Stawki podatku akcyzowego od wyrobów alkoholowych i tytoniowych będą rosły stopniowo od 2022 r. aż do 2027 r. Czasowo potanieją za to energia elektryczna i paliwa.
Natomiast obowiązek prowadzenia elektronicznych ewidencji i dokumentacji akcyzowych wejdzie w życie 12 miesięcy później niż planowano.
To tylko niektóre zmiany wprowadzane trzema nowelizacjami ustawy o podatku akcyzowym, które uchwalił Sejm.
Dwie z nich trafiły teraz do Senatu. Chodzi o nowelizację wdrażającą najważniejsze rozwiązania tzw. tarczy antyinflacyjnej oraz – drugą – wdrażającą unijne dyrektywy 2020/262 z 19 grudnia 2019 r., tzw. horyzontalną i dyrektywę 2020/1151 z 29 lipca 2020 r., tzw. alkoholową.
Trzecia, która wprowadza indeksację stawek podatku na używki, czeka już tylko na podpis prezydenta.
Droższy alkohol…
Ta ostatnia nowelizacja wprowadza „mapę drogową” podwyżek akcyzy na wyroby alkoholowe i tytoniowe w okresie od 2022 r. do 2027 r. Stawka podatku od alkoholu etylowego wzrośnie od 1 stycznia 2022 r. z 6275 zł do 6903 zł od hektolitra 100-proc. alkoholu zawartego w gotowym wyrobie. Natomiast w 2027 r. wyniesie ona aż 8811 zł, co według szacunków Ministerstwa Finansów oznacza, iż cena przeciętnej półlitrowej butelki wódki wzrośnie z 22 zł (w 2021 r.) do 28,20 zł w 2027 r.
Stawka podatku od piwa wzrośnie z początkiem 2022 r. z 8,57 zł do 9,43 zł od hektolitra za każdy stopień Plato gotowego wyrobu. W 2027 r. będzie wynosiła już 12,04 zł. Cena przykładowej półlitrowej butelki piwa powinna wzrosnąć w tym czasie z 2,80 zł do 3,06 zł.
Stawka podatku dla wina i napojów fermentowanych wzrośnie 1 stycznia 2022 r. ze 174 zł do 191 zł od hektolitra wyrobu. W 2027 r. będzie wynosiła już 245 zł. Skutkiem tego – jak wyliczyło MF – będzie podwyżka ceny 0,75-litrowej przeciętnej butelki wina wytrawnego z obecnych 20 zł do 20,89 zł w 2027 r.
Droższe będą również wyroby pośrednie, czyli np. portugalskie wino Porto. Od 2022 r. stawka daniny wzrośnie z 350 zł do 385 zł od hektolitra wyrobu. W 2027 r. wyniesie już 490 zł. Cena półlitrowej butelki Porto powinna wzrosnąć w tym czasie z 30 zł do 30,86 zł.
…i wyroby tytoniowe
Podwyżki obejmą również wyroby tytoniowe. Przypomnijmy, że stawka akcyzy zarówno od papierosów, tytoniu do palenia, jak i wyrobów nowatorskich ma dwa składniki: kwotowy i procentowy. Uchwalone przez Sejm podwyżki dotyczą wyłącznie pierwszego składnika.
Minimalna stawka podatku od papierosów wzrośnie od 1 stycznia 2022 r. ze 100 proc. do 105 proc. całkowitej kwoty akcyzy, naliczonej od ceny równej średniej ważonej detalicznej cenie sprzedaży.
W przyszłym roku wprowadzona zostanie również minimalna stawka podatku od tytoniu do palenia. Wyniesie ona 100 proc. całkowitej kwoty akcyzy, naliczonej od ceny równej średniej ważonej detalicznej cenie sprzedaży.
