Podatnicy, rozliczając się z uzyskanych dochodów w 2007 roku, mogą w swoich zeznaniach uwzględnić pewne ulgi i odliczenia. Konieczne jest jednak spełnienie ustawowych warunków, od których zależy skorzystanie z tych ulg, np. posiadanie odpowiedniej dokumentacji. Podatnicy, składając PIT za 2007 rok, mogą w nim uwzględnić m.in. ulgę internetową, rehabilitacyjną czy przekazane darowizny. Dziś przedstawiamy najczęściej zadawane przez podatników pytania w zakresie odliczeń podatkowych i odpowiedzi na nie w postaci interpretacji organów podatkowych wraz z opiniami specjalistów.

URZĄD SKARBOWY POZNAŃ-GRUNWALD O ODLICZENIACH OD DOCHODU
Faktura za internet może zawierać dane dwóch użytkowników
Podatnik może skorzystać z ulgi na internet, w sytuacji gdy na fakturze dokumentującej poniesienie kosztów za sieć widnieją nazwiska podatnika i jego córki.
JAKI PROBLEM ROZSTRZYGNĄŁ URZĄD
Podatniczka i jej córka zamieszkują pod tym samym adresem, gdzie korzystają z sieci internet. Faktura dokumentująca poniesienie kosztów za internet do grudnia 2006 r. wystawiona była na nazwisko córki, a od kwietnia 2007 r. na nazwisko podatniczki i jej córki. Czy podatniczka ma prawo skorzystać z ulgi na internet w sytuacji, gdy na fakturze widnieje nazwisko podatniczki i jej córki?
ODPOWIEDŹ URZĘDU
Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6a i ust. 7 pkt 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.; dalej ustawa o PIT) podstawę obliczenia podatku stanowi dochód po odliczeniu m.in. kwot wydatków ponoszonych przez podatnika z tytułu użytkowania sieci internet w lokalu (budynku) będącym jego miejscem zamieszkania w wysokości nieprzekraczającej w roku kwoty 760 zł. Warunkiem odliczenia jest udokumentowanie tych wydatków fakturą w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.
Ze wskazanej ulgi mogą korzystać te osoby, które określone zostały przez wystawcę faktury jako odbiorcy usługi. Zatem w przypadku użytkowania internetu przez podatniczkę i jej córkę na fakturze widnieć powinny dane osobowe zarówno podatniczki, jak i jej córki.
Aby podatniczka mogła skorzystać z odliczenia od dochodu wydatków ponoszonych z tytułu użytkowania sieci internet, muszą być spełnione następujące warunki:
  •  musi ponieść wydatek z tytułu użytkowania sieci internet,
  •  użytkowanie sieci internet odbywa się w lokalu będącym miejscem jej zamieszkania,
  •  poniesiony wydatek zostanie udokumentowany wystawioną fakturą VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług,
  •  wydatki podlegające odliczeniu nie przekroczą rocznie 760 zł.
Spełnienie łącznie tych warunków umożliwia skorzystanie z ulgi w podatku dochodowym od osób fizycznych.
Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego naczelnika Urzędu Skarbowego Poznań-Grunwald z 27 lipca 2007 r. (nr AD/415-40/07).
OPINIA
JOANNA GAŁĘZA
starszy konsultant w Accreo Taxand
Interpretacja potwierdza, że współużytkowanie sieci nie wpływa ujemnie na prawo do korzystania z ulgi internetowej. Urząd przyjął, że użytkowanie internetu przez dwie osoby - podatniczkę i jej córkę - nie ogranicza uprawnienia podatniczki do skorzystania z ulgi w pełnej wysokości przewidzianej ustawą (tj. nawet 760 zł pod warunkiem udokumentowania, że wydatki w tej kwocie zostały przez podatniczkę faktycznie poniesione). Konsekwentnie stosując stanowisko urzędu, również córka będzie mieć prawo do ulgi w pełnej wysokości (nawet 760 zł, w zależności od rzeczywiście poniesionych przez siebie wydatków). To dobra informacja dla współużytkowników internetu mieszkających w jednym lokalu/budynku, i korzystających z internetu i dzielących się kosztami. Mniej korzystne jest stanowisko urzędu w kwestii warunków formalnych, jakie współużytkownicy powinni spełnić, aby skorzystać z ulgi. Organ stwierdza, że z ulgi internetowej korzystać mogą tylko te osoby, które zostały wymienione imiennie na fakturze. Nie sposób nie zauważyć, że z ustawy o PIT nie wynika wyraźnie taki warunek (zgodnie z ustawą obowiązek posiadania faktury VAT ma służyć udokumentowaniu wysokości wydatków). Niemniej posiadanie faktury wystawionej imiennie na osobę dokonującą odliczenia jest wskazane - na okoliczność potwierdzenia, że korzystający z odliczenia był faktycznym użytkownikiem internetu.
