Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Biura informacji gospodarczej (BIG) nie cieszą się jeszcze powszechnym zainteresowaniem klientów, którzy nie doceniają pozytywnych skutków zasięgania informacji na temat swoich partnerów gospodarczych. Biura stanowią jedno z istotniejszych narzędzi eliminowania ryzyka w biznesie. Niestety do ich potencjalnych klientów ciągle z trudem dociera przekonanie, iż informacja przyczynia się do poprawy bezpieczeństwa obrotu gospodarczego i eliminowania nieuczciwości w biznesie. Obrót informacją gospodarczą w Polsce nie jest jeszcze tak powszechny jak w krajach Unii Europejskiej czy USA. Wynika to głównie z braku regulacji prawnych - ustawa o udostępnianiu informacji gospodarczych weszła w życie dopiero w 2003 roku - oraz dostatecznej wiedzy konsumentów i przedsiębiorców o tym, jak i w jakim celu korzystać z informacji gospodarczej, dzięki której można zebrać dane o dłużniku, zobowiązaniu i wierzycielu. Dzięki biurom informacji gospodarczej przedsiębiorstwa mogą pójść śladem banków, które już od 1997 roku mogą korzystać z usług Biura Informacji Kredytowej (BIK), de facto pierwszego BIG-u w Polsce.
Poniżej średniej
Sporo polskich firm sygnalizuje fakt, że kredyty są trudno dostępne. Występujące w tym obszarze problemy odnotował także Bank Światowy (BŚ). Według przygotowanego przez jego agendy raportu, analizującego otoczenie biznesu w 155 krajach, Polska zajmuje dopiero 88 miejsce pod względem łatwości pozyskiwania kredytów. Równocześnie nasz kraj zajmuje zaledwie 104 lokatę pod względem terminów i skuteczności egzekwowania należności płatniczych. Dochodzenie zobowiązań umownych zajmuje u nas przeciętnie 980 dni.
- W Polsce historię kredytową posiada nieco ponad 38 proc. pożyczkobiorców, podczas gdy na przykład w USA - 100 proc. W naszej ocenie kredytodawcy powinni mieć dostęp do informacji o swoich klientach - i to zarówno negatywnych, jak i pozytywnych. Jej brak w sposób oczywisty ogranicza dostęp do kredytu, to zaś zaliczyć można do najpoważniejszych barier wzrostu gospodarczego - twierdzi Jacek Wojciechowicz, ekspert Banku Światowego. Na dowód przytacza szacunki BŚ, że przeprowadzenie w Polsce reform w otoczeniu biznesu przybliżających nasze prawodawstwo do rozwiązań stosowanych w najwyżej notowanych w rankingu krajach mogłoby zaowocować zmniejszeniem bezro-bocia o 6,4 punkta procentowego, a także zwiększeniem średniorocznego wzrostu produktu krajowego brutto rzędu 1,2 pkt proc.
Dostępność kredytów
Z powierzchownych nawet analiz wynika, iż kredyty konsumenckie rozwinęły się lepiej, gdyż system informacji kredytowej o konsumentach działa na rynku bankowym już od dziewięciu lat. Natomiast kredyty dla małych firm nie są wystarczająco dostępne właśnie z powodu braku właściwej informacji kredytowej. Małe przedsiębiorstwa nie prowadzą pełnej księgowości, nie sporządzają pełnych sprawozdań finansowych i ich nie publikują.
Trudności w dostępie do kredytów oraz ich wysoka cena grożą niepożądanymi zjawiskami, jakimi są między innymi zatory płatnicze. W tej sytuacji firmy nagminnie wykorzystują kredyt kupiecki.
- Ze względu na trudności banków w oszacowaniu ryzyka, a co za tym idzie wprowadzaniu utrudnień dla przedsiębiorców w uzyskiwaniu kredytów, w ponad 80 proc. transakcji między przedsiębiorcami wykorzystywany jest kredyt kupiecki, którego istota sprowadza się do opóźnień w płatnościach dla dostawców. Jeśli banki udzielają małej liczby kredytów, to znaczy, że większość przedsiębiorców kredytuje się u kontrahentów - mówi Iwona Janeczek, prezes Europejskiego Rejestru Informacji Finansowej BIG (ERIF BIG).
