W Finlandii w ramach dochodu osobistego wyróżnia się dochód z kapitałów oraz dochód zarobkowy. Dochód z kapitałów podlega opodatkowaniu stawką liniową. Natomiast dochód zarobkowy opodatkowuje się podatkiem państwowym według skali progresywnej i dodatkowo podatkiem gminnym.

Osoba, która zamierza przebywać w Finlandii przez okres dłuższy niż rok, powinna złożyć zgłoszenie o zmianie adresu (muuttoilmoitus) do fińskiego rejestru ludności w ciągu tygodnia od przyjazdu do kraju. Z informacji Rebeki Weintraub, konsultanta w dziale doradztwa podatkowego PricewaterhouseCoopers, wynika, że takie zgłoszenie należy złożyć również za każdym razem, kiedy dana osoba przeprowadza się do Finlandii oraz kiedy opuści kraj.
- W związku z rejestracją pobytu nadany zostanie numer identyfikacji osobistej, który używany jest również do kontaktów z fińskim zakładem ubezpieczeń społecznych (KELA) oraz z urzędem skarbowym. Jeśli osoba przyjeżdżająca do Finlandii zamierza pozostać w tym kraju krócej niż rok, numer identyfikacji osobistej może uzyskać w urzędzie skarbowym - wyjaśnia Rebeka Weintraub.
Obowiązki podatkowe
Osoba podejmująca pracę w Finlandii lub oddelegowana tam przez polskiego pracodawcę, co do zasady, będzie podlegała opodatkowaniu w tym kraju.
Zakres obowiązku podatkowego w Finlandii zależy od statusu rezydencji podatkowej danej osoby. Według fińskich przepisów, za rezydenta podatkowego w Finlandii uważa się osobę, która ma swoje stałe miejsce zamieszkania w Finlandii oraz która zwykle tam przebywa lub która nieprzerwanie przebywa w tym kraju przez okres dłuższy niż sześć miesięcy.
- Możliwe jest uważanie osoby za fińskiego nierezydenta podatkowego przez część roku, a za rezydenta przez pozostałą część (tzw. łamanie rezydencji) - dodaje Rebeka Weintraub.
Osoba uważana za fińskiego rezydenta podatkowego będzie zobowiązana do opodatkowania całości światowych dochodów w Finlandii, łącznie z dochodami z pracy, z kapitałów i nieruchomości za granicą. Natomiast osoba będąca nierezydentem podatkowym w Finlandii będzie musiała opodatkować jedynie dochody z pracy w Finlandii oraz inne dochody ze źródłem w Finlandii (na przykład dochód z odsetek na rachunku bankowym w Finlandii).
Dochody z pracy
Jak podkreśla Rebeka Weintraub, dochody osiągane przez Polaka z tytułu pracy na terytorium Finlandii będą, co do zasady, podlegały opodatkowaniu w Finlandii, chyba że łącznie spełnione będą następujące trzy warunki: okres lub okresy pobytu pracownika w Finlandii nie przekroczą 183 dni w danym roku kalendarzowym, wynagrodzenie jest wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma siedziby ani miejsca zamieszkania w Finlandii, a koszty wynagrodzenia nie są ponoszone przez zakład lub stałą placówkę pracodawcy na terenie Finlandii. W takim przypadku wynagrodzenie będzie podlegało opodatkowaniu jedynie w Polsce.
Gdyby jednak jeden z wymienionych warunków nie był spełniony, dochód będzie podlegał opodatkowaniu zarówno w Finlandii (jako państwie źródła), jak i w Polsce (jeśli dana osoba jest polskim rezydentem podatkowym). W takim przypadku, zgodnie z postanowieniami umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej między Polską a Finlandią, która przewiduje metodę zaliczenia proporcjonalnego, od podatku należnego w Polsce za dochód uzyskany za pracę w Finlandii odliczyć można kwotę zapłaconego fińskiego podatku - do wysokości polskiego zobowiązania podatkowego.
Podatek do zapłaty
W Finlandii dochody podlegające opodatkowaniu klasyfikuje się według źródła dochodów, a następnie według rodzaju dochodu. Dochód może pochodzić z jednego z trzech źródeł: działalności gospodarczej, rolnictwa albo innych, tzw. źródeł osobistych. Koszty uzyskania przychodów z jednego źródła są odliczalne jedynie od przychodów z tego samego źródła. Również podstawę opodatkowania oblicza się osobno dla każdego ze źródeł.