URZĄD SKARBOWY W WIELICZCE O ZEZNANIACH PODATKOWYCH
Zwrócone składki rozlicza się w zeznaniu za rok wypłaty
Zwrócone składki na ubezpieczenie zdrowotne, które uprzednio były odliczone od podatku, podlegają doliczeniu do podatku obliczonego w zeznaniu podatkowym składanym za rok, w którym składki zostały zwrócone.
JAKI PROBLEM ROZSTRZYGNĄŁ URZĄD
Podatnik prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym (na podstawie art. 30c ustawy o PIT w brzmieniu obowiązującym w 2006 roku). W okresie od października 2004 r. do września 2006 r. podatnik opłacał składki na własne ubezpieczenie społeczne w oparciu o przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, składki na ubezpieczenie zdrowotne stosownie do przepisów ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz składki na Fundusz Pracy. Podatnik zapłacone składki na własne ubezpieczenie społeczne oraz składki na Fundusz Pracy ewidencjonował w podatkowej księdze przychodów i rozchodów w kolumnie pozostałe wydatki, natomiast zapłacone składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne były odliczane od podatku dochodowego w ustawowej wysokości. W listopadzie 2006 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych dokonał zwrotu nadpłaconych wyżej wymienionych składek. W jaki sposób dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych należy rozliczyć zwrot nadpłaconych składek na powszechne ubezpieczenie zdrowotne?
ODPOWIEDŹ URZĘDU
Zgodnie z art. 27b ust. 1 ustawy o PIT podatek dochodowy w pierwszej kolejności ulega obniżeniu o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (opłaconej w roku podatkowym bezpośrednio przez podatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Na podstawie art. 45 ust. 3a pkt 1 ustawy o podatku PIT w przypadku otrzymania zwrotu uprzednio zapłaconych i odliczonych składek na ubezpieczenie zdrowotne w zeznaniu podatkowym, składanym za rok podatkowy, w którym wystąpiły te okoliczności, podatnik jest zobowiązany doliczyć do dochodu lub podatku kwoty uprzednio odliczone.
Zatem zwrócone składki na ubezpieczenie zdrowotne, które uprzednio były odliczone od podatku dochodowego, podlegają doliczeniu do podatku obliczonego w zeznaniu podatkowym PIT-36L, składanym za rok 2006.
Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego naczelnika Urzędu Skarbowego w Wieliczce z 22 sierpnia 2007 r. (nr OR/415-26/07).
OPINIA
MICHAŁ GRZYBOWSKI
starszy menedżer, doradca podatkowy w Ernst & Young
Stanowisko naczelnika Urzędu Skarbowego w Wieliczce należy uznać za prawidłowe. Fakt otrzymania zwrotu poprzednio odliczonych składek na ubezpieczenie zdrowotne jest jednym z przypadków, które wymagają od podatnika podwyższenia kwoty zobowiązania podatkowego wyliczonego w zeznaniu podatkowym. Zgodnie z art. 45 ust. 3a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku otrzymania zwrotu uprzednio zapłaconych i odliczonych składek na ubezpieczenie zdrowotne, w zeznaniu podatkowym PIT-36/PIT-37 lub PIT-36L, składanym za rok podatkowy, w którym zwrot ten nastąpił, podatnik jest zobowiązany doliczyć do podatku kwoty uprzednio odliczone. Nie ma w tym przypadku konieczności dokonywania korekty zeznania, w którym odliczyliśmy zapłacone, a następnie otrzymane zwrotnie składki. Doliczenie zwróconych kwot składek na ubezpieczenie zdrowotne powinno bowiem zostać dokonane na zasadzie kasowej, tj. w zeznaniu za rok, w którym podatnik otrzymał uprzednio zapłacone i odliczone składki.
URZĄD SKARBOWY W KROŚNIE O ROZLICZENIACH OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
Wydatki na zakup leków muszą być udokumentowane
Podatnik będący osobą niepełnosprawną, który chce odliczyć od dochodu wydatki poniesione na leki, musi posiadać np. fakturę VAT dokumentującą poniesienie tego typu wydatków.
