Wzrosły stawki podatku akcyzowego od alkoholu i wyrobów tytoniowych. Daniny nie unikną też sprzedawcy wszelkich roztworów, które mogą być użyte jako płyn do e-papierosów, nawet gdy jest to aromat do kominka czy odświeżacz powietrza przepisy wchodzące w życie od 1 stycznia 2023 r.

Mniej biurokracji mają za to najmniejsi wytwórcy prądu z OZE.
Najważniejsze zmiany w podatku akcyzowym, które weszły w życie 1 stycznia 2023 r., wynikają z dwóch nowelizacji: jednej uchwalonej 1 grudnia 2022 r. (Dz.U. poz. 2707) i drugiej z 29 października 2021 r. (Dz.U. poz. 2313).

Akcyza 2023. Droższy alkohol

Nowelizacja uchwalona jeszcze w 2021 r. wprowadziła tzw. mapę drogową indeksacji stawek akcyzy na wyroby alkoholowe i tytoniowe w latach 2022-2027. Pierwsze przewidziane nią podwyżki stawek weszły w życie 1 stycznia 2022 r., kolejne - wczoraj.
Mapę drogową podwyżek stawek podatku znajdziemy w przepisach przejściowych ustawy nowelizującej (art. 165a). Natomiast docelowa jest stawka podatku akcyzowego podana w rozdziale dotyczącym wyrobów alkoholowych i tytoniowych. W takiej wysokości będzie ona obowiązywać w 2027 r.
Wracając zatem do 2023 r. , to od wczoraj wzrosły stawki od :
  • alkoholu etylowego - obecnie jest to 7248 zł (w 2022 r. było 6903 zł) od hektolitra alkoholu etylowego znajdującego się w 100 proc. vol. gotowego wyrobu,
  • piwa - obecnie jest to 9,90 zł (w 2022 r. było 9,43 zł) od hektolitra za każdy stopień Plato gotowego wyrobu,
  • wina - obecnie jest to 201 zł (w 2022 r. było 191 zł) od hektolitra gotowego wyrobu,
  • napojów fermentowanych - obecnie jest to 201 zł (w 2022 r. było 191 zł) od hektolitra gotowego wyrobu,
  • wyrobów pośrednich - obecnie jest to 404 zł (w 2022 r. było 385 zł) od hekto litra gotowego wyrobu.

Akcyza 2023. Droższe wyroby tytoniowe

Wzrosły również stawki akcyzy od papierosów, tytoniu do palenia oraz od wyrobów nowatorskich. Przypomnijmy, że stawki te mają dwa składniki: kwotowy i procentowy. Ten drugi się nie zmienił, nadal jest to 32,05 proc. maksymalnej ceny detalicznej. Wzrósł wyłącznie pierwszy składnik.
Oznacza to w 2023 r. podwyżkę akcyzy od:
  • papierosów - z 228,10 zł do 250,91 zł od każdego tysiąca sztuk,
  • tytoniu do palenia - stawka z 155,79 zł do 171,37 zł od kilograma tytoniu,
  • suszu tytoniowego - z 252,25 zł do 277,48 zł od każdego kilograma.
Stawka akcyzy od wyrobów nowatorskich wynosi obecnie 342,74 zł za każdy kilogram i 32,05 proc. średniej ważonej detalicznej ceny sprzedaży tytoniu do palenia. W 2022 r. było to 311,58 zł za każdy kilogram i 32,05 proc. średniej ważonej detalicznej ceny sprzedaży tytoniu do palenia.
Wzrosła również stawka podatku od cygar i cygaretek - z 433 zł do 476 zł za każdy kilogram.

Akcyza 2023. Uszczelnienie przepisów

Nowelizacja z 1 grudnia 2022 r. wprowadziła kolejne istotne zmiany. Najważniejsza dotyczy przedsiębiorców, którzy handlują płynem do e-papierosów. Obecnie nie unikną już akcyzy, deklarując, że sprzedają aromaty do kominków czy odświeżacze powietrza, gdy faktycznie obracają roztworami wykorzystywanymi w papierosach elektronicznych. Wynika to ze znowelizowanego art. 2 pkt 35 ustawy o podatku akcyzowym, zgodnie z którym opodatkowana według stawki 0,55 zł za każdy mililitr jest sprzedaż każdego roztworu, który może być użyty jako płyn do e-papierosów „bez względu na miejsce jego sprzedaży bądź oferowania do sprzedaży”.

