SENTENCJA
Płatnik zobowiązany jest do właściwej oceny przesłanek ustalenia wysokości podatku (zaliczki na podatek), tzn. musi dysponować odpowiednimi dowodami pozwalającymi stwierdzić, iż dane świadczenie jest wolne od podatku, a więc spełnione są przesłanki wymienione w przepisie regulującym to zwolnienie.
Wyrok NSA z 3 lutego 1999 r.
SYGN. AKT
SA/Sz 370/98
niepublikowany
Organy podatkowe zarzuciły spółce z ograniczoną odpowiedzialnością jako płatnikowi błędy w zaliczkach na podatek dochodowy od osób fizycznych za okres od lutego do grudnia 1994 r. Spółka zaniżyła wysokość należnych zaliczek, gdyż nie zostały przez nią zaliczone do przychodów ze stosunku pracy, jako podlegające opodatkowaniu wypłacone pracownikom należności (ekwiwalenty pieniężne) z tytułu używania przez nich własnych narzędzi i ekwiwalenty za posiłki. Brak jest podstaw prawnych do uznania wypłat z tytułu użytkowania przez pracowników własnych narzędzi i ekwiwalentów za posiłki profilaktyczne za przychody wolne od opodatkowania w myśl art. 21 ust. 1 pkt 11 i 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Naczelny Sąd Administracyjny nie uwzględnił skargi spółki. Jak zauważył sąd, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 11 i 13 ustawy o podatku dochodowym wolne od podatku dochodowego są wartości świadczeń rzeczowych wynikających z przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy (w tym posiłków profilaktycznych) oraz ekwiwalenty pieniężne za używane przez pracowników przy wykonywaniu pracy narzędzia, sprzęt i materiały stanowiące ich własność.
Przepisy nie zwalniają od podatku dochodowego wszystkich wypłaconych pracownikom ekwiwalentów, lecz jedynie te, które są wypłacone w zamian za świadczenia rzeczowe wynikające z przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, do których wypłacenia zakład jest tymi przepisami zobligowany.
W tym przypadku wypłacony przez spółkę pracownikom ekwiwalent za posiłki regeneracyjne nie może być uznawany za świadczenie wynikające z przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy. Świadczenia takie należało uznać za przychód pracownika, podlegający opodatkowaniu, od którego spółka jako płatnik zobowiązana była obliczyć i pobrać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy. Dotyczy to również wpłaconego pracownikom ekwiwalentu za używanie przez pracowników własnych narzędzi.
Jak podkreślił sąd, wszelkie okoliczności mające wpływ na wysokość zobowiązań podatkowych powinny być odpowiednio udokumentowane. Obowiązki w tym zakresie obciążają nie tylko podatników, ale i płatników. Co do zasady to płatnik zobowiązany jest do właściwej oceny przesłanek ustalenia wysokości podatku (zaliczki na podatek). Musi on dysponować odpowiednimi dowodami, pozwalającymi stwierdzić, że dane świadczenie jest wolne od podatku - podkreślał sąd.
Analizie pod kątem spełnienia przesłanek do zwolnienia podlegać musi każdy indywidualny przypadek wypłacenia ekwiwalentu. Płatnik winien wykazać, że w każdym przypadku wypłacenia ekwiwalentu miało miejsce wykorzystanie przez pracownika własnego sprzętu, narzędzi lub materiału.
ALEKSANDRA TARKA
OPINIA
Michał Grzybowski
menedżer, doradca podatkowy, Ernst & Young
Analizowany wyrok NSA, mimo że wydany w 1999 roku, nadal pozostaje aktualny. Podobnie jak przepisy ustawy o zobowiązaniach podatkowych, tak również Ordynacja podatkowa przewiduje, iż płatnik odpowiada całym swoim majątkiem za podatek niepobrany od podatnika lub pobrany a niewpłacony. Zgodzić się w związku z tym należy ze stwierdzeniem sądu, że płatnik powinien dokonywać we własnym zakresie właściwej oceny kwalifikacji danego świadczenia dla potrzeb ustalenia podstawy opodatkowania, a w konsekwencji zaliczki z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych. Dokonując takiej oceny, w szczególności w przypadku korzystania ze zwolnień przedmiotowych przewidzianych w przepisach ustawy o PIT, płatnik powinien dysponować dokumentacją, która pozwoli na udowodnienie istnienia przesłanek do zastosowania danego zwolnienia z opodatkowania.
Michał Grzybowski, menedżer, doradca podatkowy, Ernst & Young / DGP