Dom maklerski, który na rachunek klienta kupuje i sprzedaje na giełdzie towarowej energię elektryczną, nie jest podatnikiem akcyzy, nawet gdy zawiera z nim umowę komisu. Występuje bowiem jako pośrednik, a podatnikiem jest zawsze końcowy nabywca energii. Tak orzekł NSA.

O interpretację wystąpiła spółka prowadząca działalność maklerską. Wykonując zlecenia klientów, obraca na giełdzie towarowej energią elektryczną, objętą akcyzą na podstawie ustawy o tym podatku (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 108, poz. 626 z późn. zm.). Chciała wiedzieć, czy w związku z tym musi uiszczać tę daninę.
Zgodnie z przepisami opodatkowane akcyzą jest m.in. wewnątrzwspólnotowe nabycie energii elektrycznej przez nabywcę końcowego oraz jej sprzedaż nabywcy końcowemu na terytorium kraju. Jednocześnie ustawa akcyzowa określa, że nabywcą końcowym jest podmiot nieposiadający koncesji na wytwarzanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót energią elektryczną, z wyłączeniem domów maklerskich, w tym towarowych (ponieważ nabywają energię elektryczną na rachunek zleceniodawcy).
Spółka spierała się z ministrem finansów, ponieważ ten nakazał jej płacić akcyzę, jeśli zawiera z klientami umowy komisu. Tymczasem taka właśnie jest praktyka domów maklerskich. Zgodnie z art. 38b ustawy o giełdach towarowych (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 48, poz. 284 z późn. zm.) w umowie o świadczenie usług brokerskich towarowy dom maklerski zobowiązuje się do zawierania umów nabycia lub zbycia towarów giełdowych w imieniu własnym, lecz na rachunek dającego zlecenie. Ustawa ta odsyła przy tym do przepisów kodeksu cywilnego.
Minister finansów stwierdził, że wprawdzie przez zawarcie umowy komisu komitent (klient) nie traci własności rzeczy, a komisant (dom maklerski) nie staje się jej właścicielem ani nawet posiadaczem, to jednak aby wywiązać się z zadania, broker musi zawrzeć umowę sprzedaży energii elektrycznej. To zaś oznacza, że spełniona jest przesłanka do opodatkowania akcyzą, bo dochodzi do sprzedaży nabywcy końcowemu.
Dom maklerski zaskarżył interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie. Sąd uznał jednak, że interpretacja jest zgodna z prawem. Rację brokerom przyznał dopiero NSA. Sędzia Barbara Wasilewska stwierdziła, że działalność domu maklerskiego ma charakter pośrednictwa i w związku z tym nie są spełnione przesłanki do opodatkowania akcyzą. Wyrok jest prawomocny.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 6 lutego 2014 r., sygn. I FSK 460/13.