Wszyscy wiedzą, czym jest Modelowa Konwencja OECD w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku. A czym jest Modelowa Konwencja ONZ?
Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ) opracowała Modelową Konwencję (MK ONZ) w celu stosowania jej między państwami rozwiniętymi a rozwijającymi się, gdyż - w ocenie ONZ - Modelowa Konwencja OECD (MK OECD) przyznaje większe uprawnienia państwom, w których osoby uzyskujące dochód mają miejsce zamieszkania albo siedzibę (tzw. państwom siedziby) niż państwom, na terytorium których ten dochód jest uzyskiwany (tzw. państwom źródła). Pierwsza wersja MK ONZ powstała w 1980 roku, a jej obecna wersja pochodzi z 2003 roku.
Modelowa Konwencja ONZ jest postrzegana jako wyraźnie preferująca państwa źródła dochodu. Do najważniejszych różnic należy zaliczyć: skrócenie okresu pozwalającego na uznanie danej budowy lub montażu za tzw. zakład z 12 miesięcy w MK OECD do zaledwie 6 miesięcy w MK ONZ oraz rozszerzenie definicji zakładu poprzez objęcie nią także świadczenia usług przez 6 miesięcy w okresie kolejnych 12 miesięcy - w art. 5; obniżenie progu pozwalającego na zastosowanie obniżonej maksymalnej stawki podatku od dywidend pobieranego u źródła od spółek innych niż spółki osobowe z 25 proc. w MK OECD do 10 proc. w MK ONZ i pozostawienie ustalenia maksymalnej wysokości stawek podatku od dywidend obu stronom negocjującym konwencję, wobec schematu 5/15 proc. w MK OECD - w art. 10; pozostawienie ustalenia maksymalnej stawki podatku od odsetek pobieranego u źródła obu stronom negocjującym konwencję, wobec określenia tej stawki na poziomie maksymalnie 10 proc. w MK OECD - w art. 11; wprowadzenie zasady opodatkowania transgranicznych należności licencyjnych podatkiem pobieranym u źródła w państwie źródła i pozostawienie ustalenia maksymalnej wysokości stawki tego podatku obu stronom negocjującym konwencję, wobec zasady opodatkowania tej kategorii dochodu jedynie w państwie siedziby w MK OECD - w art. 12; wprowadzenie odmiennych reguł opodatkowania tzw. zysków kapitałowych - zysk z tytułu zbycia akcji (udziałów) spółek kapitałowych, których majątek składa się w większości z nieruchomości lub praw do nieruchomości może być także opodatkowany w państwie położenia nieruchomości (zasadę tę przyjęła także MK OECD po 2000 roku) oraz - w odniesieniu do innych spółek - że jeżeli pakiet zbywanych akcji (udziałów) stanowi co najmniej określony procent w kapitale spółki (do ustalenia między stronami konwencji), to zysk z ich sprzedaży może być opodatkowany także w państwie, gdzie ma siedzibę dana spółka.
dr JANUSZ FISZER
partner White & Case, docent UW