JAKI PROBLEM ROZSTRZYGNĄŁ URZĄD
Czy można odliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatki za pobyt na leczeniu w Centralnym Szpitalu Klinicznym Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji? Leczenie polega głównie na zażywaniu drogiego leku, które odbywa się w szpitalu. Do końca 2005 roku lek ten był podawany podatniczce na koszt szpitala, a od 2006 roku za lek ten podatniczka zmuszona jest płacić sama. Płatności podatniczka dokonuje w kasie szpitala i dotyczy ona wyłącznie odpłatności za lek. Po dokonaniu zapłaty szpital wystawiał fakturę VAT. Pomimo że odpłatność dotyczyła wyłącznie leku, szpital w treści wystawionej faktury wpisywał - hospitalizacja na oddziale chorób wewnętrznych i hepatologii.
ODPOWIEDŹ URZĘDU
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych określa warunki, jakie koniecznie trzeba spełnić, aby odliczyć wydatki na cele rehabilitacyjne. Warunkiem odliczenia wydatków na cele rehabilitacyjne jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:
  •  orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub
  •  decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową, albo rentę socjalną, albo
  •  orzeczenie o rodzaju i stopniu niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.
Powołując się na art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT od dochodu można odliczyć wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne. Od dochodu można także odliczyć wydatki na leki - w wysokości stanowiącej różnicę między faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł, jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki (stale lub czasowo). Wydatki ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie.
Warunkiem koniecznym do dokonania odliczenia w ramach wydatków na cele rehabilitacyjne, wydatków na zakup leków, jest posiadanie dokumentów stwierdzających ich poniesienie. Faktury VAT wystawione dla podatniczki przez szpital dokumentują poniesienie wydatku za hospitalizację na oddziale chorób wewnętrznych i hepatologii, a tego typu wydatek nie został wymieniony wśród wydatków uznawanych za poniesione na cele rehabilitacyjne. Podatniczka nie posiada dokumentu stwierdzającego poniesienie wydatków na zakup leków. Udokumentowanie faktu wydatkowania środków na zakup leków jest warunkiem niezbędnym, aby móc dokonać odliczenia z tego tytułu.
W konsekwencji poniesione przez podatniczkę jako osobę niepełnosprawną w 2006 roku wydatki udokumentowane opisaną i dołączoną do wniosku fakturą nie uprawniają do skorzystania z odliczenia z tytułu wydatków na zakup leków w ramach wydatków na cele rehabilitacyjne.
Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego naczelnika Urzędu Skarbowego w Krośnie z 8 maja 2007 r. (nr US PDF/415-26/07).
OPINIA
KATARZYNA BIEŃKOWSKA
doradca podatkowy w Dewey & LeBoeuf
Wydatki na leki - w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy kosztami faktycznie poniesionymi w danym miesiącu a kwotą 100 zł - mogą podlegać odliczeniu od dochodu. Osoba, której dotyczy wydatek, musi posiadać orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności lub w decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną albo orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów. Należy pamiętać, że wydatki podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie były finansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, PFRON lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek innej formie. W przeciwnym razie odliczeniu podlega jedynie różnica. Ponadto lekarz specjalista musi stwierdzić, że dana osoba niepełnosprawna powinna określone leki (stale lub czasowo) stosować. Musi ona także posiadać dowody nabycia leków. Trzeba podkreślić, że nie ma żadnych konkretnych wymogów co do formy takiego dowodu. W tym wypadku organ uznał, że z posiadanych dokumentów fakt opłacenia leków nie wynika. Jest niezrozumiałe, dlaczego treść wystawionej przez szpital faktury tego nie odzwierciedlała, niemniej faktycznie nie potwierdzały one nabycia leków, lecz usług medycznych. Podatnik może próbować dowodzić, że wydatek faktycznie dotyczył leku, ale prócz faktur, zakwestionowanych przez organ, powinien posiadać inne dowody, które będą to jednoznacznie wykazywać. Udokumentowanie faktu wydatkowania środków na zakup leków, a nie na inne świadczenia, jest warunkiem niezbędnym, aby móc dokonać odliczenia.
PIERWSZY URZĄD SKARBOWY W ZIELONEJ GÓRZE O ORGANIZACJACH POŻYTKU PUBLICZNEGO
Podatnik nie może sam dokonać wpłaty 1 proc. podatku
W rozliczeniu za 2007 rok podatnik nie może sam dokonać wpłaty 1 proc. podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego. Zrobi to naczelnik urzędu skarbowego.
JAKI PROBLEM ROZSTRZYGNĄŁ URZĄD
Podatnik od około dwóch lat cierpi na nowotwór złośliwy wątroby i jelita grubego. W międzyczasie uległ też wypadkowi, na skutek którego doznał poparzeń I i II stopnia. Długotrwała i postępująca choroba uniemożliwia choremu pracę zawodową, a jednocześnie powoduje ciągłe pogorszenia sytuacji materialnej. Caritas użyczył swojego konta celem zbiórki środków pieniężnych dla chorego, na które miały być przekazywane pieniądze.
