Za dwa tygodnie święta wielkanocne. To dobra okazja na obdarowanie pracowników. Z takiego założenia wychodzi wielu pracodawców, którzy kupują już prezenty dla swoich podwładnych. Wśród najchętniej nabywanych upominków dominują bony towarowe, kupony oraz karty przedpłacone. Eksperci ostrzegają – nie każdy podarunek od szefa będzie zwolniony z podatku. Przykładowo wartość bonu zostanie doliczona do przychodu pracownika i opodatkowana. Przekazana gotówka będzie zwolniona z PIT. Ale tylko w granicach limitu.
Wybór pracodawców...
Z informacji firm zajmujących się sprzedażą świadczeń pozapłacowych wynika, że Wielkanoc jest jedną z głównych okazji do przekazania pracownikom świadczeń pozapłacowych w Polsce. Robert Lech, dyrektor generalny Sodexo Motivation Solutions, wskazuje, że co piąty pracodawca właśnie wtedy wręcza zatrudnionym dodatkowy benefit.
– Wszystko po to, by zmotywować pracownika, zasilić jego domowy budżet i podkreślić jego wartość dla organizacji – tłumaczy Robert Lech.
Dodaje, że badania potwierdzają, że ponad 1/3 polskich firm zamawia bony i kupony podarunkowe.
Z innych badań – przeprowadzonych na zlecenie Edenred (badanie przeprowadzone przez 4P Research Mix metodą CATI w sierpniu 2010 r. na reprezentatywnej próbie 750 firm posiadających ZFŚS) – wynika, że blisko 60 proc. pracodawców wydaje środki z ZFŚS na kupony podarunkowe.
– Udział wydatków z ZFŚS przeznaczanych na kupony podarunkowe w polskich przedsiębiorstwach zajmuje drugie miejsce po wydatkach na wypoczynek – podaje Karolina Sobczak, menedżer w Edenred.
Mówi również, że 95 proc. polskich pracodawców stosujących kupony podarunkowe wręcza je pracownikom z okazji Bożego Narodzenia, a 58 proc. z okazji Wielkanocy.
– 8 proc. pracodawców deklaruje wzrost wydatków z ZFŚS w 2011 r., aby spełnić oczekiwania i zadowolić swoich pracowników – stwierdza Karolina Sobczak.
Adam Kompowski, prezes zarządu Bonus Systems Polska, zauważa, że duża część pracodawców, którzy chcą nagrodzić swoich pracowników, wręczy im bony towarowe lub przedpłacone karty płatnicze, które – jego zdaniem – są w Polsce najpopularniejszą formą świadczeń pozapłacowych.
Do nieco innych wniosków dochodzi Adam Kędzierski, dyrektor handlowy Benefit Systems. Według niego pracodawcy odchodzą od przyznawania pracownikom upominków świątecznych w formie czysto finansowej. Coraz większą rolę odgrywa wsparcie finansowe nowoczesnych form spędzania wolnego czasu, takich jak: aktywność sportowo-rekreacyjna, wizyta w spa, turystyka i wypoczynek, bilety do kina itp.
– Przed Wielkanocą firmy często decydują się na zakup świadczeń, które w krajach wysoko rozwiniętych noszą miano benefitów elastycznych – tłumaczy Adam Kędzierski.
Wyjaśnia, że dla pracodawcy elastyczny sposób motywowania pracowników to sposób na zwiększenie ich efektywności i satysfakcji, wzmocnienie lojalności, a czasami nawet obniżenie absencji chorobowej.

...zgodny z oczekiwaniami

Z sondy przeprowadzonej przez „DGP” wśród 20 pracowników w różnych firmach wynika, że najlepszym podarunkiem od szefa jest dla nich gotówka. Jeśli taka forma nie może przez firmę być zrealizowana, to odpowiada im też bon.
Te opinie nie dziwią Karoliny Sobczak. Zauważa ona, że pracownicy obdarowani kuponami mogą podreperować budżet wielkanocny, przeznaczając wartość świadczenia na zakupy świąteczne. Z drugiej strony kupony nie ograniczają wyboru do produktów lub usług codziennego użytku, oferując zróżnicowane opcje zakupowe w dowolnej kategorii, dzięki czemu finalny wybór prezentu jest zgodny z indywidualnymi potrzebami zróżnicowanych grup pracowników.
– Nominał kuponu podarunkowego to tylko część wartości świadczenia – razem z kuponami pracownicy otrzymują np. rabaty, aby finalna realizacja świadczenia była bardziej atrakcyjna – dodaje menedżer z Edenred. Zniżki sięgające kilkudziesięciu procent pozwalają zrealizować bony w korzystniejszej cenie w porównaniu do świadczenia w postaci gotówki.



Pracownik zapłaci PIT...

