
- Oczywiście, że tak. Ordynacja podatkowa nakazuje organom podatkowym stosowanie orzecznictwa ETS, wynika to bezpośrednio z treści art. 14b i art. 240 Ordynacji podatkowej.
Rozmawiała Ewa Matyszewska
ikona lupy />
Dorota Baczewska-Golińska, partner w ITA Doradztwo Podatkowe / DGP