Niektóre stypendia, m.in. otrzymywane na podstawie przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym, są całkowicie zwolnione z podatku dochodowego. Jednak część stypendiów korzysta ze zwolnienia podatkowego tylko do wysokości limitu określonego w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Czy rozliczę stypendium za wyniki w nauce
W ubiegłym roku przyznano mi stypendium za dobre wyniki w nauce. Reguły przyznawania tego stypendium zostały zatwierdzone przez ministra. Czy z tego rodzaju stypendium trzeba się rozliczyć?
Nie
W tym przypadku mają zastosowanie przepisy dotyczące zwolnień zawarte w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zwolnione z podatku dochodowego są stypendia otrzymywane na podstawie przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, stypendia doktoranckie otrzymywane na podstawie przepisów - Prawo o szkolnictwie wyższym oraz inne stypendia naukowe i za wyniki w nauce, których zasady przyznawania zostały zatwierdzone przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego po zasięgnięciu opinii Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego albo przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.
Podstawa prawna
■ Art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Czy mogę nie wypełniać rocznego zeznania
Otrzymywałem stypendium od organizacji, której dotyczą przepisy ustawy o działalności pożytku publicznego. Czy z tego stypendium, które pozwala mi kontynuować studia, nie muszę rozliczać PIT?
Tak
W tej sytuacji mają znaczenie unormowania zawarte w art. 21 ust. 1 pkt 40b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wynika z nich, że stypendia dla uczniów i studentów, których wysokość i zasady udzielania zostały określone w uchwale organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego, oraz stypendia dla uczniów i studentów przyznane przez organizacje, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, na podstawie regulaminów zatwierdzonych przez organy statutowe udostępnianych do publicznej wiadomości za pomocą internetu, środków masowego przekazu lub wykładanych (wywieszanych) dla zainteresowanych w pomieszczeniach ogólnie dostępnych - do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 380 zł.
Zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 40b, stosuje się, jeżeli podatnik przed pierwszą wypłatą świadczenia złoży płatnikowi oświadczenie według ustalonego wzoru, że nie uzyskuje równocześnie innych dochodów podlegających opodatkowaniu z wyjątkiem renty rodzinnej oraz dochodów określonych w art. 29-30b i art. 30e. Podatnik jest zobowiązany zawiadomić płatnika o zmianie stanu faktycznego wynikającego z oświadczenia przed wypłatą stypendium za miesiąc, w którym zaszła zmiana.
Podstawa prawna
■ Art. 21 ust. 1 pkt 40b, art. 21 ust. 10, art. 29-30b i art. 30e ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
■ Art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. nr 96, poz. 873 z późn. zm.).
Czy powinienem złożyć zeznanie podatkowe
Jestem studentem. Pochodzę z niezamożnej rodziny. Z urzędu miasta otrzymywałem pomoc finansową. Czy z tego tytułu powinienem złożyć roczne zeznanie podatkowe?
Nie
W tym przypadku mają zastosowanie regulacje zawarte w art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z przepisami, wolne od podatku są świadczenia pomocy materialnej dla uczniów, studentów, uczestników studiów doktoranckich i osób uczestniczących w innych formach kształcenia pochodzące z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz ze środków własnych szkół i uczelni. Chodzi o świadczenia przyznane na podstawie przepisów o systemie oświaty, prawa o szkolnictwie wyższym, a także przepisów o stopniach i tytule w zakresie sztuki.
Podstawa prawna
■ Art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Czy stypendia z gminy podlegają podatkowi
Urząd gminy wspierał finansowo uczniów z terenu gminy w formie szkolnych stypendiów socjalnych przyznanych na podstawie ustawy o systemie oświaty. Czy stypendia te podlegają podatkowi?
Nie
Istnieje możliwość wypłacania uczniom zamieszkałym na terenie gminy pomocy materialnej w formie szkolnych stypendiów socjalnych przez urząd gminy. Stypendia przyznawane mogą być na podstawie ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty i finansowane ze środków pochodzących z budżetu państwa lub budżetu gminy.
W takim przypadku istotne znaczenie ma fakt, że stypendia są przyznane i wypłacane na podstawie przepisów o systemie oświaty i pochodzą ze środków budżetu państwa lub budżetu gminy. W związku z tym korzystają ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przy okazji warto również pamiętać o tym, że nie ma obowiązku sporządzania informacji o wysokości wypłaconego stypendium.
Podstawa prawna
■ Art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
■ Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. nr 256, poz. 2572 z późn. zm.).
Czy w PIT-37 mogę rozliczyć stypendium
Pobierałem stypendium na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 40b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Będę musiał wypełnić zeznanie PIT-37. Czy w tym formularzu przewidziano rubryki dla uwzględnienia stypendium?