- W ramach dochodu osobistego rozróżnia się dochód z kapitałów oraz dochód zarobkowy. Dochód z kapitałów podlega opodatkowaniu liniową stawką PIT w wysokości 28 proc. Natomiast dochód zarobkowy opodatkowuje się podatkiem państwowym według progresywnej skali i dodatkowo podatkiem gminnym - tłumaczy Rebeka Weintraub.
Jej zdaniem dochód ze stosunku pracy należy zaliczyć do dochodu zarobkowego. Do dochodu ze stosunku pracy zalicza się, prócz wypłaty, świadczenia wypłacane przez pracodawcę, takie jak: premie, pokrycie prywatnych kosztów życia, samochód służbowy na prywatny użytek, obiady opłacane przez pracodawcę i inne.
Przysługujące odliczenia
Przy obliczaniu podatku od dochodu zarobkowego od podstawy opodatkowania odliczyć można faktycznie poniesione koszty uzyskania przychodu. Należy jednak zauważyć, że w większości przypadków odliczenia dostępne są jedynie dla fińskich rezydentów podatkowych. Fińskie przepisy wymieniają część możliwych odliczeń, np. pomniejszenie podstawy opodatkowania o koszty podróży do pracy najtańszym publicznym środkiem transportu, składki członkowskie do związków zawodowych oraz dobrowolne i obowiązkowe składki na fińskie ubezpieczenie emerytalne. Dodatkowo fińskim rezydentom podatkowym przysługuje standardowe odliczenie w wysokości 620 euro w 2007 roku. Pod pewnymi warunkami od dochodu można też odliczyć kwotę wolną, w wysokości do 3250 euro (dla celów podatku gminnego) oraz do 400 euro (dla celów podatku państwowego). Co do zasady, w zakresie państwowego podatku dochodowego w Finlandii obowiązuje progresywna skala podatkowa, ze stawkami od 9 do 32 proc.
Dodatkowo dochód ze stosunku pracy obciążony jest podatkiem gminnym, którego wysokość waha się od 16 do 21 proc., zależnie od decyzji danej gminy (czyli w konsekwencji od miejsca zamieszkania podatnika). Przykładowo stawka podatku gminnego w Helsinkach wynosi 17,5 proc.
- Osoby uznane za fińskich nierezydentów podatkowych podlegają opodatkowaniu liniową stawką podatkową w wysokości 35 proc. przychodu - przypomina Rebeka Weintraub.
Rozliczenie roczne
Jeśli Polak zamierzający podjąć pracę w Finlandii przewiduje, że jego pobyt w Finlandii potrwa dłużej niż sześć miesięcy, powinien wystąpić do urzędu skarbowego o przyznanie karty podatkowej. Karta wskazuje stawkę podatkową ustaloną na podstawie prognozowanych rocznych dochodów. Według tej stawki pracodawca będzie pobierał i wpłacał miesięczne zaliczki na podatek dochodowy.
Po zakończeniu roku podatkowego fiński urząd skarbowy przesyła na adres podatnika formularz zeznania rocznego z wstępnie wypełnionymi danymi. W przypadku gdy podatnik nie potrzebuje zmienić danych (np. wykazując dochody kapitałowe lub odliczając koszty podatkowe), nie ma konieczności składania zeznania rocznego. W przeciwnym wypadku należy złożyć zeznanie roczne do połowy maja w roku następującym po roku podatkowym (tzw. roku rozliczeniowym). Ewentualny podatek wynikający z rozliczenia rocznego należy wpłacić w dwóch ratach, w grudniu roku rozliczeniowego oraz w lutym roku następującego po roku rozliczeniowym. Nierezydenci są zobowiązani do złożenia zeznania rocznego jedynie, gdy uzyskali dochód, od którego nie były pobierane zaliczki w ciągu roku.
STAWKA PODATKU KOŚCIELNEGO
Fińscy rezydenci podatkowi będący członkami kościołów ewangelicko-luterańskiego albo prawosławnego są zobowiązani odprowadzać podatek kościelny w wysokości od 1 do 2,25 proc. dochodu.
EWA MATYSZEWSKA
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 23 umowy podpisanej w Helsinkach dnia 26 października 1977 r. między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a rządem Republiki Finlandii w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku (Dz.U. z 1979 r. nr 12, poz. 84 z późn. zm.).
Fińska skala podatkowa na 2007 rok / DGP