Zgodnie z treścią art. 44 ust. 6b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnicy prowadzący działalność gospodarczą mogą dokonywać wpłat zaliczek miesięcznych w ciągu roku podatkowego w formie uproszczonej w wysokości 1/12 kwoty podatku obliczonej według skali obowiązującej w danym roku podatkowym od dochodu uzyskanego z pozarolniczej działalności gospodarczej wykazanego z zeznaniu rocznym złożonym:
  • w roku podatkowym poprzedzającym dany rok podatkowy albo
  • w roku podatkowym poprzedzającym dany rok podatkowy o dwa lata, w sytuacji gdy podatnik w poprzednim roku nie wykazał dochodu lub jego dochód z działalności gospodarczej nie przekroczył kwoty 2790 zł.
Jeśli także i w tym roku podatnik nie osiągnął dochodu przekraczającego wspomnianą wyżej wartość, wpłaty zaliczek na podatek dochodowy w formie uproszczonej nie będą możliwe.
Podatnicy rozliczający się według stawki liniowej, mają także możliwość dokonywania wpłat zaliczek na podatek dochodowy w formie uproszczonej przy zastosowaniu stawki 19 proc.
Konieczne pisemne zawiadomienie
W celu skorzystania z omawianej formy uiszczania zaliczek, podatnik zobowiązany jest do 20 lutego roku podatkowego, w którym po raz pierwszy ma zamiar z niej skorzystać, pisemnie zawiadomić właściwego naczelnika urzędu skarbowego o wyborze tej formy. Zaliczki miesięczne za okres od stycznia do listopada uiszcza się w terminie do 20 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Wpłaty zaliczki grudniowej należy dokonać do 20 grudnia roku podatkowego. Do 30 kwietnia następnego roku natomiast konieczne jest złożenie zeznania rocznego o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty).
Obowiązkowe przez minimum pełny rok
Warto zwrócić uwagę, iż o ile podatnik nie chce rezygnować ze stosowania tej formy zapłaty zaliczek, nie ma konieczności corocznego zawiadamiania organu podatkowego o jej wyborze. Stosownie do art. 44 ust. 6d ustawy, zawiadomienie to dotyczy również lat następnych, chyba że podatnik, w terminie do 20 lutego roku podatkowego, zawiadomi na piśmie właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z uproszczonej formy wpłacania zaliczek. Należy jednak zaznaczyć, iż w świetle art. 44 ust. 6c pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnik, który złożył zawiadomienie o wyborze uproszczonej formy zapłaty zaliczek, obowiązany jest stosować ją przez cały rok podatkowy.
Kwestia ta dokładnie wyjaśniona została w piśmie Pierwszego Urzędu Skarbowego w Białymstoku z 12 lipca 2005 r., sygn. ROXV/443/PDOF/376/4/JS/05. Organ podatkowy zajął stanowisko, iż jeśli do 20 lutego 2005 r. podatnik nie zawiadomił właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z tej formy wpłacania zaliczek, to obowiązany był stosować uproszczoną formę wpłacania zaliczek przez cały rok 2005, niezależnie od formy, w jakiej prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą. Wybór uproszczonej formy wpłacania zaliczek na podatek dochodowy dotyczy bowiem rozliczania podatku dochodowego od wszelkich osiąganych w roku podatkowym dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, czy to prowadzonej samodzielnie, czy w formie spółki lub spółek niemających osobowości prawnej, czy też równocześnie w kilku różnych formach.
Dochód sprzed dwóch lat
Urząd Skarbowy w Biłgoraju w postanowieniu z 29 marca 2006 r., sygn. PO/415-1/06 wskazuje, iż ustawodawca nie przewiduje swobody w wyborze przez podatnika roku podatkowego, którego dochód (nie podatek) będzie stanowić podstawę obliczenia miesięcznej zaliczki opłacanej w formie uproszczonej, co rozstrzygnął w art. 44 ust. 6b. Skoro podatnik zamierza wybrać tę formę jej wpłacania od 2006 roku, w pierwszej kolejności należy - dla jej obliczenia - uwzględnić dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej wykazany w zeznaniu złożonym w roku podatkowym poprzedzającym dany rok podatkowy, a zatem wynikający z zeznania podatkowego złożonego w 2005 roku, za 2004 rok. Dopiero jeżeli w tym zeznania (za 2004 rok) podatnik nie wykazał dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej, albo wykazał dochód w wysokości nieprzekraczającej 2790 zł - do wyliczenia kwoty zaliczki uwzględnia się dochód uzyskany z tego źródła, wykazany w zeznaniu złożonym w roku podatkowym poprzedzającym dany rok podatkowy o dwa lata (tj. w zeznaniu złożonym w 2004 za rok 2003). Jeżeli w zeznaniu za 2003 rok podatnik nie wykazał dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej, albo wykazał dochód z tego źródła w wysokości nieprzekraczającej 2790 zł, nie są w ogóle możliwe wpłaty zaliczek w uproszczonej formie.
Podsumowując, jeśli podatnik zainteresowany jest uiszczaniem zaliczek na podatek dochodowy w roku 2008 w formie uproszczonej, w pierwszej kolejności powinien on wziąć pod uwagę wysokość swojego dochodu uzyskanego w roku 2006 wykazanego w zeznaniu złożonym w roku 2007, lub w drugiej kolejności dochodu uzyskanego w roku 2005 wykazanego w zeznaniu złożonym w roku 2006.
KONIECZNE OŚWIADCZENIE
W celu skorzystania z uproszczonej formy zapłaty zaliczek na podatek dochodowy w 2008 roku, do 20 lutego konieczne będzie złożenie oświadczenia o wyborze tej metody. Pisemne zawiadomienie należy złożyć do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.
PRZYKŁAD
JAK OBLICZYĆ ZALICZKĘ
Osoba fizyczna, prowadząca działalność gospodarczą, opłaca podatek dochodowy na zasadach ogólnych.
W ostatnich latach podatnik uzyskał następujące dochody:
  • 2006 r. - 59 000 zł
  • 2005 r. - 69 967 zł
  • 2004 r. - 65 015 zł
Od roku 2007 zamierzał on skorzystać z uproszczonej formy wpłacania zaliczek. W terminie do 20 lutego 2007 r. złożył stosowne zawiadomienie do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.
Kwotę zaliczki należało obliczyć w następujący sposób:
  • podstawą obliczenia zaliczek na 2007 rok jest dochód wykazany w zeznaniu za 2005 rok w kwocie 69 967,00 zł,
  • następnie należy obliczyć podatek według skali określonej w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obowiązującej w 2007 roku, Podatek wyniesie 7674,41 zł + 30 proc. nadwyżki ponad 43 405 zł, tj. 7968,60 zł, razem 15 643,01 zł,
  • kwotę podatku należy podzielić przez 12,
  • zaliczka na podatek dochodowy do zapłaty w roku 2007 wynosi 1304 zł miesięcznie.
Należy pamiętać, iż podatnikowi przysługuje ponadto prawo odliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne, opłaconej w danym miesiącu 2007 roku zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, ale do wysokości nieprzekraczającej 7,75 proc. podstawy wymiaru tej składki.
Na zakończenie warto ponadto wskazać, iż z uproszczonej formy wpłacania zaliczek na podatek dochodowy mogą korzystać także osoby prawne. Odpowiednie regulacje zostały określone w art. 25 ust. 7 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.
KRZYSZTOF KOŚLICKI
krzysztof.koslicki@infor.pl
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 44 ust. 6b-6i ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
■ Art. 25 ust. 7 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.).