Rosnące wymagania w zakresie ochrony środowiska i chęć pozyskania nowych źródeł energii elektrycznej powodują, że coraz więcej firm podejmuje działania inwestycyjne w zakresie energii odnawialnej. Przed rozpoczęciem realizacji takich planów warto rozważyć ich skutki podatkowe, zwłaszcza w sferze podatku akcyzowego
Podatek akcyzowy obciąża ściśle określoną kategorię towarów, do których należy również energia elektryczna, a więc przedsiębiorcy zamierzający zająć się jej produkcją powinni zwrócić uwagę na zasady jego poboru.
W przypadku podatku od towarów i usług oraz podatku dochodowego podatnicy składają odpowiednie deklaracje podatkowe do właściwego urzędu skarbowego. Natomiast do spraw związanych z rozliczaniem podatku akcyzowego powołani zostali naczelnicy urzędów celnych oraz dyrektorzy izb celnych. Jak z tego wynika, spraw akcyzowych związanych z produkcją energii elektrycznej w urzędzie skarbowym nie załatwimy. W celu zarejestrowania naszej firmy jako podatnika akcyzy powinniśmy się udać bądź też skierować odpowiednie pismo do właściwego dla nas naczelnika urzędu celnego.
Właściwość naczelnika
Ustalenie, który naczelnik urzędu celnego będzie dla nas właściwy, powinno być z zasady oparte na miejscu wykonywania czynności opodatkowanych akcyzą. W przypadku gdy dana firma wykonuje czynności opodatkowane akcyzą we właściwości dwóch różnych urzędów celnych, w sprawie rozliczenia akcyzy właściwość urzędu celnego powinna być ustalona w oparciu o siedzibę przedsiębiorcy.
PRZYKŁAD 1
Działalność w dwóch miastach
Firma Elektronex (z siedzibą w Opolu) zajmuje się produkcją energii elektrycznej w małych elektrowniach wodnych położonych w Krakowie oraz w Opolu. Elektronex prowadzi więc działalność opodatkowaną akcyzą we właściwości dwóch różnych naczelników urzędów celnych (naczelnika Urzędu Celnego w Opolu oraz naczelnika Urzędu Celnego w Krakowie). Dla firmy właściwy będzie naczelnik Urzędu Celnego w Opolu, ponieważ w tym mieście Elektronex ma siedzibę.
Wytwarzanie bez formalności
Większość przedsiębiorców rozpoczynających przygodę z produkcją energii elektrycznej podejmuje się najpierw produkcji tej energii bez ubiegania się o stosowną koncesję. Dopiero na dalszym etapie działalności producent energii zamierza uzyskać taki urzędowy dokument. Rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie produkcji energii elektrycznej powinni wiedzieć, że począwszy od 1 stycznia 2013 r. istnieje możliwość prowadzenia działalności w zakresie produkcji energii elektrycznej bez konieczności rozliczania podatku akcyzowego. Aby jednak z tej możliwości skorzystać, muszą być spełnione łącznie trzy warunki:
1) łączna moc generatorów nie może przekroczyć 1 MW,
2) produkowana energia elektryczna powinna być zużywana wyłącznie na potrzeby własne,
3) od wyrobów energetycznych wykorzystywanych do produkcji energii elektrycznej musi być zapłacona akcyza w należnej wysokości (warunek ten będzie spełniony, jeżeli do produkcji energii elektrycznej będą wykorzystywane benzyna silnikowa lub olej napędowy nabyte na stacji paliw, a więc z zapłaconą akcyzą).
W przypadku produkcji energii odnawialnej (np. z wykorzystaniem siły wiatru, energii słonecznej czy też biogazu) producent będzie zobowiązany do rozliczenia akcyzy od produkowanej i zużywanej na potrzeby własne energii elektrycznej, ponieważ nie będzie spełniony warunek wskazany w pkt 3.
