Oferty kolonii czy obozów są tak bogate, że z wysłaniem dziecka na wypoczynek rodzice nie mają żadnych problemów. Podatnicy zajmujący się świadczeniem tego typu usług mają jednak pewne obowiązki podatkowe, również w zakresie podatku od towarów i usług.
Podstawa opodatkowania
Zgodnie z generalną zasadą, podstawą opodatkowania przy świadczeniu usług turystyki jest kwota marży pomniejszona o kwotę należnego podatku. Przez marżę rozumie się różnicę między kwotą należności, którą ma zapłacić nabywca usługi, a ceną nabycia przez podatnika towarów i usług od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty. Warto tu wyjaśnić, że przez usługi dla bezpośredniej korzyści turysty rozumie się usługi stanowiące składnik świadczonej usługi turystyki, a w szczególności transport, zakwaterowanie, wyżywienie, ubezpieczenie. Wskazane regulacje stosuje się, w przypadku gdy podatnik:
  •  ma siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium kraju,
  •  działa na rzecz nabywcy usługi we własnym imieniu i na własny rachunek,
  •  przy świadczeniu usługi nabywa towary i usługi od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty,
  •  prowadzi ewidencję, z której wynikają kwoty wydatkowane na nabycie towarów i usług od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty, oraz posiada dokumenty, z których wynikają te kwoty.
Trzeba tu podkreślić, że usługa turystyczna (w tym również organizacja kolonii) może składać się z wielu usług składowych, np. usługi transportowej, usługi zakwaterowania, wyżywienia itp. Wszelkie usługi wchodzące w skład pakietu sprzedawanego podróżnemu uznaje się za pojedynczą usługę świadczoną na rzecz nabywcy, którym jest konkretny podróżny.
Usługi własne
W przypadku gdy przy świadczeniu usługi turystyki podatnik oprócz usług nabywanych od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty część świadczeń w ramach tej usługi wykonuje we własnym zakresie (usługi własne), odrębnie ustala się podstawę opodatkowania dla usług własnych i odrębnie w odniesieniu do usług nabytych od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty. Usługi własne, np. usługi transportowe, jako część usługi turystyki podlegają opodatkowaniu według zasad ogólnych.
Wysokość podatku
Świadczenie usług turystycznych opodatkowane jest stawką VAT w wysokości 22 proc. Jednak w ustawie o VAT przewidziana została preferencyjna stawka dla usług turystycznych, uzależniona od miejsca ich świadczenia. Usługi turystyki podlegają opodatkowaniu stawką VAT w wysokości 0 proc., jeżeli usługi nabywane od innych podatników dla bezpośredniej korzyści są świadczone poza terytorium Wspólnoty. W sytuacji gdy usługi nabywane od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty są świadczone zarówno na terytorium Wspólnoty, jak i poza nim, to usługi turystyki podlegają opodatkowaniu stawką podatku w wysokości 0 proc. tylko w części, która dotyczy usług świadczonych poza terytorium Wspólnoty. Stawkę zerową mogą zastosować przedsiębiorcy, którzy posiadają dokumenty potwierdzające świadczenie tych usług poza UE.
Gdy usługi te są usługami transportu międzynarodowego, świadczonymi środkami transportu morskiego lub lotniczego, usługi te dla opodatkowania stawką podatku w wysokości 0 proc. usług turystyki uznaje się za świadczone poza terytorium Wspólnoty.
W niektórych przypadkach podatnicy świadczący usługi turystyczne będą mogli także stosować stawkę VAT w wysokości 7 proc. Przykładowo, w poz. 140 załącznika nr 3 do ustawy o VAT (wykaz towarów i usług, opodatkowanych stawką podatku w wysokości 7 proc.) wymienione zostały usługi świadczone przez obiekty noclegowe turystyki oraz inne miejsca krótkotrwałego zakwaterowania, z wyłączeniem usług zakwaterowania w bursach, internatach i domach studenckich (PKWiU ex 55.23.15), tj. PKWiU ex 55.20.
Z kolei ze zwolnienia z VAT korzystają usługi obozów, kolonii lub usługi o podobnym charakterze, organizowane przez szkoły i inne jednostki objęte ustawą o systemie oświaty, świadczone wyłącznie na rzecz dzieci i młodzieży z tych szkół i jednostek.
Podobnie ze zwolnienia korzystają usługi świadczone przez obozowiska dla dzieci w zakresie, w jakim są one wykonywane w ramach odpłatnej i nieodpłatnej działalności pożytku publicznego przez organizacje posiadające status organizacji pożytku publicznego (PKWiU ex 55.23.11).
PRZYKŁAD
CZY USTALAĆ MARŻĘ
Podatniczka prowadzi działalność polegającą na pośrednictwie w sprzedaży usług turystycznych, świadczonych na rzecz i w imieniu organizatorów, za które otrzymuje wynagrodzenie w formie prowizji. Podstawą opodatkowania przy wykonywaniu usług turystyki jest kwota marży pomniejszona o kwotę należnego podatku. Przez marżę rozumie się różnicę między kwotą należności, którą ma zapłacić nabywca usługi, a ceną nabycia przez podatnika towarów i usług od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty. Zatem w przypadku podatniczki nie występują zdarzenia, jakimi są nabycie i odsprzedaż usług turystycznych. W związku z tym nie występuje także marża. Podstawą opodatkowania świadczonych przez podatniczkę usług jest prowizja otrzymana od organizatorów imprez turystycznych. W związku z tym podatniczka jest uprawniona do obniżania podatku należnego i zwrotu różnicy podatku na zasadach ogólnych.
CO ZAWIERA FAKTURA VAT MARŻA
  •  imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy,
  •  numery identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy (faktury wystawiane na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w formie indywidualnych gospodarstw rolnych mogą nie zawierać NIP-u nabywcy),
  •  dzień, miesiąc i rok albo miesiąc i rok dokonania sprzedaży, datę wystawienia i numer kolejny faktury, w tym przypadku podatnik może podać na fakturze miesiąc i rok dokonania sprzedaży w przypadku sprzedaży o charakterze ciągłym,
  •  nazwę towaru lub usługi,
  •  jednostkę miary i ilość sprzedanych towarów lub rodzaj wykonanych usług,
  •  kwotę należności ogółem wraz z należnym podatkiem wyrażoną cyframi i słownie,
  •  oznaczenie Faktura VAT marża.
CZY WYKAZYWAĆ KWOTĘ PODATKU
Faktury podatnika świadczącego usługi turystyczne korzystającego ze szczególnej procedury opodatkowania marży nie zawierają wyszczególnionej kwoty podatku.
EWA MATYSZEWSKA
ewa.matyszewska@infor.pl
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 119 oraz poz. 14 załącznika nr 3 i poz. 7a załącznika nr 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).
■ Par. 4c oraz par. 8 ust. 1 pkt 17 rozporządzenia ministra finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 97, poz. 970 z późn. zm.).
■ Par. 9 ust. 9 rozporządzenia ministra finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 95, poz. 798 z późn. zm.).