Przy sprzedaży sprzętu przeciwpożarowego dla straży pożarnej należy stosować obniżoną stawkę VAT (8 proc.).
Niższy podatek na tego typu środki wynika z art. 41 ust. 10 ustawy o VAT (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054). Określa on, że stawkę obniżoną do 8 proc. stosuje się do dostaw na terytorium kraju towarów wymienionych w poz. 129-134 załącznika nr 3 do ustawy, dla jednostek ochrony przeciwpożarowej, przeznaczonych na cele ochrony przeciwpożarowej.
W załączniku nr 3 do ustawy o VAT został wymieniony m.in. sprzęt przewozowo-samochodowy:
1) pożarnicze samochody specjalne i specjalistyczne (gaśnicze, rozpoznawcze, drabiny samochodowe, techniczne, chemiczne, ekologiczne, dźwigi i podnośniki, cysterny, sanitarki) oraz fabrycznie wykonane i oznakowane pojazdy straży pożarnej,
2) sprzęt pływający, statki pożarnicze, łodzie, pontony i silniki oraz statki powietrzne dla ratownictwa i gaszenia pożarów.
Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził, że niższa stawka występuje również w sytuacji, gdy sprzęt zakupi gmina i następnie przekaże go jednostce przeciwpożarowej.
Gmina zamierzała kupić z funduszy unijnych samochód specjalistyczny dla działającej na jej terenie jednostki ochotniczej straży pożarnej.
Minister finansów uznał, że w takim przypadku nie wystąpi obniżona stawka VAT, ponieważ stawkę tę stosuje się tylko, gdy nabywcą jest jednostką ochrony przeciwpożarowej. Natomiast w sytuacji, gdy nabywcą jest gmina, to należy stosować podstawową stawkę VAT (23 proc.), bez względu na cel, w jakim podmiot ten zakupuje towary. Z takim stanowiskiem gmina się nie zgodziła i złożyła skargę do sądu.
Sąd I instancji uchylił interpretację, uznając, że nie można tak jak czyni to minister finansów pomijać sposobu finansowania jednostek pożarniczych. Z ustawy o ochronie przeciwpożarowej wynika, że koszty funkcjonowania tych jednostek pokrywane są z budżetów jednostek samorządu terytorialnego, a koszty wyposażenia, utrzymania, wyszkolenia i zapewnienia gotowości bojowej ponosi gmina.
Naczelny Sąd Administracyjny, który rozpoznał skargę kasacyjną ministra finansów, również nie przyznał racji ministrowi finansów. Sędzia Jan Zając podkreślił, że jeśli jednostka ochotniczej straży pożarnej jest również jednostką ochrony przeciwpożarowej, a koszty jej funkcjonowania ponosi gmina, należy stosować niższą stawkę VAT. Wyrok jest prawomocny.
Wyrok NSA z 20 grudnia 2011 r. sygn. akt I FSK 1285/10.