Podatnik, który w złożonym zeznaniu rocznym za 2006 rok popełnił błąd, ma prawo złożyć korektę. W niektórych jednak przypadkach błędy za podatnika poprawi sam urząd skarbowy.

W rocznych zeznaniach podatkowych pomyłki zdarzają się dość często. Podatnicy nie podpisują formularzy, popełniają błędy rachunkowe, nieprawidłowo odliczają ulgi itp. Jednak pomyłkę w zeznaniu można naprawić. Przepisy przewidują bowiem, że podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację.
Skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty. Warto wyjaśnić, że korekta zeznania oznacza wypełnienie go na nowo, ale już w sposób prawidłowy. Różnica polega na tym, że zamiast na początku PIT zaznaczyć kwadrat: złożenie zeznania, trzeba zaznaczyć pozycję: korekta zeznania. Niezbędne będzie także dołączenie do tak poprawionego PIT pisma, w którym podatnik wyjaśni, dlaczego składa korektę (patrz wzór).
Poprawić można wszystko
Korekta deklaracji ma na celu poprawienie błędu, który został popełniony przy poprzednim jej sporządzeniu i może dotyczyć każdej jej pozycji - o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej. Takie stanowisko zajął Urząd Skarbowy w Biłgoraju w piśmie z 13 lutego 2006 r. (nr PO/415-21/05). W piśmie tym wyjaśniono jednocześnie, że skorygowanie deklaracji polega na ponownym - poprawnym już - wypełnieniu jej formularza z zaznaczeniem, że w tym przypadku mamy do czynienia z korektą uprzednio złożonej deklaracji, z wynikającym z przepisu prawa obowiązkiem dołączenia pisemnego uzasadnienia przyczyn korekty.
PRZYKŁAD: CZY KOREKTA UMOŻLIWIA PREFERENCJE
Podatniczka chciała rozliczyć się jako matka samotnie wychowująca dziecko. Jednak nie była pewna, czy ma do tego prawo, i wystąpiła z pytaniem do urzędu skarbowego. Czy w związku z tym, że podatniczka nie miała pisemnej odpowiedzi na pismo o wydanie interpretacji, a mijał termin rozliczeń za 2006 rok, powinna złożyć korektę zeznania podatkowego - rozliczając się jako osoba samotnie wychowująca dziecko? Podatnicy mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację. Jednak preferencyjne opodatkowanie dochodów osób samotnie wychowujących dzieci nie ma zastosowania do podatników, którzy wniosek wyrażony w zeznaniu podatkowym o zastosowanie tej formy opodatkowania złożą po terminie na złożenie zeznania rocznego. W omawianym przypadku podatniczka ma prawo do złożenia korekty zeznania, jeśli zajdą okoliczności uzasadniające jej złożenie, jednak nie może opodatkować swoich dochodów w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci, bowiem termin do złożenia wniosku o zastosowanie tego sposobu opodatkowania dochodów za 2006 rok upłynął 30 kwietnia 2007 r. Wydanie interpretacji nie jest wiążące dla podatniczki, co oznacza, że nie musi stosować się do interpretacji prawa podatkowego zawartej w postanowieniu wydanym na jej wniosek, ale wiąże organy podatkowe do czasu jej zmiany bądź uchylenia.
Dodatkowo należy pamiętać, że w przypadku, gdy w złożonym pierwotnie zeznaniu podatkowym podatnik wykazał zobowiązanie podatkowe nienależne lub w wysokości większej od należnej i wpłacił zadeklarowany podatek albo wykazał nadpłatę w wysokości mniejszej od należnej, korektę składa się wraz z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty (w którym to wniosku powinna być określona kwota nadpłaty).
Warto zastrzec, że warunkiem skuteczności korekty dokonanej przez podatnika nie jest jednoczesna zapłata podatku. Na ten aspekt poprawy zeznania zwrócił uwagę WSA w Łodzi w wyroku z 13 kwietnia 2004 r. (sygn. akt I SA/Łd 620/03; publikowany w ONSAiWSA z 2005 r. nr 3, poz. 54).