Ta metoda pozyskiwania kapitału, z uwagi m.in. na brak konsekwencji z tytułu nieuregulowania zobowiązań, jest jednak bardzo często nadużywana przez niesolidne firmy.
Poważne wsparcie
Na pomoc w walce z nimi przychodzą właśnie biura informacji gospodarczej, które na stałe wpisały się już w krajobraz gospodarczy Polski, na wzór krajów zachodnich. Zamieszczenie w bazie wybranego biura informacji o nieuregulowanych zobowiązaniach może mieć przykre konsekwencje dla dłużnika. Przekonało się o tym kilka tysięcy przedsiębiorstw, które utraciły autoryzację i dostęp do największej internetowej Europejskiej Giełdy Transportowej Trans. Powodem było ich umieszczenie, na wniosek wierzycieli, w Rejestrze Dłużników Transportowych, prowadzonym przez ERIF BIG.
BIK przetarło wprawdzie szlak, ale dopiero ustawa o udostępnianiu informacji gospodarczych pozwoliła na utworzenie BIG-ów. Jako pierwszy, jeszcze w 2003 roku, powstał Krajowy Rejestr Długów BIG (KRD BIG).
- Choć dzięki nam wielu przedsiębiorców odzyskuje długi, to nie jesteśmy firmą windykacyjną. My tylko rejestrujemy i udostępniamy informacje o dłużnikach. Z windykacją mamy tylko tyle wspólnego, że umieszczenie dłużnika w rejestrze poważnie utrudnia mu funkcjonowanie, przez co większość z nich prędzej czy później spłaca dług - mówi Adam Łącki, prezes KRD BIG.
Po kilku miesiącach do grona biur informacji gospodarczej dołączył KSV BIG, niedawno przekształcony w ERIF BIG, a także Infoscore BIG, a z czasem BIK i Związek Banków Polskich (ZBP) utworzyły InfoMonitor BIG. Choć najmłodsze stażem, jako jedyne oferuje dostęp do informacji gospodarczych pochodzących ze wszystkich sektorów gospodarczych - w tym również bankowego poprzez umożliwianie klientom przeszukania baz BIK i ZBP - a jest to największe krajowe zaplecze informacji gospodarczych.
- Strategia funkcjonowania każdego BIG-u sprowadza się do tego, by firma, która nie płaci swoich zobowiązań finansowych, nie mogła czuć się bezkarnie. Dlatego naszym celem jest podawanie klientom takich informacji, które chroniłyby ich przed kontaktami z nierzetelnymi podmiotami gospodarczymi. Z drugiej strony nasze działanie służy również wywieraniu nacisku na dłużników, by regulowali swe płatności - mówi Elżbieta Koszelow, wiceprezes InfoMonitora BIG.
KTO I KIEDY MOŻE PRZEKAZYWAĆ INFORMACJE
Zgodnie z ustawą o udostępnianiu informacji gospodarczych dane o zobowiązaniach finansowych mogą przekazywać do biur informacji gospdodarczej wyłącznie podmioty określone w ustawie:
- banki
- spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe
- firmy pożyczkowe
- wydawcy kart płatniczych
- domy maklerskie
- firmy ubezpieczeniowe
- firmy faktoringowe
- firmy leasingowe
- operatorzy telekomunikacyjni
- operatorzy telewizji kablowej i satelitarnej
- dostawcy mediów (energii cieplnej, elektrycznej, gazu, wody)
- firmy świadczące usługi przewozu w komunikacji publicznej
- spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe
- wynajmujący lokale
Informacje o konsumencie mogą przekazać, jeśli kwota jego zadłużenia wynosi co najmniej 200 zł i przedsiębiorcy, jeśli kwota wynosi co najmniej 500 zł. W obu przypadkach świadczenia muszą być wymagalne od co najmniej 60 dni i upłynął miesiąc od wysłania przez przedsiębiorcę listem poleconym wezwania do zapłaty, zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do biura z podaniem nazwy i adresu danego biura.
MAREK MATUSIAK
/>
/>
