Dziś Senat rozpoczyna pracę nad uchwalonymi przez Sejm zmianami w podatkach. Senatorowie rozpatrzą kilka najważniejszych nowelizacji, w tym ustawy o PIT oraz VAT. Największa grupa zmian, którymi zajmie się Senat, dotyczy ulg i zwolnień podatkowych.
Porządek obrad rozpoczynającego się dziś posiedzenia Senatu przewiduje rozpatrzenie wszystkich nowelizacji podatkowych, które w październiku zostały uchwalone przez Sejm. Lista ustaw jest długa. Senatorowie zajmą się przede wszystkim dużymi nowelizacjami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o VAT, na którą od lat czekają przedsiębiorcy.
Senat wyrazi również swoje stanowisko odnośnie do zmian proponowanych przez rząd w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych. W porządku obrad znalazła się również postulowana przez podatników nowelizacja ustawy o podatku od spadków i darowizn, która wprowadza korzystne zmiany w zakresie podatkowego zwolnienia w ramach najbliższej rodziny. Warto zatem przypomnieć, jakimi czekającymi nas zmianami w podatkach w tym tygodniu zajmie się Senat.

Podatek dochodowy

Przepisy uchwalonej przez Sejm 23 października nowelizacji ustawy o PIT oraz niektórych innych ustaw dotyczą przede wszystkim równego traktowania i niedyskryminacji podatników w obrębie Unii Europejskiej. Nowe regulacje obejmują również obywateli państw należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (Islandia, Norwegia i Liechtenstein) oraz obywateli Konfederacji Szwajcarskiej. Zmiany zakładają znowelizowanie przepisów dotyczących wspólnego opodatkowania dochodów nierezydentów: małżonków lub osób samotnie wychowujących dzieci. Zgodnie z nowymi przepisami będą oni mogli skorzystać z preferencyjnych zasad rozliczeń, pod warunkiem że w Polsce osiągnęli co najmniej 75 proc. wszystkich uzyskanych w roku podatkowym opodatkowanych przychodów. W nowelizacji określono również, że podatnik będzie miał prawo do odliczenia od dochodu lub podatku składek zapłaconych za granicą na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Zmiana stanowi dostosowanie prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 7 listopada 2007 r. (sygn. akt K 18/06). Ta grupa przepisów będzie miała zastosowanie już w rozliczeniu podatkowym za 2008 r.
Kolejna ważna grupa zmian dotyczy ulg i zwolnień podatkowych. Rozszerzeniu ulegną preferencje w zakresie opodatkowania rodziców wychowujących dzieci niepełnosprawne. Zaproponowano zwolnienie z opodatkowania całości alimentów na rzecz dzieci, które otrzymują dodatek pielęgnacyjny lub rentę socjalną. Zmiana ta nawiązuje do propozycji w zakresie wspólnego rozliczenia dochodów osób samotnie wychowujących dzieci oraz tzw. ulgi prorodzinnej. We wszystkich tych przypadkach preferencje podatkowe obejmą również dzieci niepełnosprawne, które otrzymują dodatek pielęgnacyjny lub rentę socjalną. Dziś ich stosowanie jest ograniczone do dzieci otrzymujących zasiłek pielęgnacyjny.
To nie koniec zmian w zakresie rodzinnych preferencji podatkowych. Ulgę prorodzinną będą mogli również odliczyć opiekunowie prawni i rodziny zastępcze, a ponadto obejmie ona dzieci uczące się lub studiujące za granicą. Całkowicie zmienią się zasady rozliczania ulgi. Będzie ona przysługiwała za miesiące, w których podatnik w stosunku do dziecka wykonywał władzę rodzicielską, pełnił funkcję opiekuna prawnego albo rodziny zastępczej. Kwota ulgi za każdy miesiąc wyniesie 1/6 kwoty zmniejszającej podatek, o której mowa w pierwszym przedziale skali podatkowej, czyli w 2009 r. 1/6 z 556,02 zł, tj. 92,67 zł. Zlikwidowano ponadto możliwość rozliczania ulgi prorodzinnej przez płatnika. Oznacza to, że podatnik zamierzający skorzystać z tego odliczenia zawsze będzie zobligowany do złożenia zeznania podatkowego.
Istotnie zmienią się także preferencje w zakresie opodatkowania dochodu ze sprzedaży nieruchomości. W nowelizacji zastąpiono obecną ulgę meldunkową zwolnieniem z podatku pod warunkiem przeznaczenia pieniędzy ze sprzedaży w ciągu dwóch lat na własne cele mieszkaniowe. Przepis ten obejmie nie tylko sprzedających domy jednorodzinne czy mieszkania, ale również właścicieli działek i lokali użytkowych. Rozszerzono zakres ulgi odsetkowej na odsetki od każdego kolejnego kredytu przeznaczonego na spłatę kredytu mieszkaniowego (tzw. kredyt refinansowy) oraz na spłatę kredytu refinansowego.
Zmiany objęły także mechanizm przekazywania 1 proc. podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego. Przede wszystkim dopuszczono możliwość przekazania pieniędzy nawet w sytuacji złożenia przez podatnika korekty zeznania, pod warunkiem jej dokonania w terminie dwóch miesięcy od upływu terminu do złożenia zeznania podatkowego. Ponadto zgodnie z nowelizacją naczelnik urzędu skarbowego będzie mógł przekazać organizacji pożytku publicznego dane podatnika, który ofiarował na jej rzecz 1 proc. podatku.
Nowelizacja ustawy o PIT powinna zostać opublikowana w Dzienniku Ustaw do 30 listopada, aby mogła wejść w życie z dniem 1 stycznia 2009 r.