Natomiast w sytuacji, gdy organ po złożeniu przez podatnika deklaracji korygującej poweźmie wątpliwości co do wykazanego w niej zobowiązania lub kwoty zwrotu podatku, powinien wszcząć postępowanie podatkowe w sprawie określenia zobowiązania podatkowego za dany okres - wyjaśnił NSA w wyroku z 7 lutego 2003 r. (sygn. akt I SA/Gd 419/00; niepublikowany).
Prawo do korekty
Przepisy Ordynacji podatkowej przewidują sytuacje, kiedy prawo do złożenia korekty może zostać zawieszone. Uprawnienie do skorygowania deklaracji:
  • ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej - w zakresie objętym tym postępowaniem lub kontrolą;
  • przysługuje nadal po zakończeniu:
a) kontroli podatkowej,
b) postępowania podatkowego - w zakresie nieobjętym decyzją określającą wysokość zobowiązania podatkowego.
W wyroku z 3 marca 2004 r. WSA we Wrocławiu (sygn. akt I SA/Wr 1997/01; niepublikowany) podkreślił, że organ podatkowy po otrzymaniu korekty deklaracji podatkowej przed wszczęciem postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej musi potraktować nową deklarację jako oświadczenie podatnika co do rozliczenia danego miesiąca zastępujące poprzednie oświadczenie złożone w uprzednio przedłożonej temu organowi deklaracji. W ten sposób podatnik bowiem realizuje w dalszym ciągu swoje obowiązki oraz uprawnienia wynikające z zasady samoobliczenia podatku. Organ natomiast jest uprawniony oraz zobowiązany do weryfikacji tego samoobliczenia, w następstwie czego albo je akceptuje i nie wydaje decyzji podatkowej w inny sposób kształtującej to rozliczenie, albo nie zgadza się z tym rozliczeniem.
PRZYKŁAD: CZY PRAWO DO KOREKTY SIĘ PRZEDAWNIA
Czy możliwe jest dokonanie korekty zeznań podatkowych za lata 1992-1995 i stwierdzenie nadpłaty w podatku dochodowym od osób fizycznych, gdy w deklaracji podatkowej wykazano zobowiązanie podatkowe nienależne lub w wysokości większej od należnej? Prawo do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty wygasa po upływie pięciu lat od dnia złożenia zeznania rocznego przez podatników podatku dochodowego. Natomiast złożenie korekty zeznania podatkowego jest niezbędną czynnością do rozpatrzenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty podatku. Sama korekta zeznania podatkowego bez wniosku o stwierdzenie nadpłaty podatku nie inicjuje postępowania podatkowego w sprawie zwrotu nadpłaconego podatku. Zatem prawo do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty podatku dochodowego od osób fizycznych wraz z korektami zeznań rocznych za lata 1992-1995 wygasa po upływie pięciu lat od dnia, w których złożono zeznania roczne za poszczególne lata.
Urząd sam naprawi
W niektórych sytuacjach urząd skarbowy może sam poprawić błędy popełnione przez podatnika w złożonym przez niego zeznaniu rocznym.
PRZYKŁAD: DO JAKIEGO URZĘDU ZŁOŻYĆ KOREKTĘ
Do którego urzędu skarbowego należy złożyć korektę zeznania podatkowego za 2001 rok, czy do tego, w którym było składane zeznanie, czy do tego, w którym podatnik rozlicza się obecnie? W opisanym przypadku podatnikowi przysługuje prawo złożenia korekty zeznania za 2001 rok. Jeżeli ustawy podatkowe nie stanowią inaczej, właściwość miejscową organów podatkowych ustala się według miejsca zamieszkania podatnika. Jednak, jeżeli po zakończeniu roku podatkowego nastąpi zdarzenie powodujące zmianę właściwości miejscowej organu podatkowego, organem podatkowym właściwym miejscowo w sprawach dotyczących poprzednich lat podatkowych jest organ właściwy po zaistnieniu tych zdarzeń. Zatem korektę można złożyć do urzędu, w którym podatnik obecnie się rozlicza, a nie do urzędu, do którego składał zeznanie za 2001 rok.
