Kto sprzeda swoje roszczenie względem ubezpieczyciela, ten nie skorzysta ze zwolnienia w podatku dochodowym – wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego.

To ważny wyrok dla podatników, którzy nie chcą czekać na wypłatę odszkodowania przez ubezpieczyciela i decydują się sprzedać swoje roszczenie względem niego firmie skupującej tego rodzaju wierzytelności. W ten sposób zyskają na czasie i zaoszczędzą sobie prawnej mitręgi (często sądowej), ale otrzymaną kwotą muszą się podzielić z fiskusem.
Z pytaniem w tej sprawie zwróciło się centrum odszkodowań zajmujące się właśnie skupowaniem od osób fizycznych wierzytelności z tytułu roszczeń o wypłatę odszkodowań. Chodziło głównie o odszkodowania komunikacyjne wypłacane z OC sprawcy wypadku. Centrum przejmuje roszczenia do tych odszkodowań w drodze odpłatnej cesji.
Uważało, że od wypłacanych klientom kwot nie powinno potrącać podatku dochodowego, bo są one objęte zwolnieniem zapisanym w art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT. Przepis ten zwalnia z daniny kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych.
Firma przekonywała, że co prawda kwoty wypłaca ona, a nie ubezpieczyciel, ale – jak twierdziła – celem ustawodawcy było zwolnienie kwot wypłacanych osobie poszkodowanej i nie ma znaczenia, kto i w jaki sposób tego dokonuje. Liczy się to, że pieniądze są przeznaczane na pokrycie szkody. Zwolnienie obejmuje więc wszystkie wypłaty pozostające w związku z poniesieniem szkody.
Centrum podkreślało także, że z ekonomicznego punktu widzenia wypłata przez nie pieniędzy niczym nie różni się od wypłaty odszkodowania przez towarzystwo ubezpieczeniowe. Z wyjątkiem tego, że klient dostaje pieniądze szybciej.
Dostawcy potrzebują zmian w przepisach o cesji wierzytelności

Zobacz również
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu się z tym nie zgodził. Stwierdził, że art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT zwalnia z podatku jedynie kwoty wypłacane przez towarzystwa ubezpieczeniowe. Centrum natomiast ubezpieczycielem nie jest. Wypłaca pieniądze na podstawie umowy cesji wierzytelności, a nie na podstawie umowy ubezpieczenia. W związku z tym wypłacane kwoty nie są zwolnione z podatku, a centrum powinno potrącić od nich PIT – stwierdził organ.
Centrum przegrało także w sądach obu instancji. Zarówno Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu, jak i NSA orzekły, że zwolnienie z PIT obowiązuje tylko wtedy, gdy pieniądze wypłaca ubezpieczyciel. Zakres działalności gospodarczej ubezpieczyciela definiuje natomiast art. 3 ust. 1 ustawy o działalności ubezpieczeniowej (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 11, poz. 66 ze zm.).
Kwoty wypłacane przez inne podmioty – mimo że mają związek z ubezpieczeniem – podlegają opodatkowaniu jako przychód z odpłatnego zbycia praw majątkowych – orzekły sądy.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 20 czerwca 2017 r., sygn. akt II FSK 1391/15.