Wzrosną także stawki podatku:
- od tytoniowych wyrobów nowatorskich – w 2022 r. ze 155,79 zł do 311,58 zł od kilograma; a w 2027 r. wyniesie ona 501,80 zł;
- od papierosów – w 2023 r. z obecnych 228,10 zł do 250,91 zł od każdego tysiąca sztuk, a w 2027 r. będzie ona wynosiła 367,36 zł,
- od tytoniu do palenia – w 2023 r. ze 155,79 zł do 171,37 zł od kilograma tytoniu, a w 2027 r. będzie to 250,91 zł,
- od cygar i cygaretek – w 2023 r. z 433 zł do 476 zł za każdy kilogram, natomiast w 2027 r. wyniesie ona 697 zł,
- od suszu tytoniowego – w 2023 r. z 252, 25 zł do 277,48 zł za każdy kilogram, a w 2027 r. wyniesie ona 406,26 zł.
Nowelizacja przewiduje również opóźnienie o 12 miesięcy (czyli do 2023 r.) obowiązku elektronicznych ewidencji i dokumentacji akcyzowych (m.in.: suszu tytoniowego, energii elektrycznej, wyrobów alkoholowych, gazowych i węglowych, podatkowych znaków akcyzy).
Tańsze paliwa…
Druga nowelizacja obniży czasowo stawki podatku akcyzowego od energii elektrycznej i paliw. Najdalej idące obniżki będą obowiązywać w okresie od 20 grudnia do 31 grudnia br., kiedy stawki daniny spadną:
- dla benzyn silnikowych z 1542 zł do 1369 zł od 1 tys. litrów,
- dla olejów napędowych i biokomponentów z 1173 zł do 1065 zł od 1 tys. litrów,
- dla skroplonego gazu zużywanego do celów napędowych z 672 zł do 374 zł od 1 tys. kilogramów.
W okresie od 1 stycznia 2022 r. do 31 maja 2022 r. stawki podatku będą już nieznacznie wyższe i wyniosą:
- dla benzyn silnikowych 1413 zł od 1 tys. litrów,
- dla olejów napędowych i biokomponentów 1104 zł od 1 tys. litrów,
- dla skroplonego gazu zużywanego do celów napędowych 387 zł od 1 tys. kilogramów.
Dodatkowo w okresie od 1 stycznia 2022 r. do 31 maja 2022 r. sprzedaż każdego z wymienionych paliw nie będzie podlegać podatkowi od sprzedaży detalicznej (tzw. handlowemu).
…i prąd
Druga nowelizacja przewiduje także obniżenie w okresie od 1 stycznia 2022 r. do 31 maja 2022 r. stawki akcyzy od energii elektrycznej. Spadnie ona z obecnych 5 zł do 4,60 zł za każdą megawatogodzinę.
Sprzedaż prądu do gospodarstw domowych będzie w pierwszych pięciu miesiącach przyszłego roku wolna od podatku akcyzowego.
Ulgi dla najmniejszych
Trzecia nowelizacja wdraża postanowienia unijnych dyrektyw: horyzontalnej i alkoholowej. Zmiany będą wchodziły w życie stopniowo.
Już w 2022 r. dosłodzenie piwa po zakończeniu procesu fermentacji podwyższy podstawę opodatkowania akcyzą.
Pojawią się natomiast nowe ulgi dla najmniejszych producentów alkoholi. Mali producenci wina, wyrobów fermentowanych, pośrednich i owocowego alkoholu etylowego zapłacą bowiem o połowę niższą stawkę akcyzy niż do tej pory. Przypomnijmy, że podobna preferencja już obecnie przysługuje małym producentom piwa.
Więcej elektronizacji
W 2023 r. przedsiębiorcy, którzy dokonują wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów opodatkowanych zerową stawką akcyzy, wolnych od podatku ze względu na przeznaczenie oraz niektórych wyrobów węglowych, będą dokumentować przemieszczenia tych towarów za pomocą elektronicznego dokumentu dostawy (e-SAD) w systemie EMCS.
Zmienią się też zasady rozliczania sprzedaży na odległość wyrobów akcyzowych. Obecnie podatek musi rozliczyć sprzedawca towaru według zasad obowiązujących w kraju jego przeznaczenia. Po zmianach taki obowiązek spocznie na podmiocie wysyłającym lub ustanowionym przez niego przedstawicielu podatkowym.
Etap legislacyjny
Trzy nowelizacje ustawy o podatku akcyzowym (oraz niektórych innych ustaw) – jedna czeka na podpis prezydenta, dwie pozostałe trafiły do Senatu