Okazuje się, że wielu podatników podatku od towarów i usług ma poważne problemy z rozliczaniem zbyt późno wystawionych faktur. Oto konkretny przykład. Podatnik nabył w 2006 roku usługę doradczą związaną z prowadzoną przezeń działalnością opodatkowaną. Usługa ta została w całości wykonana 31 sierpnia 2006 r. Jednakże usługodawca wystawił fakturę dopiero w maju 2007 r. Powstaje zatem pytanie, jakie konsekwencje stwarza wystawienie faktury z takim opóźnieniem - zwłaszcza z punktu widzenia możliwości odliczenia podatku naliczonego z niej wynikającego?

TOMASZ MICHALIK
doradca podatkowy, partner MDDP
Przede wszystkim należy stwierdzić, że nabywca będący podatnikiem podatku od towarów i usług może odliczyć podatek wynikający z takiej faktury na zasadach ogólnych - w rozliczeniu za miesiąc, w którym fakturę tę otrzymał albo w miesiącu następnym. Nie ma przy tym żadnego znaczenia fakt, że faktura ta została wystawiona z opóźnieniem. Nie ma znaczenia także i to, że na przykład podatnik przestał już wykonywać czynności opodatkowane, z którymi związana była nabywana usługa - prawo do odliczenia istnieje i może zostać przez nabywcę w zwykły sposób wykorzystane.
Nieco inaczej jednak sytuacja będzie wyglądać po stronie wystawiającego fakturę. Dla niego bowiem wystawienie faktury po terminie może wiązać się z negatywnymi konsekwencjami w zakresie podatku od towarów i usług. Przede wszystkim trzeba podkreślić, że jeżeli usługa była wykonana 31 sierpnia 2006 r., to obowiązek podatkowy powstał na zasadach ogólnych, a zatem w siódmym dniu od dnia wykonania usługi, czyli 7 września 2006 r. Podatnik był więc zobowiązany do rozliczenia tego podatku w rozliczeniu za wrzesień 2006 r. bez względu na to, że faktura nie została wystawiona.
Innymi słowy, faktura wystawiona po terminie przestaje być istotna z punktu widzenia momentu powstania obowiązku podatkowego. A zatem, jeżeli podatnik usługodawca nie rozliczył podatku należnego od wykonanej usługi w rozliczeniu za wrzesień 2006 r., to powinien uczynić to poprzez korektę deklaracji VAT-7 za wrzesień 2006 r. Co więcej, powinien ustalić, czy należne są odsetki za zwłokę.
Jeżeli korekta spowoduje podwyższenie kwoty zobowiązania podatkowego lub na skutek korekty powstanie zobowiązanie podatkowe, to wówczas podatnik będzie zobowiązany do naliczenia odsetek za czas od 26 października do dnia, w którym kwota została wpłacona.
Może się jednak zdarzyć i tak, że podatnik w przedmiotowej deklaracji zdeklarował nadwyżkę podatku naliczonego do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy. W takim przypadku zaległość podatkowa pojawić się może dopiero w miesiącu, w którym - na skutek korekty rozliczenia za wrzesień 2006 r. - pojawi się kwota zobowiązania podatkowego, która wynikać będzie właśnie z nieujęcia sprzedaży i podatku należnego od niej we właściwym momencie.
Nie ulega zatem wątpliwości, że zbyt późno wystawiona faktura obciąża, z punktu widzenia podatku od towarów i usług, jedynie jej wystawcę. Dla nabywcy niewątpliwie niekorzystną okolicznością jest fakt, że przez otrzymanie faktury z opóźnieniem nie mógł on skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego wcześniej, taka spóźniona faktura nie powoduje żadnych dodatkowych negatywnych konsekwencji.
Not. KT
Tomasz Michalik, doradca podatkowy, partner MDDP / DGP