Zagraniczne fundusze inwestycyjne nie rozliczają podatku od zysków kapitałowych za uczestnika. Podatnik sam musi wykazać zryczałtowany podatek dochodowy w PIT.
Dochody, których źródłem są fundusze kapitałowe, w tym zagraniczne fundusze inwestycyjne, na podstawie ustawy o PIT (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.) są obciążone 19-proc. podatkiem. W przypadku uczestnictwa w funduszach zarządzanych przez polskie towarzystwa to one naliczają i odprowadzają właściwy podatek. Uczestnik otrzymuje do dyspozycji kwoty już opodatkowane i nie wykazuje ich w zeznaniu rocznym.
Inaczej jest w przypadku rejestrów jednostek uczestnictwa prowadzonych przez zagraniczne instytucje, które nie mają obowiązku rozliczenia tego podatku. Jak mówi Michał Staszkiewicz, menedżer z Franklin Templeton Investments, fundusze Franklin Templeton podlegają prawu podatkowemu Luksemburga i w związku z tym nie pobierają i nie odprowadzają podatku zgodnie z polskimi przepisami podatkowymi.

Rozliczenie samodzielne

Monika Ławnicka, konsultant w Accreo Taxand, wyjaśnia, że w przypadku umorzenia jednostek w zagranicznym funduszu przepisy ustawy o PIT stosuje się jednak z uwzględnieniem regulacji zawartych w odpowiedniej umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania, jeżeli Polska zawarła taką umowę z krajem, z którego pochodzi dochód.
– Na gruncie takich umów dochód tego typu traktowany jest jako dochód z kapitału i podlega opodatkowaniu tylko w kraju zbywcy, czyli w omawianym przypadku w Polsce. Podatnik musi więc samodzielnie rozliczyć właściwy podatek w rocznym zeznaniu podatkowym – dodaje Monika Ławnicka.

Odpowiednie zeznanie

Jak tłumaczy Monika Ławnicka, rodzaj formularza, w którym wykazywany jest obliczony podatek, zależy od pozostałych dochodów podatnika. I tak, jeśli podatnik nie uzyskał żadnych innych dochodów lub uzyskał dochody opodatkowane na zasadach ogólnych, to właściwy będzie PIT-36. Z kolei w przypadku dochodów z działalności gospodarczej opodatkowanej stawką liniową odpowiedni będzie druk PIT-36L, natomiast w przypadku dochodów ze sprzedaży papierów wartościowych właściwy jest PIT-38.

Przeliczenie na złote

Największe problemy sprawi podatnikowi przeliczenie uzyskanego dochodu na złote, stanowiącego różnicę między przychodem i kosztem jego uzyskania. W rozliczeniu za 2008 rok do przeliczenia wyrażonych w walucie obcej przychodów z umorzenia jednostek funduszy stosuje się kurs z dnia otrzymania lub postawienia do dyspozycji podatnika, ogłaszane przez bank, z którego usług korzystał podatnik. Jeżeli bank stosuje różne kursy walut i nie jest możliwe określenie właściwego kursu bądź jeżeli podatnik nie korzystał z usług banku, do przeliczenia stosuje się kurs średni NBP z dnia uzyskania przychodu. Z kolei koszt uzyskania przychodu należy przeliczyć według kursu średniego NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.
Pomocne przy rozliczeniu są wyciągi z rejestrów. Michał Staszkiewicz tłumaczy, że w przypadku funduszy Franklin Templeton uczestnicy otrzymują automatycznie potwierdzenia każdej zrealizowanej transakcji, która zawiera szczegółowe dane.

Pomniejszenie dochodu

Dochód do opodatkowania uczestnicy zagranicznych funduszy mogą pomniejszyć o dodatkowe ponoszone wydatki, inne niż na zakup jednostek. Monika Ławnicka z Accreo Taxand wyjaśnia, że wydatki na prowizje pobierane przez fundusz stanowią koszty uzyskania przychodu, jednak zasady rozliczenia tego typu kosztów budzą kontrowersje.
Na gruncie art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o PIT nie ulega wątpliwości, że prowizje z tytułu nabycia jednostek uczestnictwa powinny być rozliczane dopiero w roku umorzenia takich jednostek, jako koszty bezpośrednio związane z nabyciem.
– Pozostałe prowizje na przykład z tytułu samego uczestnictwa w funduszu ustawa o PIT pozwala co do zasady rozliczać wyłącznie w roku ich poniesienia – tłumaczy Monika Ławnicka.
Jeśli jednak podatnik nie osiągnie w tym roku dochodu z funduszy, to efektywnie może nie mieć możliwości ich odliczenia.