Ze względu na wysoki koszt wymiany silnika postanowiliśmy bilansowo i podatkowo rozliczać koszty w czasie przez trzy lata. Czy wymianę silnika lokomotywy na nowy silnik o wartości 150 tys. zł można podatkowo rozliczać w czasie?

EWA SOCHA
ekspert podatkowy, TPA Horwath Sztuba Kaczmarek
Tak
Jednak podatkowa i bilansowa kwalifikacja poniesionych przez podatnika wydatków w związku z wymianą silnika będzie uzależniona od tego, czy wykonane prace noszą znamiona ulepszenia, czy też stanowią remont.
Co do zasady wydatki poniesione na remont zalicza się bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów w dacie ich poniesienia, natomiast wydatki na ulepszenie (modernizację) zwiększają wartość środka trwałego i są rozliczane w czasie poprzez odpisy amortyzacyjne. Przepisy podatkowe nie definiują pojęcia remont, dlatego też w praktyce można skorzystać z definicji określonej w art. 3 pkt 8 prawa budowlanego, zgodnie z którą remontem jest wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych, niż użyto w stanie pierwotnym. Z kolei o podlegających amortyzacji wydatkach na ulepszenie środków trwałych można mówić wtedy, gdy suma wydatków poniesionych na przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację środka trwałego w danym roku podatkowym przekracza 3,5 tys. zł, a jednocześnie poniesione wydatki powodują wzrost wartości użytkowej środka trwałego w stosunku do wartości z dnia przyjęcia go do używania, mierzonej w szczególności okresem jego używania, zdolnością wytwórczą, jakością uzyskiwanych przy wykorzystaniu tego środka trwałego produktów oraz kosztami jego eksploatacji.
W celu odpowiedzi na pytanie o sposób rozliczenia wydatków związanych z wymianą silnika należy zatem zastanowić się, w jaki sposób wpływają one na wartość użytkową lokomotywy. Jeżeli dokonana wymiana nie zmieniła charakteru, funkcji oraz sposobu eksploatacji lokomotywy, mimo iż prawdopodobnie nowy silnik jest bardziej zaawansowany technologicznie niż dotychczasowy, wówczas poniesione wydatki będą stanowiły koszty remontu. W konsekwencji będą podlegały zarówno podatkowo, jak i bilansowo zaliczeniu do kosztów bezpośrednio w roku ich poniesienia. Gdyby jednak wymiana silnika nadała lokomotywie wartość użytkową nieporównywalną ze stanem wyjściowym, tj. z jej stanem z daty przyjęcia do używania, poniesione wydatki zwiększą wartość początkową ulepszanej lokomotywy. Przykładem takiej modernizacji, choć być może mało realistycznym z technicznego punktu widzenia, byłaby wymiana silnika spalinowego na elektryczny. W takim wypadku wydatki poniesione na ten cel powinny być rozliczane w drodze amortyzacji, której pozostały okres trzech lat może odpowiednio ulec wydłużeniu na skutek zwiększenia wartości początkowej środka trwałego.
Podatnicy, z wyjątkiem tych, którzy ze względu na ogłoszoną upadłość obejmującą likwidację majątku nie prowadzą działalności gospodarczej, dokonują odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.
Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się, gdy wartość początkowa środka trwałego albo wartości niematerialnej i prawnej w dniu przyjęcia do używania jest wyższa niż 3,5 tys. zł. W przypadku gdy wartość początkowa jest równa lub niższa niż 3,5 tys. zł, podatnicy mogą dokonywać odpisów amortyzacyjnych albo jednorazowo w miesiącu oddania do używania tego środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, albo w miesiącu następnym.
Podatnicy mogą nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych od składników majątku, których wartość początkowa nie przekracza 3,5 tys. zł. Wydatki poniesione na ich nabycie stanowią wówczas koszty uzyskania przychodów w miesiącu oddania ich do używania.
AP
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 16d oraz art. 16f ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.).
■ Art. 3 pkt 8 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo Budowlane (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 156, poz. 1118 z późn. zm.).