Tak
Przypomnijmy przepis art. 39 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Otóż płatnicy stypendiów będący jednostkami organizacyjnymi uczelni, placówkami naukowymi, zakładami pracy oraz innymi jednostkami organizacyjnymi, jeżeli wypłacają podatnikom wyłącznie stypendia, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 40b ustawy, sporządzają jedynie informację PIT-8S. Szczegółowe informacje zawarte są w broszurze informacyjnej do zeznania PIT-37. Jeżeli zatem w 2007 roku podatnik otrzymywał stypendium, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 40b ustawy wyłącznie od jednego płatnika, to kol. b części C zeznania uwzględni kwotę wykazaną w poz. 84 informacji PIT-8S, w kol. f części C zeznania uwzględni kwotę wykazaną w poz. 85 informacji PIT-8S.
Gdy natomiast podatnik otrzymywał stypendium od więcej niż jednego płatnika, to w kol. b części C zeznania należy uwzględnić nadwyżkę ponad kwotę korzystającą ze zwolnienia w poszczególnych miesiącach roku podatkowego. W tym celu należy zsumować kwoty dotyczące stycznia z kol. b części D otrzymanych informacji PIT-8S, odpowiednio kwoty dotyczące lutego z kol. b części D otrzymanych informacji PIT-8S, itd. Jeżeli zsumowana dla danego miesiąca kwota przekracza 380 zł, nadwyżkę ponad tę kwotę z poszczególnych miesięcy podatnik jest obowiązany wykazać w kol. b części C zeznania. Natomiast w kol. f części C zeznania należy uwzględnić sumę kwot wykazanych w poz. 85 informacji PIT-8S.
Podstawa prawna
■ Art. 21 ust. 1 pkt 40b, art. 39 ust. 5 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Czy płatnik może nie pobierać zaliczek
Stypendysta przed pierwszą wypłatą stypendium złożył płatnikowi oświadczenie, że nie ma innych dochodów, zaś wysokość stypendium nie przekracza miesięcznie 380 zł. Czy płatnik może nie pobierać zaliczek na podatek?
Tak
Pytanie dotyczy wypłaty świadczenia pomocy materialnej dla uczniów w formie stypendium na podstawie art. 21 ust. 1 pkt. 40b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zawarte w tym przepisie zwolnienie dotyczące stypendiów stosuje się, jeżeli podatnik przed pierwszą wypłatą świadczenia złoży płatnikowi oświadczenie według ustalonego wzoru, że nie uzyskuje równocześnie innych dochodów podlegających opodatkowaniu z wyjątkiem renty rodzinnej oraz dochodów określonych w art. 29-30b i art. 30e. Warunek ten wynika z art. 21 ust. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zatem w przypadku gdy stypendysta przed pierwszą wypłatą stypendium złoży płatnikowi oświadczenie, że nie uzyskuje równocześnie innych dochodów, a wysokość stypendium nie przekracza miesięcznie 380 zł, to płatnik nie pobiera zaliczek na podatek dochodowy.
W przypadku natomiast braku takiego oświadczenia płatnik zobowiązany jest do pobierania zaliczek na podatek dochodowy od każdej kwoty wypłaconego stypendium.
Podstawa prawna
■ Art. 21 ust. 1 pkt 40b, art. 21 ust. 10, art. 29-30b i art. 30e ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Czy firmowe stypendium jest zwolnione z PIT
Uczestniczę w zaocznych odpłatnych studiach doktoranckich. Firma, w której pracuję, przyznała mi stypendium doktoranckie w oparciu o ustawę - Prawo o szkolnictwie wyższym. Czy stypendium to zwolnione jest z PIT?
Tak
Pracodawca ma prawo przyznać swojemu pracownikowi, który uczestniczy w zaocznych odpłatnych studiach doktoranckich, stypendium doktoranckie. Warunki i tryb przyznawania stypendium mogą być określone w zarządzeniu prezesa spółki.
Z pytania wynika, że stypendium zostało przyznane na podstawie umowy cywilnoprawnej określającej wzajemne prawa i obowiązki w oparciu o przepisy ustawy z 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym. Oznacza to, że wspomniane stypendium, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych. Z tego ostatniego przepisu wynika bowiem, że zwolnione z PIT są m.in. stypendia otrzymywane na podstawie przepisów - Prawo o szkolnictwie wyższym. Płatnik nie jest zatem obowiązany do pobierania zaliczek na podatek od wypłaconych kwot.
Podstawa prawna
■ Art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
■ Ustawa z 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U nr 164, poz. 1365 z późn. zm.).
KRZYSZTOF TOMASZEWSKI