Pewien darczyńca postanowił włączyć się do akcji i udzielić potrzebującemu pomocy przelewając na konto Caritas określoną kwotę pieniężną. Czy możliwe jest uzyskanie - w formie decyzji - zgody naczelnika urzędu skarbowego na dokonanie indywidualnego przelewu na konto Caritas przy zachowaniu możliwości odliczenia tej kwoty do wysokości 1 proc. podatku należnego, wynikającego z zeznania podatkowego za 2007 rok?
ODPOWIEDŹ URZĘDU
Zgodnie z art. 45 ust. 5c ustawy o PIT naczelnik urzędu skarbowego, na wniosek podatnika, przekazuje na rzecz wybranej przez podatnika jednej organizacji pożytku publicznego działającej na podstawie ustawy o działalności pożytku publicznego kwotę w wysokości nieprzekraczającej 1 proc. podatku należnego wynikającego z zeznania podatkowego, po zaokrągleniu do pełnych dziesiątek groszy w dół.
Zatem począwszy od zeznań podatkowych składanych za 2007 rok przekazywaniem 1 proc. podatku należnego na rzecz organizacji pożytku publicznego zajmować się będą urzędy skarbowe.
Ponadto obowiązujące przepisy prawa podatkowego nie przewidują możliwości udzielenia przez naczelnika urzędu skarbowego zgody na dokonanie wpłaty darowizny na konto Caritas przy zachowaniu możliwości odliczenia 1 proc. podatku należnego wynikającego z zeznania podatkowego za 2007 rok.
Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT podstawę obliczenia podatku stanowi dochód po odliczeniu darowizny przekazanej na cele określone w art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego organizacjom prowadzącym działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych, realizującym te cele w wysokości dokonanej darowizny, nie więcej jednak niż kwoty stanowiącej 6 proc. dochodu.
Przekazane darowizny mają więc wspierać cele określone w art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego. Ulga ta przysługuje również z racji darowizny przekazanej m.in. na pomoc społeczną, w tym pomoc rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej.
Takiej darowizny można dokonać na rzecz organizacji pozarządowych niebędących jednostkami sektora finansów publicznych i niedziałających dla osiągnięcia zysku, osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej utworzone na podstawie przepisów ustaw, w tym fundacje i stowarzyszenia prowadzące działalność pożytku publicznego. Taką organizacją prowadzącą działalność pożytku publicznego jest m.in. Caritas.
Podatnik ma możliwość przy spełnieniu wskazanych warunków do przekazania w trakcie roku darowizny obniżyć podstawę obliczenia podatku, z tym że przekazana kwota darowizny nie może przekroczyć w roku podatkowym kwoty stanowiącej 6 proc. dochodu.
Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Zielonej Górze z 14 sierpnia 2007 r. (nr II-2/415/31/ 2007/DK).
OPINIA
PAWEŁ JABŁONOWSKI
doradca podatkowy w Kancelarii Prawnej Chałas i Wspólnicy
Prezentowane stanowisko jest prawidłowe. Procedurę przekazywania 1 proc. podatku na rzecz konkretnych organizacji regulują przepisy ustawy o PIT, które są bezwzględnie obowiązujące. Procedura, o której mowa, nie przewiduje możliwości samodzielnego przekazania podatku na rzecz danej organizacji.
Kwotę tę przekazuje naczelnik urzędu skarbowego na wniosek złożony przez podatnika w rocznym zeznaniu podatkowym. Ta procedura została wprowadzona zgodnie z powszechną wolą uproszczenia tego systemu rozliczeń.
Wydaje się, że podatnik niepotrzebnie komplikuje sytuację, wystarczy bowiem złożyć odpowiedni wniosek w zeznaniu podatkowym, a kwota podatku zostałaby przekazana przez organ podatkowy. Naczelnik urzędu skarbowego nie ma także podstaw prawnych w zakresie wydania decyzji, o którą wnioskuje podatnik. Sugestia naczelnika w kwestii skorzystania z ulgi od przychodu zasługuje na aprobatę.
URZĄD SKARBOWY WARSZAWA-TARGÓWEK O UTRZYMYWANIU OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ
Ulga rehabilitacyjna zależy od wysokości dochodów
Podatnik będący prawnym opiekunem niepełnosprawnego brata nie może odliczyć od dochodu wydatków ponoszonych na jego utrzymanie. Dochody brata są za wysokie.