Energia słoneczna ani też siła wiatru nie są bowiem wyrobami energetycznymi, od których uiszczono należny podatek akcyzowy. Natomiast biogaz zużywany do produkcji energii elektrycznej korzysta ze zwolnienia od akcyzy, co oznacza, że także od biogazu nie jest płacony należny podatek akcyzowy. W takiej sytuacji przedsiębiorca zajmujący się produkcją energii elektrycznej z biogazu będzie uważany za podatnika akcyzy nawet wówczas, gdy łączna moc posiadanych przez niego generatorów nie przekracza 1 MW.
WAŻNE
Ponieważ biogaz zużywany do produkcji energii elektrycznej korzysta ze zwolnienia od akcyzy, to przedsiębiorca zajmujący się produkcją energii z biogazu będzie uważany za podatnika akcyzy nawet wówczas, gdy łączna moc posiadanych przez niego generatorów nie przekroczy 1 MW
Konieczna rejestracja
Jeżeli prowadzona przez podatnika działalność gospodarcza nie spełnia opisanych wyżej przesłanek pozwalających na nierejestrowanie się jako podatnik akcyzy, wówczas należy dopełnić obowiązków rejestracyjnych. Dotyczy to tych podmiotów, które nie posiadały dotąd tego statusu i zamierzają wykonywać czynności opodatkowane akcyzą. Rejestracja jako podatnik akcyzy powinna być dokonana przed wykonaniem pierwszej czynności opodatkowanej.
W przypadku energii elektrycznej pierwszą czynnością opodatkowaną akcyzą będzie:
– pierwszy przypadek produkcji energii elektrycznej zużywanej na potrzeby własne, jeżeli nie zostały spełnione opisane wyżej warunki wyłączające z obowiązku rozliczenia akcyzy,
– pierwszy dzień okresu, na który dany podmiot otrzymał koncesję w zakresie wytwarzania, przesyłu, obrotu lub dystrybucji energii elektrycznej.
PRZYKŁAD 2
Liczy się dzień rozpoczęcia produkcji...
Firma Voltex zamierza od 5 maja 2015 r. produkować i zużywać na potrzeby własne energię elektryczną. Energia elektryczna ma być produkowana z wykorzystaniem paneli słonecznych (fotowoltaika). Firma Voltex nie posiada żadnej koncesji w zakresie energii elektrycznej. Powinna więc zarejestrować się jako podatnik podatku akcyzowego najpóźniej 4 maja 2015 r.
PRZYKŁAD 3
...lub uzyskania koncesji
Firma Ebioenergia ubiega się o uzyskanie koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej z biogazu. Zakłada uzyskanie koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej od 1 maja 2015 r. Faktyczne uruchomienie produkcji energii nastąpi jednak od 15 maja 2015 r. Do tego dnia, czyli do 15 maja 2015 r., Ebioenergia nie będzie produkować energii elektrycznej. W takim przypadku firma powinna uzyskać status podatnika podatku akcyzowego najpóźniej 30 kwietnia 2015 r. Jeśli bowiem Ebioenergia faktycznie otrzyma koncesję na okres od 1 maja 2015 r., to już od 1 maja 2015 r. zobowiązana będzie do rozliczenia podatku akcyzowego, mimo że produkcja energii rozpocznie się dopiero od 15 maja 2015 r. Samo bowiem uzyskanie koncesji w zakresie energii elektrycznej oznacza, że dany podmiot ma obowiązek samodzielnego rozliczania podatku akcyzowego.
Pamiętać należy, że na gruncie podatku akcyzowego skutki uzyskania którejkolwiek koncesji w zakresie energii elektrycznej są identyczne. Niezależnie więc od tego, czy dany podmiot uzyskał koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej, obrót energią elektryczną, dystrybucję, czy też przesyłanie energii elektrycznej, to jego prawa i obowiązki na gruncie przepisów akcyzowych są identyczne.