Wraz z przekazaniem prezentu pracownikowi trzeba pamiętać o obowiązkach podatkowych.
Anna Tołwińska, ekspert w firmie doradczej KPMG, wyjaśnia, że zakup bonów towarowych firma może sfinansować z bieżących środków obrotowych lub z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (ZFŚS).
Zgodnie z art. 21 ust.1 pkt 67 ustawy o PIT (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 z późn. zm.) wolna od podatku jest wartość rzeczowych świadczeń oraz świadczeń pieniężnych otrzymanych przez pracownika, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych – do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym 380 zł.
– Wszelkie świadczenia rzeczowe ponad tę kwotę stanowić będą dla pracownika dochód opodatkowany – ostrzega Anna Tołwińska.
Zaznacza też, że rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony oraz inne znaki uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.
– W związku z tym pracodawca od całej wartości przyznanych bonów zobowiązany jest do poboru zaliczki na podatek dochodowy – przypomina nasza rozmówczyni z KPMG.
Grzegorz Bącik, starszy asystent w MDDP Doradztwo Podatkowe, podpowiada, że pracodawca w rozliczeniu za miesiąc, w którym przekazał pracownikowi bony, doliczy ich wartość do przychodu oraz pobierze zaliczkę na podatek.
– Po zakończeniu roku podatkowego, do końca lutego kolejnego roku, pracodawca wystawi PIT-11, obejmującą oprócz wynagrodzenia także wartość bonów – radzi Grzegorz Bącik. Pracownik na tej podstawie rozliczy podatek w zeznaniu rocznym składanym za rok podatkowy.
Od wartości bonów sfinansowanych w całości ze środków ZFŚS nie nalicza się natomiast składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.
Istnieje jeszcze możliwość przekazania świadczeń finansowanych z ZFŚS w formie kart przedpłaconych. Grzegorz Bącik dodaje, że zgodnie z obecnym stanowiskiem organów podatkowych mieszczą się one w kategorii świadczeń pieniężnych wolnych od podatku.
Z konsekwencji podatkowych zdają sobie sprawę firmy oferujące m.in. bony czy karty przedpłacone. Adam Kompowski z Bonus Systems Polska podkreśla, że zwolnienie z PIT do 380 zł dotyczy gotówki oraz środków przekazywanych w formie przedpłaconej karty płatniczej Visa lub MasterCard. Nie obejmuje bonów.
– Wręczając bony, pracodawca musi opodatkować pracownika, który po odliczeniu podatku dostaje w rezultacie mniejszą kwotę – argumentuje Adam Kompowski.

...i skorzysta ze zwolnienia

Dla skorzystania ze zwolnienia z PIT przy przekazywaniu podarunków dla pracowników muszą zostać spełnione warunki określone w ustawie o PIT, a także cele socjalne wskazane w ustawie o ZFŚS.
Anna Tołwińska tłumaczy, że przyznanie świadczeń z ZFŚS, w tym np. bonów, powinno być zróżnicowane w zależności od sytuacji życiowej, materialnej oraz rodzinnej pracowników. Takie bowiem warunki przewiduje ustawa o ZFŚS. Pracodawca nie powinien zatem ustalać warunków przyznania świadczeń według wybranych przez siebie kryteriów z pominięciem tej zasady.
– Kryterium socjalne nie musi być uwzględniane w sytuacji, gdy źródłem finansowania świadczeń nie są środki ZFŚS. W takim przypadku podatek oraz składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne będą należne, tak jak od pozostałych składników wynagrodzenia – wyjaśnia Anna Tołwińska.

Firma rozliczy koszty i VAT

Prezenty dla pracowników w rozliczeniach z fiskusem muszą uwzględnić też pracodawcy. Izabela Ścierska-Kulma, starszy konsultant w zespole FMCG w Dziale Doradztwa Podatkowego Deloitte, zwraca uwagę, że podstawową kwestią podatkową dla pracodawców jest możliwość zaliczenia wydatków związanych z nabyciem prezentów do kosztów podatkowych.
– Jeżeli prezenty są finansowane z ZFŚS, to nie mogą być kosztem – stwierdza Izabela Ścierska-Kulma.
Jeżeli ich zakup został pokryty środkami obrotowymi, to ustawa o CIT (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.) nie zawiera żadnego przepisu, który by tego zakazywał. Pytanie jednak, czy taki wydatek pozostaje w związku z przychodem pracodawcy.
– Organy podatkowe co do zasady uznają, że tak – uspokaja Izabela Ścierska-Kulma.
Pracodawcy przekazujący prezenty rzeczowe powinni także pamiętać o znowelizowanej od 1 kwietnia 2011 r. ustawie o VAT (Dz.U. z 2004 r. nr 54, poz. 535 z późn. zm.). Zgodnie z tymi regulacjami wszelkie nieodpłatne przekazanie towarów należących do przedsiębiorstwa podlega opodatkowaniu, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy ich nabyciu.