JAKI PROBLEM ROZSTRZYGNĄŁ URZĄD
Podatnik jest sądowym opiekunem brata, który od urodzenia jest inwalidą. Do niedawna stałą opiekę zapewniała bratu matka. Obecnie stan zdrowia matki nie pozwala na zapewnienie opieki nad bratem. Brat otrzymuje rentę po ojcu. Łączne dochody matki i brata wynoszą około 3,5 tys. zł netto miesięcznie. Podatnik musi sam ponosić wydatki na zapewnienie całodobowej opieki nad matką i bratem. Brat w 2006 roku uzyskał dochód w wysokości 25 758,34 zł. Czy podatnik może odliczyć od dochodu pieniądze wydane na zapewnienie opiekę nad bratem?
ODPOWIEDŹ URZĘDU
W myśl art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT podstawę obliczenia podatku stanowi dochód po odliczeniu m.in. kwot wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne. Podatnikami, na których utrzymaniu pozostają osoby niepełnosprawne są: współmałżonek, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzice współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięciowie i synowe - jeżeli w roku podatkowym dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekraczają kwoty 9120 zł.
Za wydatki rehabilitacyjne uważa się wydatki poniesione na opiekę pielęgniarską w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do I grupy inwalidztwa.
Wydatki te podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie.
Ponadto warunkiem odliczenia wydatków rehabilitacyjnych jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:
  •  orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności określonych w odrębnych przepisach lub
  •  decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo
  •  orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.
Z uwagi na osiągnięty przez brata w 2006 roku przychód ze świadczenia rentowego w wysokości 25 758,34 zł podatnik nie ma możliwości odliczenia poniesionych wydatków na zapewnienie całodobowej opieki nad bratem w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Jeżeli jednak dochód brata w 2007 roku będzie niższy niż 9120 zł, to w tym przypadku podatnik będzie miał prawo do odliczenia tych wydatków.
Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa-Targówek z 13 sierpnia 2007 r. (nr 1437/ZDF/423/109/ 07/LJ).
OPINIA
TOMASZ RYSIAK
prawnik z kancelarii Magnusson
Przepisy ustawy o PIT jasno wskazują, iż w przypadku osiągania przez osoby niepełnosprawne rocznego dochodu w kwocie przewyższającej 9120 zł, osoba opiekująca się niepełnosprawnym nie może odliczyć wydatków na opiekę od kwoty osiągniętego dochodu. Dlatego też US w przedmiotowej interpretacji prawidłowo odmówił wnioskodawcy możliwości odliczenia wydatków poniesionych na opiekę nad bratem od deklarowanego przez wnioskodawcę dochodu. Należy jednakże zwrócić uwagę na fakt, iż analogicznego ograniczenia dochodu osiąganego przez osobę niepełnosprawną ustawodawca nie przewidział w stosunku do wydatków dokonywanych przez niepełnosprawnego osobiście. Wydaje się, iż tego rodzaju rozróżnienie sytuacji podatkowej podatników jest dosyć sztuczne, w szczególności biorąc pod uwagę fakt, iż w praktyce osoby niepełnosprawne i ich opiekunowie wzajemnie korzystają z osiąganego dochodu. W konsekwencji w celu obniżenia obciążeń podatkowych osoby opiekujące się niepełnosprawnymi mogą twierdzić, iż wydatki na rehabilitację zawsze są ponoszone osobiście przez osobę niepełnosprawną.
IZBA SKARBOWA W SZCZECINIE O ODLICZENIACH OD DOCHODU
Przeniesienie kredytu pozbawi prawa do ulgi odsetkowej
Przeniesienie kredytu na mieszkanie do innego banku spowoduje utratę prawa do nabytej wcześniej ulgi odsetkowej.
JAKI PROBLEM ROZSTRZYGNĘŁA IZBA
Podatniczka 22 kwietnia 2005 r. w Banku PKO BP uzyskała kredyt na zakup nowego mieszkania od dewelopera. 23 kwietnia 2007 r. inny bank udzielił podatniczce kredytu hipotecznego na refinansowanie kredytu zaciągniętego w PKO BP. Czy przeniesienie kredytu do innego banku będzie miało wpływ na nabyte już prawo do ulgi odsetkowej?
ODPOWIEDŹ IZBY
Zgodnie z art. 26b ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.; w brzmieniu obowiązującym w 2005 roku) od podstawy obliczenia podatku odlicza się m.in. faktycznie poniesione w roku podatkowym wydatki na spłatę odsetek od kredytu (pożyczki) udzielonego podatnikowi o nieograniczonym obowiązku podatkowym na sfinansowanie inwestycji mającej na celu zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych związanej z:
  •  budową budynku mieszkalnego albo
  •  wniesieniem wkładu budowlanego lub mieszkaniowego do spółdzielni mieszkaniowej na nabycie prawa do nowo budowanego budynku mieszkalnego albo lokalu mieszkalnego w takim budynku, albo
  •  zakupem nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od gminy albo od osoby, która wybudowała ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej, albo
  •  nadbudową lub rozbudową budynku na cele mieszkalne lub przebudową (przystosowaniem) budynku niemieszkalnego, jego części lub pomieszczenia niemieszkalnego na cele mieszkalne, w wyniku których powstanie samodzielne mieszkanie spełniające wymagania określone w przepisach prawa budowlanego.
