Rozpoczęliśmy działalność gospodarczą polegającą na uprawie zbóż i hodowli zwierząt. Jesteśmy spółką z o.o. i prowadzimy ewidencję kosztów w układzie rodzajowym i kalkulacyjnym. Koszty utrzymania zwierząt gromadzimy na koncie 510 Koszty hodowli. W jaki sposób będziemy musieli wycenić wartość zwierząt, które nie zostały sprzedane?
Zasady ustalania kosztu wytwarzanego wyrobu gotowego określa art. 28 ust. 3 ustawy o rachunkowości. Koszt wytworzenia produktu obejmuje koszty pozostające w bezpośrednim związku z danym produktem oraz uzasadnioną część kosztów pośrednio związanych z jego wytworzeniem.
Koszty bezpośrednie obejmują wartość zużytych materiałów bezpośrednich, koszty pozyskania i przetworzenia związane bezpośrednio z produkcją i inne koszty poniesione w związku z doprowadzeniem produktu do postaci i miejsca, w jakich się znajduje w dniu wyceny.
Do uzasadnionej, odpowiedniej do okresu wytwarzania produktu, części kosztów pośrednich zalicza się zmienne pośrednie koszty produkcji oraz tę część stałych, pośrednich kosztów produkcji, które odpowiadają poziomowi tych kosztów przy normalnym wykorzystaniu zdolności produkcyjnych. Za normalny poziom wykorzystania zdolności produkcyjnych uznaje się przeciętną, zgodną z oczekiwaniami w typowych warunkach wielkość produkcji za daną liczbę okresów lub sezonów, przy uwzględnieniu planowych remontów. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie kosztu wytworzenia produktu, jego wyceny dokonuje się według ceny sprzedaży netto takiego samego lub podobnego produktu, pomniejszonej o przeciętnie osiągany przy sprzedaży produktów zysk brutto ze sprzedaży, a w przypadku produktu w toku – także z uwzględnieniem stopnia jego przetworzenia.
Wielkopolskie: W hodowli pod Śremem zwierzęta niemal „toną w klatkach”

Zobacz również
W przypadku wyceny zwierząt, które nie zostały sprzedane, wartość zapasu na koniec roku można wycenić według ceny sprzedaży 1 kg żywca na dzień bilansowy. Tak ustaloną wartość należy odjąć od kosztów zgromadzonych na koncie 510 Koszty hodowli i zaewidencjonować no koncie 601 Wyroby gotowe lub 620 Produkcja w toku.
Gdy chodzi o wycenę zapasów produktów na poziomie ceny sprzedaży, to tak ustaloną wartość zapasów wycenia się, pomniejszając nie tylko o średnio osiągany ze sprzedaży produktów zysk brutto ze sprzedaży, ale także o:
● koszty zarządu – w przypadku wyceny na poziomie ceny sprzedaży netto,
● koszty zarządu i koszty sprzedaży – jeżeli wyceny dokonuje się na poziomie ceny sprzedaży (bo w niej tkwią również koszty sprzedaży).
Przedstawia to przykład.
PRZYKŁAD
Wartość kosztów
Firma zajmująca się hodowlą zwierząt ustaliła na koniec roku zarówno liczbę, jak i wagę zwierząt hodowlanych, które ze względu na wiek nie zostały jeszcze sprzedane. Wartość kosztów ujęta na koncie kosztów hodowli wynosi 873 000 zł. Firma ustaliła, że średnio osiągany przez nią narzut zysku ze sprzedaży produktów wyniósł 10 proc., natomiast koszty ogólnego zarządu – 15 proc. ceny sprzedaży netto, a koszty sprzedaży – 5 proc. ceny sprzedaży netto.
Cena sprzedaży netto została ustalona w oparciu o ceny podawane w skupie. Średnia cena tuczników wynosi 5,50 zł za kg. Według spisu na dzień bilansowy ustalono wagę zwierząt pozostających w hodowli na koniec roku obrotowego w wysokości 36 850 kg.
Wielkopolskie: Niemal 300 zwierząt zostanie zabranych z hodowli pod Śremem

Zobacz również
Wartość zapasu tuczników:
1) wartość tuczników według ceny sprzedaży 36 850 kg x 5,50 zł = 202 675 zł
2) narzut zysku 10 proc. x 202 675 = 20 267,50 zł
3) koszty zarządu: 15 proc. × 202 675 zł = 30 401,25 zł
4) koszty sprzedaży: 5 proc. x 202 675 zł = 10 133,75 zł
5) wartość zapasu na dzień bilansowy = 202 675 – 20 267,50 – 30 401,25 – 10 133,75 = 141 872,50 zł.
@RY1@i02/2017/146/i02.2017.146.00800020b.101(c).jpg@RY2@
Operacje:
1) przeksięgowanie wartości zapasu tuczników – 141 872,50 zł,
2) przeniesienie kosztu wyprodukowanych i sprzedanych prosiąt 731 127,50 zł.
Podstawa prawna
Art. 28 ust. 3 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1047).