Nowelizacja ustawy akcyzowej zniesie biurokratyczne obowiązki dotyczące korzystania ze zwolnienia z daniny od wyrobów węglowych - mówi Włodzimierz Wołczew, inspektor celny, dyrektor Izby Celnej w Katowicach.

Co w zakresie obrotu wyrobami węglowymi zmieni nowela ustawy o podatku akcyzowym?

Dotychczasowe rozwiązania wprowadzone przez ustawę z 16 września 2011 r. o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców (Dz.U. nr 232, poz. 1378) obowiązują dopiero od 2 stycznia 2012 r. Polska miała obowiązek je uchwalić zgodnie z dyrektywą Rady 2003/96/WE z 27 października 2003 r. w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej. W ramach uchwalonych wtedy przepisów wprowadzono instytucję pośredniczącego podmiotu węglowego, określono, które podmioty mogą być zwolnione z daniny i pod jakimi warunkami, a także kiedy obrót węglem jest opodatkowany. I tak, aby nie płacić akcyzy, pośredniczący podmiot węglowy powinien pisemnie powiadomić właściwego naczelnika urzędu celnego o zamiarze prowadzenia takiej działalności oraz posiadać potwierdzenie złożenia takiego powiadomienia. Ponadto powinien dołączyć do przemieszczanych wyrobów węglowych dokumenty dostawy (i sporządzać ich miesięczne zestawienia) oraz prowadzić ewidencję wyrobów węglowych, które zużywa dla wymienionych w ustawie celów zwolnionych.
W uchwalonej 12 lipca 2013 r. przez Sejm i skierowanej obecnie do podpisu prezydenta znowelizowanej ustawie znajdują się rozwiązania, które upraszczają tak sformalizowany obrót. Przede wszystkim ustawodawca rezygnuje z obowiązku dołączania dokumentu dostawy jako warunku zwolnienia z daniny. Uproszczeniem będzie możliwość dokumentowania sprzedaży zwolnionych z akcyzy wyrobów węglowych fakturą, która zawierać powinna kod CN produktu, jego ilość i przeznaczenie (uprawniające do zwolnienia). Kupujący powinien tylko podpisać fakturę, co potwierdzi jego uprawnienie do skorzystania ze zwolnienia z akcyzy. Nowelizacja wprowadza także instytucję podmiotu finalnego, który kupuje wyroby węglowe dla celów opałowych, w tym tych dających prawo do zwolnienia z akcyzy. Pośredniczące podmioty węglowe będą mogły wybrać, w jakiej formie będą prowadzić ewidencję (papierowa lub elektroniczna).

Kto skorzysta na zmianach?

Podmioty uczestniczące w obrocie wyrobami węglowymi, czyli pośredniczące podmioty węglowe oraz te, które korzystają ze zwolnienia z daniny. Nowe rozwiązania wprowadzone na wniosek firm działających w branży mają zwalczyć nadmierną biurokrację powstałą po wejściu w życie pierwotnych przepisów. Ze zmian zadowolone będą także organy celne, które firmy dosłownie zasypywały wymaganymi dokumentami. Dla przykładu naczelnik Urzędu Celnego w Katowicach tylko w pierwszym półroczu 2013 r. otrzymał prawie 2,5 tys. zestawień miesięcznych, w których ujęto ponad 495 tys. dokumentów dostawy wystawionych dla wyrobów węglowych. Te liczby mówią same za siebie.

To dlatego ustawodawca wprowadza zmiany?

Nowelizacja była poprzedzona wnikliwą analizą funkcjonowania dotychczasowego systemu opodatkowania wyrobów węglowych akcyzą i warunków do korzystania ze zwolnienia z tej daniny. System nie funkcjonował najlepiej. Przy dość niewielkim obciążeniu podatkowym (kwota daniny od tony węgla to około 30 zł) udokumentowanie zwolnienia wymagało bardzo wiele nakładów po stronie zarówno pośredniczącego podmiotu węglowego, jak i podmiotu zużywającego wyroby zwolnione ze względu na przeznaczenie. Potwierdza to wspomniana już przeze mnie liczba dokumentów składanych do urzędów celnych. Wprowadzane obecnie zmiany wpisują się w szerszą politykę naszego państwa mającą na celu usuwanie barier biurokratycznych i wprowadzenie ułatwień dla przedsiębiorców.