VAT

Korzystne zmiany w zakresie prawa do zwrotu podatku naliczonego przewiduje nowelizacja ustawy o VAT, którą Sejm przyjął 15 października. Podstawowy termin zwrotu wyniesienie 60 dni, zamiast obecnych 180 dni. Szybszy zwrot nie będzie dotyczył wszystkich podatników, którzy wykonują czynności opodatkowane krócej niż rok. W ich przypadku termin na dokonanie zwrotu wyniesie 180 dni. To niejedyna zmiana w zakresie odliczania podatku naliczonego. Podatnik będzie mógł dokonać obniżenia kwoty podatku należnego w ciągu całego roku podatkowego (teraz ma na to dwa miesiące). Zgodnie z nowymi przepisami, jeżeli podatnik nie dokona odliczenia podatku w okresie rozliczeniowym, w którym otrzymał fakturę, będzie mógł obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za następne okresy rozliczeniowe, jednak nie później niż za ostatni okres roku podatkowego.
Nowelizacja eliminuje obowiązek składania kaucji gwarancyjnej w wysokości 250 tys. zł przez nowe firmy. Zamiast sztywnej kaucji przewiduje zabezpieczenie majątkowe do wysokości wnioskowanego zwrotu. Z ustawy zniknie również 30-proc. sankcja VAT.
Wprowadzono możliwość wykazywania podatku należnego z tytułu importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej (w przypadku niektórych procedur celnych) również w sytuacji, gdy zgłaszającym towar do odprawy celnej jest przedstawiciel pośredni. Pojawi się instytucja magazynów konsygnacyjnych. Nowe rozwiązanie wyeliminuje konieczność rejestracji w Polsce dla celów VAT zagranicznego dostawcy, umożliwiając rozliczenia podatku od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów bezpośrednio przez polskiego nabywcę, w momencie pobrania towarów z magazynu.
Pozostałe przyjęte zmiany obejmują m.in. wyłączenie z opodatkowania transakcji zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa, skrócenie do jednego roku (obecnie trzy lata) terminu powrotu do zwolnienia podmiotowego w VAT w przypadku jego wcześniejszej utraty oraz podniesienie z 5 zł na 10 zł limitu, poniżej którego przekazanie tzw. małego prezentu nie podlega opodatkowaniu.

Czynności cywilnoprawne

Najważniejsze zmiany wprowadzane nowelizacją ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zakładają zwolnienie od 2009 roku z podatku od czynności cywilnoprawnych działań restrukturyzacyjnych podejmowanych przez spółki kapitałowe. Chodzi tu m.in. o ich łączenie i podział, wniesienie do spółki kapitałowej wkładów niepieniężnych (aportów) w postaci oddziału innej spółki kapitałowej oraz wymianę udziałów w takich spółkach.
Obowiązek zapłaty podatku nie wystąpi również w przypadku zmiany umowy spółki, związanej z przeniesieniem między państwami członkowskimi rzeczywistego ośrodka zarządzania spółki kapitałowej lub jej statutowej siedziby. Z podatku zwolnione będzie przekształcenie spółki kapitałowej w inną spółkę kapitałową.
Sejm uchwalił nowelizację 8 października. Zmiana przepisów jest konieczna ze względu na wejście w życie 12 marca 2008 r. dyrektywy wspólnotowej z 12 lutego 2008 r. dotyczącej podatków pośrednich od gromadzenia kapitału. Państwa członkowskie Unii Europejskiej na jej wdrożenie mają czas do końca tego roku.

Spadki i darowizny

Senat zajmie się również zmianami w ustawie o podatku od spadków i darowizn. Celem nowelizacji uchwalonej 10 października jest wydłużenie do sześciu miesięcy terminu na zgłoszenie w urzędzie skarbowym nieodpłatnego nabycia majątku od osób najbliższych.
Zawiadomienie fiskusa o otrzymaniu spadku lub darowizny jest niezbędne dla zwolnienia z podatku małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwa, ojczyma i macochy. Dziś termin zgłoszenia wynosi miesiąc.
Osoby uprawnione do zwolnienia będą mogły skorzystać z preferencji nawet wtedy, gdy dowiedzą się o nabyciu majątku po upływie sześciomiesięcznego terminu. Wystarczy, że zgłoszą nabycie nie później niż w terminie sześciu miesięcy od dnia, w którym dowiedzieli się o nabyciu majątku, oraz uprawdopodobnią fakt późniejszego powzięcia wiadomości.

Ordynacja podatkowa

Sejm w ubiegłym tygodniu uchwalił również nowelizację Ordynacji podatkowej, zatem porządek obrad posiedzenia Senatu może być również uzupełniony o tę nowelizację. Przypomnijmy, że ustawa zakłada m.in. zmianę zasad wykonywania decyzji podatkowych. Decyzja podatkowa mająca charakter nieostateczny nie będzie podlegać wykonaniu. Wyjątkiem będą sytuacje, kiedy organ podatkowy I instancji nada jej rygor natychmiastowej wykonalności.
Nowelizacja przewiduje również zawiadamianie o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej co najmniej siedem dni przed wszczęciem kontroli. Oprócz tego wprowadzona zostaje możliwość zapłaty podatków przez najmniejszych przedsiębiorców w formie gotówki, a nie jak obecnie tylko w formie przelewu.
Ustawa wprowadza ponadto preferencje dla podatników, którzy będą spłacać dobrowolnie zaległości podatkowe. Podatnik zapłaci odsetki od zaległości obniżone o 1/4, w przypadku gdy złoży prawnie skuteczną korektę deklaracji wraz z uzasadnieniem przyczyn korekty i zapłaci zaległość w ciągu siedmiu dni.
3091 zł roczna kwota wolna od podatku w 2009 roku
Dziś Senat rozpoczyna pracę nad uchwalonymi przez Sejm zmianami w podatkach / ST