Kryterium cenowe nie wynika z przepisów i nie może decydować o tym, czy wydatki poniesione na rzecz podmiotu powiązanego były niezwiązane bezpośrednio ze świadczeniem usługi, a przez to były limitowane na podstawie art. 15e ustawy o CIT – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.
Artykuł 15e ustawy o CIT obowiązywał do końca 2021 r., został uchylony wraz z wejściem w życie Polskiego Ładu. Jego treść została włączona do konstrukcji minimalnego podatku dochodowego, o którym pisaliśmy w artykule „Minimalny podatek dochodowy. Kolejny zagwarantowany wpływ do budżetu” (DGP nr 185/2021).
Przed sądami administracyjnymi nadal toczą się jednak spory o zakres stosowania ograniczeń w odliczaniu niektórych wydatków ponoszonych na rzecz podmiotów powiązanych.
Tym razem chodziło o spółkę świadczącą usługi porządkowe, a także ochrony osób i mienia. W ramach prowadzonej działalności ponosiła ona na rzecz podmiotu powiązanego koszty używania znaków towarowych. Korzystała z tych znaków na podstawie umowy licencyjnej.
Chciała wiedzieć, czy opłaty z tego tytułu są limitowane na podstawie art. 15e ust. 1 ustawy o CIT. Przepis ten nakazywał wyłączenie z kosztów uzyskania przychodu wydatków na niektóre usługi niematerialne ponoszone na rzecz podmiotów powiązanych, przewyższających 3 mln zł – w części, w jakiej przekroczyły one 5 proc. podatkowej EBITDA.
Spółka uważała, że koszty licencji nie są limitowane, bo zgodnie z art. 15e ust. 11 pkt 1 ustawy o CIT ograniczenia nie dotyczą wydatków, które są bezpośrednio związane ze świadczeniem usługi. Spółka przekonywała, że taki właśnie charakter mają opłaty za korzystanie ze znaków towarowych. Warunkują one możliwość realizacji usług pod daną marką, a ponadto wpływają na jakość usług – przekonywała.
Nie zgodził się z nią dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Wyjaśnił, że koszt jest bezpośrednio związany ze świadczoną usługą, jeżeli kształtuje jej finalną cenę. W tym wypadku natomiast spółka nie może określić, w jakim stopniu wydatki licencyjne wpływają na ostateczną cenę konkretnej usługi – stwierdził.
WSA we Wrocławiu był jednak innego zdania. Zwrócił uwagę na to, że w art. 15e ust. 11 pkt 1 nie ma warunku, aby dany wydatek był elementem finalnej ceny produktu lub usługi. Skoro nabycie licencji na używanie znaku towarowego warunkuje świadczenie usług pod daną marką, to jak najbardziej koszt ten ma charakter bezpośredni i nie podlega limitowaniu – orzekł WSA (sygn. akt I SA/Wr 1175/18).
NSA w całości podzielił tę wykładnię. Stwierdził, że zaproponowane przez organ kryterium cenowe nie może decydować o limitowaniu kosztów. Nie tylko bowiem nie wynika ono z brzmienia przepisu, ale przede wszystkim cena jest kategorią ekonomiczną, a nie prawną.
– O ustalanej przez przedsiębiorcę cenie towarów i usług decyduje przede wszystkim rynek. Prawo zasadniczo nie określa, jakie elementy składają się na cenę towarów czy usług oraz jakie ponoszone przez przedsiębiorców koszty mają być w niej uwzględnione – podkreślił sędzia Jerzy Płusa.
Przywołał też wyrok z 23 stycznia 2020 r. (sygn. akt II FSK 1750/19), w którym NSA położył nacisk na językową wykładnię art. 15e ust. 11 pkt 1 ustawy o CIT. Sąd stwierdził, że przepis ten wyraźnie wskazuje na bezpośredni związek przyczynowo-skutkowy wydatków ze świadczeniem usługi, a nie wyłącznie z jej ceną.
orzecznictwo
Wyrok NSA z 22 lutego 2022 r., sygn. akt II FSK 1449/19 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