Prawo do odliczeń daje zaciągnięcie kredytu (pożyczki) na ściśle określone inwestycje mieszkaniowe.
Przedmiotem odliczenia mogą być wyłącznie odsetki od kredytu udzielonego na sfinansowanie jednej z wymienionych inwestycji mieszkaniowych.
W zakresie omawianej ulgi nie mieszczą się natomiast odsetki od kredytu lub pożyczki udzielonych na spłatę innego kredytu nawet w sytuacji, gdy ten kolejny kredyt został przeznaczony na cele mieszkaniowe. Ponieważ zaciągnięcie kredytu w nowym banku powoduje zawarcie nowej umowy kredytowej, która dzięki otrzymanym środkom pozwala na spłatę zadłużenia wobec innego banku, a przesłanką przeniesienia kredytu do innego banku jest spłata zobowiązania wobec innego banku, który udzielił kredytu na cele mieszkaniowe, a nie na finansowanie inwestycji mieszkaniowej, dlatego takie przeniesienie powoduje utratę prawa do kontynuacji ulgi odsetkowej nawet w sytuacji, gdy dotyczy tej samej inwestycji mieszkaniowej.
Z uwagi na to, że ulga odsetkowa została zlikwidowana od początku 2007 roku, zawarcie w roku 2007 nowej umowy kredytowej, niezależnie od tego, na jaki cel został kredyt zaciągnięty, powoduje, że podatniczka nie może skorzystać z ulgi odsetkowej.
Decyzja w sprawie interpretacji prawa podatkowego dyrektora Izby Skarbowej w Szczecinie z 23 października 2007 r. (nr DPB-2.35-415003-31/07).
OPINIA
MICHAŁ BATOR
doradca podatkowy w kancelarii White & Case
Wskazana interpretacja dotyczy kontrowersji związanych z refinansowaniem kredytu udzielonego podatnikowi na zakup nowego mieszkania lub wybudowanie domu. Organy podatkowe zajmują zazwyczaj rygorystyczne i niekorzystne dla podatników stanowisko, twierdząc, że refinansowanie kredytu udzielonego przez bank na tego rodzaju inwestycję mieszkaniową powoduje utratę prawa do skorzystania z ulgi odsetkowej. Stanowisko to, mimo że prezentowane w praktyce działania wielu urzędów skarbowych, nie wynika wprost z przepisów podatkowych.
Dla podatnika celem refinansowania jest zastąpienie dotychczasowego kredytu nowym, udzielanym przez inny bank na bardziej korzystnych dla podatnika zasadach. Z gospodarczego punktu widzenia cel kredytu refinansowego jest więc taki sam, jak kredytu pierwotnego. Podatnik nie zaciąga bowiem nowego, abstrakcyjnego zobowiązania, a jedynie dąży do korzystniejszego finansowania nabycia mieszkania czy domu. Ustawowe przesłanki prawa do odliczenia ulgi odsetkowej wydają się więc być spełnione także w przypadku odsetek od kredytu refinansowego.
URZĄD SKARBOWY W PILE O LIMITACH ODLICZEŃ
Obdarowany musi wyjaśnić, jak wykorzystał darowiznę
Podatnik może odliczyć od dochodu darowiznę przekazaną na działalność charytatywno-opiekuńczą Kościoła w pełnej wysokości. Ale obdarowany musi w ciągu dwóch lat sporządzić sprawozdanie z wykorzystania otrzymanych środków.
JAKI PROBLEM ROZSTRZYGNĄŁ URZĄD
Podatnik w 2006 roku dokonał darowizny na działalność charytatywno-opiekuńczą kościoła w wysokości przekraczającej limit określony w ustawie o PIT. Wpłata została dokonana na rachunek bankowy obdarowanego, a kościół przedstawi podatnikowi sprawozdanie ze sposobu jej wykorzystania w terminie dwóch lat. Czy darowizna na działalność charytatywno-opiekuńczą kościoła przekraczająca limit określony w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych może zostać odliczona w pełnej wysokości? Jakie dane powinno zawierać sprawozdanie osoby obdarowanej?
