Osoba fizyczna chce kupić samochód od osoby z Holandii. W Holandii jednak nie został zapłacony VAT, bo właściciel skorzystał ze zwolnienia podmiotowego (z tytułu pełnienia funkcji w jednej z instytucji – NATO). Czy podatnik będący rezydentem Polski, rozliczający się wyłącznie od dochodów uzyskanych w kraju, który kupi taki samochód, będzie musiał w Polsce zapłacić podatek od towarów i usług oraz akcyzę (z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia auta)? Czy skoro zbywca był zwolniony z VAT w Holandii, to na polskiego podatnika spadnie obowiązek zapłaty podatku od towarów i usług?
O odpowiedź w zakresie podatku od towarów i usług poprosiliśmy Izbę Skarbową w Krakowie, a o odpowiedź na wszystkie pytania Szymona Dalca, doradcę podatkowego w Dalc i Ochocki Doradcy.
IZBA SKARBOWA W KRAKOWIE ODPOWIEDZIAŁA „DGP”
Nabycie samochodu (zarówno nowego, jak i używanego) w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej od podatnika podatku od towarów i usług i sprowadzenie tego pojazdu do Polski przez podmiot będący podatnikiem VAT oraz dla celów prowadzonej działalności gospodarczej stanowi – co do zasady – opodatkowaną podatkiem od towarów i usług czynność określaną jako wewnątrzwspólnotowe nabycie towaru (WNT). W takiej sytuacji nabywca samochodu obowiązany jest do obliczenia podatku należnego z tytułu dokonanej czynności i wykazania tego podatku w deklaracji podatkowej składanej dla celów rozliczenia VAT (np. VAT-7 oraz informacja podsumowująca VAT-UE).
Z inną sytuacją będziemy mieli jednak do czynienia, jeśli nabywcą samochodu jest osoba fizyczna niebędąca podatnikiem podatku od towarów i usług.
W przypadku nabycia samochodu używanego w innym państwie Unii Europejskiej opisana transakcja nie stanowi jednak opodatkowanej VAT czynności, m.in. gdy:
● sprzedawca jest podatnikiem VAT korzystającym ze zwolnienia od tego podatku w chwili dokonywania sprzedaży,
● nabywca jest podatnikiem VAT korzystającym ze zwolnienia od VAT i nieobowiązanym do rozliczania się z tytułu wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów.
Natomiast w sytuacji gdy sprowadzany samochód jest tzw. nowym środkiem transportu w rozumieniu przepisów o VAT (ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, Dz.U. z 2004 r. nr 54, poz. 535 z późn. zm.), wówczas w obu wyżej wymienionych przypadkach również wystąpi opodatkowane wewnątrzwspólnotowe nabycie towaru.
Należy jednocześnie zauważyć, że jeżeli nabycie samochodu (używanego) w innym państwie członkowskim nastąpi:
● od osoby fizycznej niebędącej podatnikiem podatku od towaru i usług,
● przez osobę fizyczną dla celów prywatnych (nie dla celów działalności gospodarczej),
● wewnątrzwspólnotowe u nabywcy nabycie towaru nie będzie miało miejsca (w takiej sytuacji należy uzyskać z urzędu skarbowego zaświadczenie o zwolnieniu z VAT, tj. VAT-24).
Podkreślić jeszcze raz trzeba, że zasada ta nie działa, gdy przedmiotem nabycia będzie nowy środek transportu. W tym bowiem przypadku zawsze wystąpi obowiązek rozliczenia się nabywcy z budżetem państwa w zakresie podatku od towarów i usług.
Powyższe zasady wynikają z art. 9 i art. 10 ustawy o VAT.
ikona lupy />
EKSPERT RADZI
Szymon Dalc ,doradca podatkowy w Dalc i Ochocki Doradcy
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega wewnątrzwspólnotowe nabycie nowych środków transportu lub innych środków transportu, od których podatek jest rozliczany zgodnie z art. 99 ust. 1 – 3 lub 8, jeżeli środek transportu ma być przez nabywcę zarejestrowany na terytorium kraju lub jeżeli nie podlega rejestracji, a jest użytkowany na terytorium kraju.
Przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towaru rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz. Warunkiem uznania transakcji za wewnątrzwspólnotowe nabycie towaru jest, aby nabywcą towarów był podatnik podatku od towarów i usług (polski podatnik VAT) i nabywane towary wykorzystywał w prowadzonej działalności gospodarczej, a dokonującym dostawy towarów – podatnik podatku od wartości dodanej (unijny podatnik VAT). Jeśli jednak przedmiotem nabycia są nowe środki transportu, niezależnie od statusu podatkowego stron transakcji czynność ta będzie podlegała opodatkowaniu.
Za nowy środek transportu w przypadku samochodów uważa się pojazd, który przejechał nie więcej niż 6000 kilometrów lub od momentu dopuszczenia go do użytku upłynęło nie więcej niż 6 miesięcy. Za moment dopuszczenia do użytku uznaje się dzień, w którym samochód został pierwszy raz zarejestrowany w celu dopuszczenia do ruchu drogowego.
Zatem w sytuacji gdy transakcja nie spełni definicji wewnątrzwspólnotowego nabycia towaru lub nie dotyczy nowego samochodu osobowego, nie wystąpi obowiązek opodatkowania VAT transakcji po stronie kupującego. W takim przypadku nabywca powinien wystąpić do naczelnika właściwego urzędu skarbowego z wnioskiem o wydanie zaświadczenia potwierdzającego brak obowiązku uiszczenia podatku od towarów i usług z tytułu przywozu z innego państwa członkowskiego środka transportu (formularz VAT-24), aby otrzymać dokument potwierdzający brak tego obowiązku (formularz VAT-25). Dokument ten jest niezbędny do dokonania rejestracji pojazdu.
Jeśli chodzi o podatek akcyzowy, to należy wyjaśnić, że w ustawie z 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz.U. z 2009 r. nr 3, poz. 11 z późn. zm.) przez nabycie wewnątrzwspólnotowe rozumie się przemieszczenie wyrobów akcyzowych lub samochodów osobowych z terytorium państwa członkowskiego na terytorium kraju. Definicja odnosi się tylko do czynności i jej przedmiotu, a nie stron samej transakcji. Dla podatku akcyzowego nie ma znaczenia, czy stronami transakcji są podatnicy. Zgodnie z treścią art. 100 ust. 1 pkt 1 ustawy opodatkowaniu akcyzą podlega nabycie wewnątrzwspólnotowe samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym. Dodatkowo wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe udzielone na podstawie odrębnych przepisów nie mają zastosowania do akcyzy, na co wskazuje art. 4 ustawy o podatku akcyzowym.
Tak więc nabycie samochodu osobowego z kraju Wspólnoty Europejskiej będzie objęte podatkiem akcyzowym. Stawka akcyzy zależeć będzie od pojemności skokowej silnika i na samochody osobowe wynosi:
1) 18,6 proc. podstawy opodatkowania – dla samochodów osobowych o pojemności silnika powyżej 2 tys. centymetrów sześciennych;
2) 3,1 proc. podstawy opodatkowania – dla pozostałych samochodów osobowych.
Podstawa prawna
Art. 100, art. 105 ustawy z 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz.U. 2009 nr 3, poz. 11 z późn. zm.).
Art. 9 i art. 10 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).