Jaki formularz
W celu rejestracji jako podatnika podatku akcyzowego konieczne jest złożenie zgłoszenia rejestracyjnego na formularzu AKC-R. Można tego dokonać przez dziennik podawczy właściwego urzędu celnego bądź przesłać go drogą pocztową. Aby uzyskać urzędowe potwierdzenie rejestracji jako podatnika podatku akcyzowego (na formularzu AKC-PR), należy zapłacić opłatę skarbową 170 zł.
170 zł kosztuje uzyskanie urzędowego potwierdzenia rejestracji jako podatnika akcyzy
Dodatkowe obowiązki
Rejestracja jako podatnika akcyzy to niejedyna formalność, jakiej należy dopełnić w urzędzie celnym. Przedsiębiorca rozpoczynający działalność w zakresie produkcji energii elektrycznej nie może zapomnieć o konieczności założenia ewidencji tej energii. Powinna być ona prowadzona w formie papierowej lub elektronicznej przez każdy podmiot, który jest podatnikiem akcyzy od energii elektrycznej.
Przepisy nie określają wzoru ewidencji energii elektrycznej, lecz jedynie elementy, jakie powinny się w niej znaleźć.
Ewidencja energii elektrycznej powinna zatem zawierać odpowiednio dane niezbędne do określenia w okresach miesięcznych, z dokładnością do 0,001 MWh, łącznej ilości:
1) wyprodukowanej, nabytej wewnątrzwspólnotowo, zaimportowanej, zakupionej na terytorium kraju energii elektrycznej,
2) energii elektrycznej sprzedanej nabywcom końcowym na terytorium kraju,
3) energii elektrycznej sprzedanej podmiotom posiadającym koncesję w rozumieniu ustawy z 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne,
4) energii elektrycznej dostarczonej wewnątrzwspólnotowo i wyeksportowanej,
5) energii elektrycznej zużytej na potrzeby własne,
6) energii elektrycznej zwolnionej od akcyzy,
7) strat energii elektrycznej niepodlegających opodatkowaniu.
Decydując się na papierową formę prowadzenia ewidencji, pamiętać należy, że przed rozpoczęciem jej wypełniania karty ewidencji powinny zostać przeszyte, a strony ponumerowane, parafowane i opatrzone pieczęcią podmiotu zobowiązanego do prowadzenia ewidencji. Tak przygotowana ewidencja powinna zostać przekazana właściwemu naczelnikowi urzędu celnego, który opatruje przeszycie plombą, a na ostatniej stronie ewidencji wpisuje liczbę jej stron.
Decydując się na elektroniczną formę prowadzenia ewidencji należy nabyć lub stworzyć we własnym zakresie odpowiedni program komputerowy. Powinien on posiadać instrukcję opisującą sposób jego działania.
Program do prowadzenia ewidencji musi być tak zaprojektowany, aby zapewnił, że prowadzona za jego pomocą ewidencja:
1) umożliwia wgląd w treść dokonywanych wpisów oraz ochronę przechowywanych danych przed zniekształceniem lub utratą,
2) umożliwia dokonywanie korekty danych opatrzonej adnotacją osoby dokonującej tej korekty oraz daty jej dokonania,
3) pozwala na drukowanie wpisów w porządku chronologicznym,
4) uniemożliwia usuwanie wpisów.
W przypadku prowadzenia ewidencji energii elektrycznej w formie elektronicznej pamiętać należy, że konieczne jest przechowywanie dodatkowej kopii ewidencji prowadzonej w takiej formie, zapisanej na informatycznych nośnikach danych lub w formie wydruku.
Podmiotom zamierzającym prowadzić działalność na stosunkowo niewielką skalę, gdy planowana liczba transakcji jest niewielka, zaleca się prowadzenie ewidencji energii elektrycznej w formie papierowej. Dzięki temu można uniknąć dodatkowych kosztów związanych z zakupem/wytworzeniem oprogramowania potrzebnego do prowadzenia ewidencji elektronicznej.