ODPOWIEDŹ URZĘDU
W myśl art. 26 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT podstawę obliczenia podatku stanowi generalnie dochód po odliczeniu m.in. darowizn przekazanych na cele:
  •  określone w art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie organizacjom prowadzącym działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych określonych w tej ustawie, realizującym te cele,
  •  kultu religijnego
  •  w wysokości dokonanej darowizny, nie więcej jednak niż 6 proc. dochodu.
Zgodnie z art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie sfera zadań publicznych obejmuje m.in. zadania w zakresie działalności charytatywnej.
Działalność pożytku publicznego może być prowadzona również przez osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów ustaw o stosunku państwa do Kościoła katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności pożytku publicznego.
Artykuł 55 ust. 7 ustawy o stosunku państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej jest przepisem szczególnym w stosunku do przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż stanowi on, że darowizny na działalność charytatywno-opiekuńczą kościoła wyłączone są z podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym darczyńców.
Warunkiem dokonania odliczenia jest posiadanie przez darczyńcę pokwitowania odbioru darowizny przez obdarowanego oraz sprawozdania kościelnej osoby prawnej, które powinno być sporządzone w okresie dwóch lat od dnia przekazania darowizny, o przeznaczeniu darowizny na tę działalność.
Zatem darowizny przekazane na działalność charytatywno-opiekuńczą Kościoła katolickiego - podlegają odliczeniu od dochodu w pełnej wysokości, jednak przy spełnieniu opisanych, dwóch przesłanek.
W przypadku odliczeń darowizn, począwszy od 2006 roku, odliczenie stosuje się, jeżeli kwota darowizny jest udokumentowana dowodem wpłaty na rachunek bankowy obdarowanego, a w przypadku darowizny innej niż pieniężna dokumentem, z którego wynika wartość darowizny, a także oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu.
Warunkiem koniecznym do zachowania ulgi jest sprawozdanie osoby kościelnej o przeznaczeniu darowizny. Sprawozdanie jest szczegółowym zdaniem sprawy z czegoś, opisem jakichś zdarzeń, wypadków, opisem, raportem, przedstawieniem przebiegu jakiejś działalności. Powinno być sporządzone z dokładnością, która pozwoli na kontrolę opisanych w nim faktów i zdarzeń, bowiem ogólny opis przeznaczenia darowizny nie jest sprawozdaniem, a zatem nie spełnia ustawowego wymogu.
Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego naczelnika Urzędu Skarbowego w Pile z 2 lutego 2007 r. (nr DD/415-53/06).
OPINIA
MAREK GADACZ
doradca podatkowy w PricewaterhouseCoopers
Po wyroku NSA z 2005 roku organy skarbowe w zasadzie nie kwestionują już prawa podatnika do pełnego odliczenia od dochodu darowizny na działalność charytatywno-opiekuńczą kościoła (wcześniej były wątpliwości, jeżeli darowizny przekraczały limity określone w ustawie o PIT). Niemniej jednak podatnicy muszą pamiętać, że skorzystanie z odliczenia uwarunkowane jest posiadaniem sprawozdania sporządzonego przez obdarowanego o rozdysponowaniu darowizny na działalność charytatywno-opiekuńczą. Takie sprawozdanie musi powstać w ciągu dwóch lat od przekazania darowizny. Jednak z uwagi na brak ustawowej definicji sprawozdania w praktyce pojawić się mogą kłopoty dotyczące formy i zakresu takiego dokumentu. Posłużenie się w tym względzie definicją słownikową wydaje się być akceptowalnym rozwiązaniem. Niemniej jednak wyegzekwowanie szczegółowego rozdysponowania środków przez obdarowanego może być utrudnione szczególnie po dwóch latach od przekazania darowizny. Dlatego z jednej strony podatnik powinien starać się ustalić z obdarowanym sposób wykorzystania darowizny i poprosić go o odpowiedni dokument z drugiej strony miejmy nadzieję, że urzędy nie będą zanadto restrykcyjnie podchodzić do szczegółowości sprawozdania szczególnie, że chodzi o pomoc najbardziej potrzebującym.
URZĄD SKARBOWY POZNAŃ-NOWE MIASTO O USTALANIU PODSTAWY OPODATKOWANIA
Internetu z pakietu nie można odliczyć w rocznym PIT
Podatnik, który korzysta z internetu w ramach większego pakietu i ponosi z tego tytułu jedną opłatę, nie może wydatków na samą sieć odliczyć w zeznaniu podatkowym.
