MATYLDA BOGUSZ- KUCHARSKA
główna księgowa z biura rachunkowego należącego do Mazars & Guerard Polska
Sytuacje, w których w czasie roku obrotowego zmienia się wartość podatku od nieruchomości, zdarzają się często, szczególnie w sytuacji, kiedy została wybudowana jakaś nowa nieruchomość, a jej oddanie do użytkowania nastąpiło w końcu poprzedniego roku obrotowego i ustalenie ostatecznej wartości przedmiotu opodatkowania w związku np. z prowadzonymi pracami dodatkowymi często nie jest możliwe do zrealizowania dla ustawowego terminu złożenia deklaracji podatkowej. W przedstawionym przypadku zmiany wynikały z konieczności prawidłowego ustalenia powierzchni budynku użytego do działalności gospodarczej.
Zgodnie z zasadą memoriału, w księgach rachunkowych jednostki ujmują wszystkie obciążające je koszty dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty.
Koszty mogą dotyczyć przyszłych okresów sprawozdawczych. W dniu złożenia deklaracji podatku od nieruchomości znana jest nam wartość podatku za cały rok obrotowy, jednak zgodnie z art. 39 ustawy o rachunkowości jednostka powinna dokonywać czynnych rozliczeń międzyokresowych kosztów z zachowaniem zasady ostrożności i istotności. Jeśli koszty nie wywierają istotnie ujemnego wpływu na rzetelne i jasne przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej jednostki - ma ona prawo zastosować uproszczenie (art. 4 ust. 4 u.o.r.).Wszystkie zasady rozliczania kosztów w czasie powinny być zawarte w polityce rachunkowości danej jednostki.
W sytuacji przedstawionej w powyższym pytaniu należy zastosować następującą kolejność działań:
Przykładowo wartość na podstawie pierwotnej decyzji w sprawie podatku od nieruchomości wynosiła 24 tys. zł. Natomiast wartość na podstawie nowej decyzji (wydanej w marcu) w sprawie podatku od nieruchomości wynosiła 12 tys. zł.
  • Wyksięgować pierwotną wartość podatku od nieruchomości - 24 tys. zł Wn „Rozliczenia międzyokresowe”, Ma „Rozrachunki z budżetem”
  • Zaksięgować nową obniżoną wartość - 12 tys. zł: Wn „Rozliczenia międzyokresowe”, Ma „Rozrachunki z budżetem”
  • Wystornować w miesiącu marcu zapisy dotyczące miesięcznych odpisów w koszty za styczeń i luty - 2 tys. zł za miesiąc: Wn „Podatki i opłaty”, Ma „Rozliczenia międzyokresowe”
  • Zaksięgować nową wartość odpisu miesięcznego kolejno za styczeń, luty i marzec: 1 tys. zł za miesiąc: Wn „Podatki i opłaty”, Ma „Rozliczenia międzyokresowe”.
Wszystkie księgowania wynikające z otrzymania nowej decyzji o wysokości podatku od nieruchomości należy wykonać w marcu - miesiąc otrzymania nowej decyzji.
Drugą metodą skorygowania zapisów w księgach w wyniku otrzymania nowej decyzji o wysokości podatku od nieruchomości mogłoby być w sytuacji zmniejszenia wartości wyksięgowanie jedynie różnicy między pierwotną wartości podatku i odpisów miesięcznych a nową mniejszą. Ale ta metoda przy późniejszych analizach zapisów nie daje właściwej przejrzystości i możliwości szybkiego rozpoznania sytuacji bez sięgania i weryfikacji dokumentów źródłowych.
(AP)
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 6 ust. 1, art. 39 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j.Dz. U. z 2002 r. nr 76 poz. 694 z późn. zm.).