WAŻNE
Podmiotom zamierzającym produkować energię elektryczną na niewielką skalę zaleca się prowadzenie ewidencji w formie papierowej. Pozwoli to uniknąć dodatkowych kosztów związanych z zakupem lub wytworzeniem oprogramowania potrzebnego do prowadzenia ewidencji elektronicznej
Niezależnie od wybranej formy prowadzenia ewidencji warto mieć na uwadze, że sprzedaż energii elektrycznej na rzecz nabywcy końcowego powinna być w ewidencji ujmowana zgodnie z datą sprzedaży wykazaną na fakturze.
PRZYKŁAD 4
Papierowa ewidencja
Posiadająca koncesję na obrót energią elektryczną spółdzielnia Pogodna jesień wystawiła 1 lipca 2014 r. fakturę za energię elektryczną sprzedaną nabywcy końcowemu w czerwcu 2014 r. Na fakturze jako datę sprzedaży wskazano 30 czerwca 2014 r. Spółdzielnia prowadzi ewidencję energii elektrycznej w formie papierowej. Oznacza to, że powinna ująć tę fakturę w ewidencji w karcie odnoszącej się do czerwca 2014 r.
Podmiot zobowiązany do prowadzenia ewidencji dokonuje jej miesięcznego zamknięcia w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego ewidencja dotyczy. Wpisy do ewidencji odnoszące się do stycznia powinny być wprowadzone do ewidencji najpóźniej 25 lutego, ponieważ tego dnia (25 lutego) powinno zostać dokonane zamknięcie ewidencji za styczeń.
Podmioty prowadzące ewidencję energii elektrycznej w formie papierowej powinny pamiętać, że wpisów należy dokonywać w sposób trwały i wyraźny, trzeba więc posługiwać się długopisem lub piórem.
Zmian i poprawek w ewidencji papierowej dokonuje się w taki sposób, aby przekreślony tekst pierwotny pozostał czytelny. Każdą zmianę lub poprawkę należy potwierdzić podpisem osoby dokonującej zmiany lub poprawki z podaniem daty ich wprowadzenia, a w razie potrzeby opisać również w rubryce „uwagi”. W razie stwierdzenia pomyłki nie można zatem używać korektora.
W przypadku energii elektrycznej kwota akcyzy należnej do zapłaty obliczana jest w oparciu o ilość energii elektrycznej podlegającej temu podatkowi.
20 zł wynosi stawka akcyzy na energię elektryczną za megawatogodzinę (MWh)
Pobór tylko raz
W przypadku energii elektrycznej obowiązuje jednokrotność poboru podatku akcyzowego, czyli jeżeli należna akcyza zostanie od danej ilości energii elektrycznej rozliczona w prawidłowej wysokości, to podatek nie będzie pobierany ponownie, nawet gdy energia elektryczna będzie przedmiotem dalszych czynności opodatkowanych.
Może więc wydawać się kuszące rozwiązanie polegające na ustaleniu przez podmiot posiadający koncesję, że akcyza od energii elektrycznej sprzedanej na jego rzecz będzie rozliczana przez dostawcę energii elektrycznej.
PRZYKŁAD 8
Bez zwolnienia
Firma Energostacja uzyskała od 1 lutego 2015 r. koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej. Około połowy potrzebnej energii firma będzie wytwarzać samodzielnie, a pozostałą część zakupi od zakładu energetycznego. Energostacja zamierza podpisać z zakładem energetycznym porozumienie, na podstawie którego zakład energetyczny będzie rozliczać akcyzę od energii elektrycznej sprzedanej dla Energostacji również po 1 lutego 2015 r.
