Prowadząc działalność marketingową, podatnicy często stoją przed wyborem pomiędzy dokonaniem nieodpłatnego wydania towaru a nieodpłatnym świadczeniem usługi (wykonanej najczęściej przez podwykonawców). Z punktu widzenia celów marketingowych np. przekazanie roweru i zakup wycieczki zagranicznej nie muszą się znacznie różnić. Różnica natomiast może być dosyć duża, jeśli chodzi o konsekwencje w VAT. Jakie to mogą być konsekwencje?
JERZY MARTINI
doradca podatkowy Baker & McKenzie
Ostatnie orzecznictwo sądów administracyjnych (w tym zwłaszcza wyrok NSA z 13 maja 2008 r., sygn. akt I FSK 600/07) wskazuje raczej, że również przekazanie towarów na cele związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa nie powinno podlegać opodatkowaniu, lecz wciąż kwestia ta budzi kontrowersje. W praktyce organy podatkowe absolutnie jednolicie kwestionują też takie podejście, żądając zapłaty podatku. Aby uniknąć tych kontrowersji i praktycznych trudności, podatnicy powinni rozważyć, czy nie angażować się raczej (o ile to jest możliwe) w nieodpłatne świadczenie usług zamiast nieodpłatnie wydawać towary.
Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o VAT opodatkowaniu podlega nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało w całości lub w części prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami.
Zatem nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu wyłącznie, gdy obydwa warunki (brak związku z prowadzonym przedsiębiorstwem oraz istnienie prawa do odliczenia podatku związanego ze świadczonymi usługami) zostaną spełnione łącznie.
Wystarczy więc, by świadczone usługi związane były z działalnością gospodarczą podatnika (przesłankę spełniają w tym względzie cele marketingowe), aby nie podlegały one opodatkowaniu. Brzmienie art. 8 ust. 2 ustawy o VAT jest w tym zakresie bardzo precyzyjne i zgodne zresztą z dyrektywą VAT (która inaczej niż w odniesieniu do nieodpłatnego wydania towarów wskazuje, że nieodpłatne świadczenie usług związane z przedsiębiorstwem nie podlega opodatkowaniu VAT).
Konsekwencje te oprócz ewentualnych usług wykonywanych przez podatnika dotyczą m.in. przypadków usług wykonywanych przez podwykonawcę. Takimi przykładami może być przekazanie kontrahentowi np. biletu do teatru czy na imprezę sportową, vouchera na wycieczkę czy kartę telekomunikacyjną z doładowaniem itp.