W demokratycznym państwie prawnym podatnik nie może ponosić konsekwencji ewidentnych błędów i zaniedbań prawodawcy, w tym zwłaszcza takich, które powodują lukę w prawie naruszającą podstawowe zasady porządku konstytucyjnego.

STAN FAKTYCZNY
Spółka jawna zastosowała do sprzedaży czterech używanych samochodów, nabytych przed 1 maja 2004 r., a sprzedanych w maju i czerwcu 2004 r., szczególny sposób opodatkowania, o którym mowa w art. 120 nowej ustawy o VAT. Procedura ta zezwalała podatnikowi na przyjęcie jako podstawy opodatkowania VAT jedynie marży naliczanej przy sprzedaży.
W ocenie organów podatkowych spółka, przyjmując za podstawę opodatkowania marżę od sprzedaży czterech samochodów, naruszyła art. 174 ustawy o VAT.
UZASADNIENIE
NSA przypomniał, jak kształtował się stan prawny dotyczący VAT w zakresie, w jakim przepisy miały zastosowanie do podatniczki. Stan prawny uległ zmianie z 1 maja 2004 r., kiedy to w życie weszła ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Sąd zwrócił uwagę na nietypową sytuację, jaka miała miejsce w związku z wejściem w życie nowych przepisów w zakresie działalności podatnika. Ustawodawca po 54 dniach od wejścia w życie nowych przepisów przywrócił miniony porządek prawny w zakresie opodatkowania dostaw (tj. sprzedaży) samochodów używanych. W ocenie sądu prawodawca dał tym samym jednoznaczny sygnał, że jego wolą było zapewnienie pewnej ciągłości rozwiązań legislacyjnych dla transakcji tego typu. Chodzi o nowelizację z 25 czerwca 2004 r., którą przywrócony został stan, w którym sprzedawcy używanych samochodów podlegali efektywnemu opodatkowaniu wyłącznie w zakresie marży.
W ocenie NSA ciągłość ta, powiązana z faktem, że przez wspomniany wyżej okres 54 dni (tj. między 1 maja a 24 czerwca 2004 r.) sytuacja prawna podatników prowadzących taką działalność opodatkowaną jak skarżąca uległa istotnemu, a przy tym oczywistemu pogorszeniu bez wyraźnego ku temu powodowi, była wynikiem luki w prawie. Luka, do której nie doszłoby, gdyby w ogóle nie nowelizowano przepisów rozporządzenia albo gdyby nowelą tą uregulowano sytuację podatników, którzy realizację czynności opodatkowanych rozpoczęli pod rządami starego prawa, a zakończyli je pod rządami nowego.
Brak stosownych unormowań w ocenie NSA jest rezultatem zaniedbania legislacyjnego prawodawcy. Stanowiąc wskazane wyżej regulacje, nie uwzględnił bowiem sytuacji tych podatników, którzy, wykonując takie czynności opodatkowane jak skarżąca, nie zakończyli swych interesów.
Brak odpowiednio skonstruowanych przepisów przejściowych rozporządzenia Ministra Finansów z 23 czerwca 2004 r. w sprawie zmiany rozporządzenia z dnia 27 kwietna 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług sprawia, iż rozporządzenie to narusza zasadę zaufania obywatela do państwa, a zwłaszcza podstawową zasadę porządku konstytucyjnego, tj. zasadę demokratycznego państwa prawnego.
Wyrok NSA z 24 października 2006 r.
SYGN. AKT I FSK 93/06, niepublikowany