W takiej sytuacji warto pamiętać, że na zasadę jednokrotności poboru akcyzy od energii elektrycznej można się powoływać tylko i wyłącznie wtedy, gdy podatek od energii elektrycznej został rozliczony z tytułu dokonania określonej czynności opodatkowanej. Sprzedaż energii elektrycznej do podmiotu posiadającego koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej, jakim jest Energostacja, nie podlega akcyzie. Tym samym zapłata akcyzy przez zakład energetyczny nie zwolni Energostacji z obowiązku rozliczenia podatku akcyzowego od nabytej energii, która została zużyta na jej potrzeby własne. Zatem zawarte porozumienie, na podstawie którego zakład energetyczny ma rozliczać akcyzę od ilości energii elektrycznej sprzedanej na rzecz Energostacji, posiadającej koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej, nie zwolni tej firmy z obowiązku rozliczenia akcyzy.
Termin rozliczenia
Deklaracje podatkowe w zakresie akcyzy od energii elektrycznej powinny być składane za okresy miesięczne, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, za który deklaracja jest składana. Przykładowo więc deklaracja podatkowa za lipiec powinna być złożona w terminie do 25 sierpnia. W tym samym terminie konieczna jest również zapłata należnego podatku akcyzowego.
W przypadku rozliczenia akcyzy od zużycia energii elektrycznej na potrzeby własne, podatek akcyzowy powinien być wykazany w deklaracjach podatkowych składanych za miesiące, w których zużycie faktycznie miało miejsce.
PRZYKŁAD 9
Deklaracja i zapłata
Firma Energostacja posiadająca koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej zużyła w lutym 2015 r. na potrzeby własne 10 MWh energii elektrycznej. Powinna więc uwzględnić ilość faktycznie zużytej energii elektrycznej w deklaracji podatkowej złożonej za luty 2015 r. Zapłata należnej akcyzy oraz złożenie deklaracji podatkowej powinno w tym wypadku nastąpić do 25 marca 2015 r.
W tej samej deklaracji podatkowej, w której rozliczana jest akcyza od energii elektrycznej zużytej na potrzeby własne, należy rozliczyć akcyzę od energii elektrycznej sprzedanej nabywcy końcowemu. W przypadku energii sprzedanej na rzecz nabywcy końcowego pamiętać należy, że o okresie, w którym należy rozliczyć akcyzę, nie decyduje miesiąc, w którym nabywca końcowy faktycznie zużył energię elektryczną.
W przypadku sprzedaży energii elektrycznej na rzecz nabywcy końcowego akcyzę należy co do zasady rozliczyć w deklaracji podatkowej składanej za miesiąc, w którym upłynął termin płatności określony w umowie zawartej pomiędzy sprzedawcą energii a nabywcą końcowym.
PRZYKŁAD 10
Datę wskaże umowa...
Firma Ekoprojekty posiadająca koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej wystawiła 1 lutego 2015 r. fakturę dokumentującą energię elektryczną zużytą przez nabywcę końcowego w styczniu 2015 r. W treści zawartej z nabywcą końcowym umowy wskazano, że termin płatności wystawionej przez Ekoprojekty faktury wynosi 30 dni od jej wystawienia. Tym samym przyjąć należy, że termin płatności dla wystawionej przez Ekoprojekty faktury upływa w marcu 2015 r. Ekoprojekty powinna rozliczyć akcyzę od ilości energii elektrycznej objętej fakturą z 1 lutego 2015 r. w deklaracji podatkowej składanej za marzec 2015 r. (deklaracja ta powinna być złożona do 25 kwietnia 2015 r.).
Jeżeli umowa nie określa terminu płatności lub wskazuje, że termin płatności zostanie podany na fakturze, wówczas podatek akcyzowy od energii elektrycznej sprzedanej nabywcy końcowemu powinien zostać rozliczony w deklaracji podatkowej składanej za miesiąc, w którym upływa termin płatności wskazany w treści faktury.
