Jeśli usługa nabycia wierzytelności podlega opodatkowaniu VAT, to jest ona wyłączona spod opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
JAKI PROBLEM ROZSTRZYGNĘŁA IZBA
Spółka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej planuje nabywać wierzytelności innych podmiotów z tytułu umów kredytowych i innych usług finansowych. W grupie potencjalnych cedentów będą występować banki, instytucje kredytowe oraz ich oddziały, siedziby podmiotów sprzedających wierzytelności będą znajdować się w Polsce lub w innych krajach członkowskich Unii Europejskiej. Wierzytelności będące przedmiotem transakcji będą wierzytelnościami własnymi tych podmiotów. Spółka, nabywając przedmiotowe wierzytelności, będzie stawała się podmiotem uprawnionym do realizacji postanowień umów we własnym imieniu (w tym m.in. do domagania się płatności wymagalnych w danym momencie kwot wynikających z umowy). Jako wierzyciel będzie mogła nie skorzystać z tego prawa, a nawet od niego odstąpić (np. poprzez zwolnienie z długu), będzie mogła także dokonać dalszej odsprzedaży wierzytelności. Czy w przypadku gdy spółka będzie nabywała wierzytelności innych podmiotów w formie bezzwrotnej cesji, to transakcja tego typu będzie podlegała wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych?
ODPOWIEDŹ IZBY
Wierzytelność jest prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego. Zakup wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie lub w celu dalszej ich sprzedaży mieści się w zakresie usług pośrednictwa finansowego - sklasyfikowanych według polskiej klasyfikacji wyrobów i usług w sekcji J ex (65-67). W tak pojmowanej usłudze mieści się cywilnoprawna instytucja przelewu wierzytelności (cesji) podlegająca na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy zawartej między zbywcą wierzytelności (cedentem), a jej nabywcą (cesjonariuszem).
Oznacza to, że w takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę pośrednictwa finansowego, której celem jest uwolnienie sprzedawcy od ciężaru egzekwowania wierzytelności.
Zatem usługa nabycia wierzytelności podlega VAT i w przypadku, gdy spółka będzie nabywała wierzytelności innych podmiotów w formie bezzwrotnej cesji w myśl przepisów art. 509 kodeksu cywilnego, transakcje te będą podlegały wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 14 sierpnia 2008 r. (nr IPPB2/436-185/08-5/MZ)