MICHAŁ KORBAS
ekspert Auxilium Kancelaria Biegłych Rewidentów w Krakowie
Nie
Zgodnie z najnowszym orzecznictwem NSA, osoba fizyczna, która nie prowadzi działalności gospodarczej, nie staje się podatnikiem VAT z powodu sprzedaży działki należącej do jej majątku osobistego.
Za działalność gospodarczą - zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej - uważana jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Na te cechy zwraca również uwagę ustawodawca unijny. Przepis art. 4 ustęp 3 VI Dyrektywy UE z dnia 17 maja 1977 r. stanowi, że państwa członkowskie mogą uznać za podatnika jakąkolwiek osobę, która przeprowadza sporadycznie transakcje (...) dostawy gruntu budowlanego.
Z kolei art. 15 ust. 2 polskiej ustawy o VAT mówi, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców także wówczas, gdy czynność wykonano jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania w sposób częstotliwy. Co do zasady zatem można uznać, że działalnością gospodarczą dla celów VAT jest przede wszystkim profesjonalny obrót gospodarczy, realizowany w sposób zorganizowany i ciągły. Działalność taka winna cechować się stałością i powtarzalnością.
Dotychczas stanowisko organów podatkowych oparte m.in. na powyższych przepisach było dla osób takich jak pytający niekorzystne. Organy uważały, że podatnik, który sprzedaje kilka działek powstałych w wyniku podziału jednej działki, jest podatnikiem VAT w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT.
W jednym z ostatnich orzeczeń Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. I FPS 3/07; niepublikowany) uznał, że sama częstotliwość wykonywania czynności - sprzedaży działek budowlanych - nie decyduje o tym, czy dana osoba będzie podatnikiem VAT. A zatem, jak wynika z wyroku NSA, osoba fizyczna, która nie prowadzi działalności gospodarczej, nie staje się podatnikiem VAT tylko dlatego, że sprzedała działkę, a nawet kilka działek, które należą do jej majątku osobistego. Należy zwrócić uwagę, że istotny - zdaniem sądu - jest zamiar dalszej odsprzedaży, który może wpłynąć na zakwalifikowanie osoby jako podatnika. Ważne jest to, czy towar był kupiony z zamiarem jego odsprzedaży. Jeżeli bowiem osoba fizyczna nie kupiła działki w celu ich dalszej odsprzedaży, stanowią one majątek osobisty, a ich sprzedaż nie podlega opodatkowaniu. Taki wyrok wydał WSA w Warszawie 18 stycznia 2006 r. (sygn. III SA/Wa 3885/06; niepublikowany).
Naczelny sąd zauważył także, że nie można zwalniać z VAT osób, które sprzedają własną działkę w całości, zaś obciążać nim osoby, które sprzedają działkę w kawałkach, po uprzednim jej podziale. Aby ostatecznie rozstrzygnąć sprawę, podatnik powinien wystąpić o interpretację do ministra finansów.
(ŁZ)
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2004 r. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).