PRZYKŁAD 11
...lub faktura
Firma Energoteka posiada koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej. 31 grudnia 2014 r. wystawiła fakturę za energię elektryczną sprzedaną nabywcy końcowemu w okresie od 25 listopada 2015 r. do 24 grudnia 2015 r. Umowa nie określa terminu płatności dla tej faktury, natomiast w treści faktury podano, że termin płatności wynosi 14 dni. Skoro więc termin płatności wystawionej przez Energotekę faktury upływa w styczniu 2015 r., to podatek należny od ilości energii elektrycznej udokumentowanej tą fakturą Energoteka powinna rozliczyć w deklaracji podatkowej składanej za styczeń 2015 r. (deklaracja ta powinna zostać złożona do 25 lutego 2015 r.).
Przepisy określają również zasady rozliczenia akcyzy, gdy brak jest w umowie i na fakturze terminu płatności dla energii elektrycznej sprzedanej na rzecz nabywcy końcowego. W takim wypadku akcyzę od energii elektrycznej sprzedanej nabywcy końcowemu rozliczyć należy w deklaracji podatkowej składanej za miesiąc następujący po miesiącu, w którym wystawiono fakturę.
PRZYKŁAD 12
Bez wskazania terminu
Spółka Energoteka, posiadająca koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej, wystawiła nabywcy końcowemu fakturę 30 stycznia 2015 r. za energię elektryczną sprzedaną w okresie od 15 grudnia 2014 r. do 20 stycznia 2015 r. Ani na wystawionej fakturze, ani w treści umowy łączącej Energotekę z nabywcą końcowym nie określono terminu płatności. Oznacza to, że należny podatek akcyzowy powinien zostać przez Energotekę rozliczony w deklaracji podatkowej za miesiąc następujący po miesiącu, w którym wystawiono fakturę. W podanym przykładzie Energoteka powinna zatem rozliczyć akcyzę z tytułu wystawienia faktury z 30 stycznia 2015 r. w deklaracji podatkowej złożonej za luty 2015 r. (deklaracja ta powinna zostać złożona do 25 marca 2015 r.).
Od czego rozliczać akcyzę
Produkcja energii bez koncesji Produkcja energii po uzyskaniu koncesji
Przedsiębiorca produkujący energię elektryczną bez koncesji ma obowiązek rozliczenia akcyzy wyłącznie od ilości energii elektrycznej wyprodukowanej i zużytej na potrzeby własne oraz od energii samodzielnie wytworzonej i następnie sprzedanej do nabywcy końcowego.SłowniczekNabywca końcowy – podmiot nabywający energię elektryczną, nieposiadający koncesji na wytwarzanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót energią elektryczną w rozumieniu przepisów ustawy z 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1059 ze zm.). Nabywcą końcowym będzie więc każda firma lub osoba nieprowadzącą działalności gospodarczej, która nie posiada żadnej koncesji w zakresie energii elektrycznej.PRZYKŁAD 5Na potrzeby własneFirma wodociągowa nabyła urządzenia do produkcji energii elektrycznej z biogazu. Początkowo zamierza produkować energię bez uzyskania koncesji na jej wytwarzanie. W związku z tym firma będzie na gruncie przepisów akcyzowych traktowana jako nabywca końcowy. Firma wodociągowa zamierza korzystać ze zwolnienia od akcyzy dla zużywanego do produkcji energii elektrycznej biogazu, a w związku z tym zarejestrowała się jako podatnik podatku akcyzowego z tytułu produkcji energii elektrycznej. Produkowaną z biogazu energię elektryczną firma zamierza zużywać w całości na potrzeby własne. W tej sytuacji będzie zobowiązana rozliczać akcyzę od produkowanej z biogazu energii elektrycznej, która jest zużywana na potrzeby własne. Natomiast jeżeli poza produkcją energii firma będzie nabywać energię elektryczną z zewnątrz, to obowiązek rozliczenia akcyzy od energii elektrycznej sprzedanej firmie wodociągowej spoczywać będzie na sprzedawcy tej energii. Podmioty, które uzyskały koncesję