JAKI PROBLEM ROZSTRZYGNĄŁ URZĄD
Podatnicy w lokalu będącym miejscem ich zamieszkania korzystają z usługi multipakiet Telekomunikacji Polskiej, będącej połączeniem następujących usług: neostrada, telefonii internetowej oraz videostrady. Dostawca tych usług pobiera zryczałtowaną opłatę multipakiet oraz odrębne opłaty za wykonane rozmowy. Czy korzystanie z multipakietu Telekomunikacji Polskiej mieści się w pojęciu użytkowania sieci internet, a tym samym, czy poniesione z tego tytułu wydatki (opłata ryczałtowa i opłata za wykonane rozmowy telefonii internetowej) podlegają odliczeniu od dochodu w ramach ulgi internetowej?
ODPOWIEDŹ URZĘDU
Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6a ustawy o PIT podatnicy mają prawo do odliczenia ponoszonych przez nich wydatków z tytułu użytkowania sieci internet w lokalu (budynku) będącym miejscem zamieszkania podatnika w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 760 zł.
Celem ustawodawcy było umożliwienie podatnikom częściowego zrekompensowania wzrostu wydatków na internet, spowodowanych proponowanym objęciem usług internetowych 22-proc. stawką VAT.
W omawianym przypadku w ramach multipakietu Telekomunikacji Polskiej oprócz usługi dostępu do internetu - neostrada wykonane zostaną również inne usługi, m.in. telefonii internetowej oraz videostrady. Wymieniona oferta obejmująca ponadto możliwość korzystania m.in. z wypożyczalni filmów, korzystania z drugiej niezależnej linii telefonicznej czy też wystawienia jednego rachunku za wszystkie usługi świadczone przez Telekomunikację Polską wzbogaca propozycję handlową dostarczającego usługę. Oczywistym jest, że usługi związane są z szeroko rozumianym pojęciem użytkowania sieci internet, jednak okoliczność oferowania ich przez sprzedającego usługę w ramach tzw. pakietu usług, obarczonych, zgodnie z oświadczeniem podatników, pojedynczą zryczałtowaną opłatą obejmującą cały multipakiet oraz odrębnymi opłatami za wykonane rozmowy (różnymi od opłaty za sam dostęp do internetu), wskazuje, że przedmiotem umowy jest zestaw oferowanych przez sprzedającego usług, przekraczających zwykłe użytkowanie sieci internet.
W konsekwencji korzystanie przez podatników z usługi multipakietu bez wyraźnego wyszczególnienia opłaty za bezpośredni dostęp do sieci internet, nie uprawnia ich do odliczenia od podatku wydatków z tytułu użytkowania sieci internet.
Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego naczelnika Urzędu Skarbowego Poznań-Nowe Miasto z 5 września 2007 r. (nr ZF/415-29/07).
OPINIA
MARCIN BIERNACKI
prezes zarządu firmy Biernacki w Krakowie
Multipakiet Telekomunikacji Polskiej jest zintegrowaną usługą łączącą telewizję cyfrową, wideo na życzenie, internet i telefonię internetową. Według organu wydającego interpretację niemożność skorzystania z ulgi internetowej wynika przede wszystkim z braku wyszczególnienia na fakturze VAT kwoty przypadającej na korzystanie z sieci internet. W omawianej sytuacji należałoby przede wszystkim ustalić techniczną stronę świadczonej przez Telekomunikację Polską usługi. Jeśli okazałoby się, że zarówno usługa telewizji cyfrowej, jak i wypożyczalni filmów są usługami świadczonymi za pomocą sieci internet, wtedy prezentowaną interpretację należałoby jednoznacznie uznać za błędną. Internet jest przecież specyficznym medium oferującym bardzo szeroki wachlarz usług czy możliwości, a ustawodawca nie ograniczył w żaden sposób prawa do dokonania odliczenia od formy korzystania z sieci. W tym kontekście stwierdzenie naczelnika, że omawiana usługa wykracza poza zwykłe użytkowanie sieci internet, należałoby potraktować jako nadinterpretację przepisów.
Przygotowała EWA MATYSZEWSKA
Joanna Gałęza, starszy konsultant w Accreo Taxand / DGP
Michał Grzybowski, starszy menedżer, doradca podatkowy w Ernst & Young / DGP
Katarzyna Bieńkowska, doradca podatkowy w Dewey & LeBoeuf / DGP
Paweł Jabłonowski, doradca podatkowy w Kancelarii Prawnej Chałas i Wspólnicy / DGP
Tomasz Rysiak, prawnik z kancelarii Magnusson / DGP
Michał Bator, doradca podatkowy w kancelarii White & Case / DGP
Marek Gadacz, doradca podatkowy w PricewaterhouseCoopers / DGP
Marcin Biernacki, prezes zarządu firmy Biernacki w Krakowie / DGP