Wpłaty dokonywane przez syndyka nie mogą być przez organ podatkowy zaliczone proporcjonalnie na zaległość podatkową i odsetki. Odsetki, pomimo ich charakteru ubocznego i pochodnego względem wierzytelności głównej, nie dzielą losu tej należności.

STAN FAKTYCZNY
Przedmiotem sporu w sprawie było rozliczenie wpłat syndyka masy upadłości - na podstawie art. 55 par. 2 Ordynacji podatkowej - na zaległości podatkowe z tytułu zaliczek w podatku dochodowym od osób fizycznych oraz na wynikające z ich nieuiszczenia w terminie odsetki.
UZASADNIENIE
Naczelny Sąd Administracyjny zauważył m.in., że podatki należne po ogłoszeniu upadłości oraz (stanowiące jedną z ich możliwych konsekwencji) odsetki od zaległości podatkowych zarówno w prawie podatkowym, jak i w prawie upadłościowym nie są normatywnie i pojęciowo tożsame. W prawie upadłościowym podlegają realizacji w różnych kategoriach kolejności zaspokojenia. Odsetki podatkowe nie są kosztem postępowania upadłościowego i nie dotyczy ich regulacja prawna zaspokajania podatków należnych po ogłoszeniu upadłości w pierwszej kategorii oraz w miarę posiadanych funduszy niezwłocznie.
Przepis art. 55 par. 2 Ordynacji podatkowej nie zawiera w swej treści jakichkolwiek odniesień do prawa upadłościowego. Więc w ocenie NSA chociażby z tego powodu nie zmienia obowiązujących w nim zasad i kategorii kolejności zaspokojenia wierzycieli. W tym również na korzyść jednego z nich, to jest na rzecz beneficjenta należnych na podstawie prawa podatków.
Jak podkreślił NSA podatki związane z czynnościami syndyka, z racji zaliczenia ich do kosztów postępowania upadłościowego, nie tylko są uprzywilejowane w ten sposób, że są ustawowo wpisane do pierwszej kategorii kolejności zaspokojenia, ale też podlegają realizacji niezwłocznie w miarę posiadanych funduszy. Inne podatki, to jest powstałe przed ogłoszeniem upadłości, mieszczą się również w wysokiej, bo drugiej kategorii. Oznacza to z jednej strony ich uprzywilejowanie, z drugiej jednak niemożność innego traktowania aniżeli pozostałych należności w tej samej kategorii. W ramach tej samej kategorii wierzytelności nie mogą być różnicowane, i to ze skutkiem pokrzywdzenie bądź uprzywilejowania określonych wierzycieli.
Z tych powodów, zdaniem NSA, brak jest dostatecznego uzasadnienia, aby podatki należące do pierwszej i drugiej kategorii kolejności zaspokajania wierzycieli realizowane były wspólnie z odsetkami od nich, które zalicza do kategorii czwartej. Odsetki, pomimo ich charakteru ubocznego i pochodnego względem wierzytelności głównej, nie dzielą losu tej należności. Z jednoznacznie wyrażonej woli ustawodawcy zaliczone zostały do innej, odrębnej kategorii zaspokojenia, niższej, a więc gorszej od tej, w której ma być zaspokojona wierzytelność.
Wyrok 7 sędziów NSA z 18 czerwca 2007 r., niepublikowany
SYGN. AKT II FPS 6/06
Przygotowała ALEKSANDRA TARKA