w zakresie energii elektrycznej, np. koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej, rozliczają akcyzę od całości zużywanej przez nich energii elektrycznej niezależnie od tego, czy jest to energia elektryczna przez nich produkowana, czy też nabywana od dostawców zewnętrznych.PRZYKŁAD 6Produkcja i zakupZakładamy, że opisana w przykładzie 5 firma wodociągowa od 1 kwietnia 2015 r. uzyskała koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej z biogazu. Oznacza to, że od 1 kwietnia 2015 r. powinna rozliczać akcyzę nie tylko od ilości energii elektrycznej produkowanej i zużywanej na potrzeby własne, lecz także od energii nabywanej od dostawców zewnętrznych, jeżeli ta energia jest zużywana na potrzeby własne firmy wodociągowej. Uzyskanie koncesji na wytwarzanie spowodowało bowiem utratę statusu nabywcy końcowego przez firmę wodociągową, co powoduje, że jest ona zobowiązana do samodzielnego rozliczania akcyzy od całości energii elektrycznej zużywanej na potrzeby własne.Podmioty, które uzyskały koncesję w zakresie energii elektrycznej, rozliczają akcyzę nie tylko od ilości energii elektrycznej zużywanej na potrzeby własne, ale także od ilości energii elektrycznej sprzedanej do nabywców końcowych. W przypadku podmiotów posiadających koncesję za podlegającą akcyzie sprzedaż energii elektrycznej uznaje się również czynności związane z refakturowaniem energii elektrycznej na rzecz nabywcy końcowego. Jeśli więc w takim przypadku energię kupuje nabywca końcowy, to podatek akcyzowy rozlicza posiadający koncesję sprzedawca (wystawiający refakturę) za sprzedaną energię elektryczną.PRZYKŁAD 7Refakturowanie zużyciaGmina otrzymała koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej w ramach posiadanej małej elektrowni wodnej. Gmina jest właścicielem budynku, w którym jeden z lokali jest wynajmowany spółdzielni mieszkaniowej. Obciąża więc spółdzielnię (przez wystawienie refaktury) za ilość energii elektrycznej zużytej w wynajmowanym lokalu na podstawie odczytów licznika. Spółdzielnia mieszkaniowa nie posiada żadnej koncesji w zakresie energii elektrycznej, a więc jest nabywcą końcowym. Gmina nabywa energię elektryczną na potrzeby posiadanego budynku od zakładu energetycznego. Zakład energetyczny na wystawianych na gminę fakturach nie nalicza podatku akcyzowego.Należy zwrócić uwagę, że gmina wystawia na spółdzielnię fakturę dokumentującą ilość energii elektrycznej zużytej w lokalu wynajmowanym przez spółdzielnię. Faktura ta odnosi się do ilości energii elektrycznej sprzedanej (odsprzedanej) przez gminę na rzecz nabywcy końcowego. Oznacza to więc, że gmina powinna rozliczyć akcyzę od ilości energii elektrycznej sprzedanej (odsprzedanej) na rzecz spółdzielni, która jest nabywcą końcowym.
Nowi prosumenci bez obowiązku zapłaty
Na mocy ustawy z 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz.U. nr 478) po 1 stycznia 2016 r. właściciele nowo wybudowanych mikroinstalacji będą mogli sprzedawać nadwyżki wytworzonej energii firmom energetycznym po gwarantowanych cenach.
Jak wiadomo, podatnikiem akcyzy można się stać z racji prowadzenia działalności gospodarczej opodatkowanej akcyzą lub dokonywania różnych nielegalnych czynności, które wiążą się z koniecznością zapłaty akcyzy. Po wprowadzeniu wyraźnej regulacji wyłączającej z zakresu działalności gospodarczej producentów energii elektrycznej uznawanych za prosumentów nie będą oni zobowiązani do zapłaty akcyzy, ponieważ będą prowadzić działalność, która nie jest uznawana za działalność gospodarczą, a więc podatnikami akcyzy się nie staną.
Podstawa prawna
Ustawa z 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 752 ze zm.).