W razie stwierdzenia, że deklaracja zawiera błędy rachunkowe lub inne oczywiste pomyłki bądź że wypełniono ją niezgodnie z ustalonymi wymaganiami, organ podatkowy w zależności od charakteru i zakresu uchybień:
  • koryguje deklarację, dokonując stosownych poprawek lub uzupełnień, jeżeli zmiana wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty nadpłaty, kwoty zwrotu podatku lub wysokości straty w wyniku tej korekty nie przekracza 1000 zł;
  • zwraca się do składającego deklarację o jej skorygowanie oraz złożenie niezbędnych wyjaśnień, wskazując przyczyny, z powodu których informacje zawarte w deklaracji podaje się w wątpliwość.
Zatrzymajmy się chwilę nad tą drugą sytuacją, gdy urząd skarbowy wzywa podatnika do poprawienia zeznania, ale podatnik odmawia złożenia korekty. Takim przypadkiem zajmował się NSA, który w wyroku z 15 października 1999 r. (sygn. akt III SA 223/99; niepublikowany) wyjaśnił, że przepisy działu V Ordynacji podatkowej - czynności sprawdzające, określają obowiązki organów podatkowych w przypadku stwierdzenia, że deklaracja zawiera błędy lub oczywiste pomyłki bądź że wypełniono ją niezgodnie z ustalonymi wymaganiami. W rozpatrywanej sprawie urząd skarbowy wezwał podatniczkę do skorygowania deklaracji, z uwagi na odmienne stanowisko w sprawie przysługującej jej ulgi i w ten sposób udzielił jej informacji na temat przyjętej wykładni art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT. Podatniczka odmówiła jednak korekty zeznania. Zdaniem sądu, odmowa złożenia przez stronę korekty zakończyła postępowanie sprawdzające. Ani Ordynacja podatkowa, ani przepisy prawa materialnego, obowiązującego w tej sprawie, nie zawierają podstawy do dalszego przedstawiania przez organ swojego stanowiska i dokonywania oceny sytuacji prawnej podatnika, dopóki nie wystąpią przesłanki do określenia przez urząd skarbowy innej wysokości podatku dochodowego niż wynikająca z zeznania podatkowego.
W sytuacji pierwszej, kiedy to urząd sam koryguje deklarację, organ podatkowy uwierzytelnia kopię skorygowanej deklaracji, a następnie doręcza podatnikowi uwierzytelnioną kopię skorygowanej deklaracji wraz z informacją o związanej z korektą deklaracji zmianie wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty nadpłaty lub zwrotu podatku lub wysokości straty bądź informację o braku takich zmian.
Na korektę sporządzoną przez urząd podatnik może wnieść sprzeciw do organu, który dokonuje korekty, w terminie 14 dni od dnia doręczenia uwierzytelnionej kopii skorygowanej deklaracji. Wniesienie sprzeciwu anuluje korektę. W razie niewniesienia sprzeciwu w terminie, korekta deklaracji sporządzona przez urząd wywołuje skutki prawne jak korekta deklaracji złożona przez podatnika.
Te same zasady mają zastosowanie odpowiednio do deklaracji składanych przez płatników lub inkasentów oraz do załączników do deklaracji.
14 dni tyle czasu ma podatnik na złożenie sprzeciwu na korektę deklaracji sporządzonej za niego przez urząd skarbowy. Sprzeciw anuluje korektę urzędu
Ważne!
Korekta złożona w przypadku, gdy prawo do jej złożenia zostało zawieszone, nie wywołuje skutków prawnych
EWA MATYSZEWSKA
Podstawa prawna
■ Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).
Wzór uzasadnienia przyczyn korekty zeznania PIT / DGP