Akcyza 2023. Bez biurokracji

Zniknęły za to niektóre obowiązki biurokratyczne związane z produkcją na własne potrzeby prądu z generatorów o łącznej mocy nieprzekraczającej 1 MW. Producenci (w tym jednostki samorządu terytorialnego) nie muszą już wykazywać energii elektrycznej w deklaracjach podatkowych ani prowadzić ewidencji ilościowej prądu.
W przypadku jednostek samorządu terytorialnego limit 1 MW dotyczy każdej odrębnej jednostki organizacyjnej (np. szkół, przedszkoli). Takie jednostki organizacyjne nie muszą również rejestrować się w Centralnym Rejestrze Podmiotów Akcyzowych (CRPA).

Producenci alkoholu

Najmniejsi producenci napojów alkoholowych nie muszą już starać się o certyfikat małego producenta, jeżeli sprzedają swoje trunki wyłącznie na terytorium Polski. Taki certyfikat jest warunkiem korzystania z niższej stawki podatku wyłącznie przy sprzedaży do innych krajów unijnych.
Dodatkowo, po 13 lutego 2023 r. nie trzeba będzie składać deklaracji podatkowych przy wewnątrz wspólnotowym nabyciu całkowicie skażonego alkoholu etylowego, mimo że tego dnia wejdą w życie przepisy tzw. unijnej dyrektywy horyzontalnej (patrz: ramka).

Deklaracje podatkowe

Weszły w życie również zmiany nakazujące wprost zgłaszanie w deklaracji podatkowej wewnątrzwspólno towego nabycia wyrobów węglowych oraz suszu tytoniowego. Wcześniej fiskus domagał się składania deklaracji uproszczonych przy nabyciu węgla z Unii Europejskiej, co nie wynikało wprost z ustawy. Skrytykował to Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w wyroku z 21 lipca 2022 r. (sygn. akt I SA/Ke 225/22). ©℗

Kolejne zmiany na horyzoncie

Od 13 lutego 2023 r. przepisy ustawy o podatku akcyzowym zmienią się po raz kolejny. W życie wejdzie bowiem nowelizacja ustawy o podatku akcyzowym z 9 grudnia 2021 r. (Dz.U. poz. 2427). Wdraża ona unijną dyrektywę 2020/262 (horyzontalną).
To oznacza, że przedsiębiorcy, którzy dokonują wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów opodatkowanych zerową stawką akcyzy, wolnych od podatku ze względu na przeznaczenie, oraz niektórych wyrobów węglowych, będą dokumentować ich przemieszczenie za pomocą elektronicznego dokumentu dostawy e-SAD w systemie EMCS2. Będą więc musieli:
• uzyskać odrębny numer akcyzowy i status zarejestrowanego odbiorcy w Centralnym Rejestrze Podmiotów Akcyzowych,
• złożyć zabezpieczenie akcyzowe,
• składać deklaracje uproszczone oraz płacić podatek w terminie 10 dni od dnia odbioru wyrobów,
• prowadzić ewidencję wyrobów nabywanych wewnątrzwspólnotowo.
Niezależnie od tego od 13 lutego 2023 r. miejscem importu towarów akcyzowych będzie mógł być skład podatkowy, jeżeli prowadzący go podmiot spełni warunki określone w przepisach celnych, pozwalające uznać skład za miejsce wprowadzania do obrotu wyrobów niewspólnotowych. W takiej sytuacji znajdzie zastosowanie procedura zawieszonego poboru akcyzy.
Zmienią się również zasady rozliczania sprzedaży na odległość wyrobów akcyzowych. Obecnie podatek musi rozliczyć sprzedawca towaru, według zasad obowiązujących w kraju jego przeznaczenia. Od 13 lutego 2023 r. taki obowiązek spocznie na podmiocie wysyłającym lub ustanowionym przez niego przedstawicielu podatkowym.